Thủ tướng: Khẩn trương có phương án tiếp tục triển khai, hoặc dừng dự án mỏ sắt Thạch Khê
Chính trị - Ngày đăng : 20:23, 11/06/2022
Chiều ngày 11/6, Thủ tướng Phạm Minh Chính làm việc với Ban Thường vụ Tỉnh ủy Hà Tĩnh về tình hình, kết quả phát triển kinh tế-xã hội, bảo đảm quốc phòng-an ninh và công tác xây dựng Đảng, hệ thống chính trị năm 2021, 5 tháng đầu năm 2022, những định hướng, nhiệm vụ thời gian tới và các đề xuất, kiến nghị của tỉnh.
Cùng tham dự cuộc làm việc có các đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng: Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, Thượng tướng Võ Minh Lương
Phát triển toàn diện, bền vững, bao trùm
Kết luận Hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính ghi nhận, biểu dương những thành tựu đã đạt được với nhiều điểm sáng trong bức tranh kinh tế - xã hội thời gian qua. Đồng thời Thủ tướng cũng nêu rõ, quy mô nền kinh tế Hà Tĩnh còn nhỏ, phát triển chưa tương xứng với tiềm năng, lợi thế và dư địa phát triển; tăng trưởng chưa bền vững; môi trường còn có những vấn đề cần tiếp tục khắc phục.
Chuyển dịch cơ cấu kinh tế còn chậm. Ngành nông nghiệp sản xuất quy mô nhỏ, liên kết thiếu bền vững; chế biến, tiêu thụ nông sản gặp nhiều khó khăn, chưa có nhiều thương hiệu nổi tiếng. Tốc độ tăng trưởng lĩnh vực du lịch còn thấp.
Công tác quản lý nhà nước ở một số lĩnh vực còn để xảy ra sai phạm. An ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội một số địa bàn còn tiềm ẩn phức tạp. Công tác bồi thường, tái định cư, giải phóng mặt bằng còn nhiều tồn đọng…
Thủ tướng nhấn mạnh một số quan điểm, tư tưởng chỉ đạo lớn cho Hà Tĩnh trong thời gian tới. Theo đó, phải phát huy mạnh mẽ truyền thống lịch sử, cách mạng, văn hóa, tinh thần tự lực, tự cường vươn lên mạnh mẽ bằng sức mạnh nội sinh, không trông chờ, ỷ lại, lấy nội lực là cơ bản, chiến lược, quyết định, lâu dài, ngoại lực là quan trọng, đột phá, thường xuyên.
Tỉnh phải phát triển toàn diện, bền vững, bao trùm, không phụ thuộc vào khu kinh tế Vũng Áng để tránh những cú sốc trước các biến động có thể xảy ra trong tương lai.
Thủ tướng yêu cầu, phải luôn bám sát thực tiễn, xuất phát từ thực tiễn, tôn trọng thực tiễn, lấy thực tiễn làm thước đo trong bối cảnh thực tiễn diễn biến rất nhanh, nhiều vấn đề nổi lên cần có giải pháp ngay như đứt gãy chuỗi cung ứng toàn cầu; chú trọng sơ kết, tổng kết, đánh giá bài học kinh nghiệm, phát huy mô hình hay, cách làm hiệu quả để tiếp tục nhân rộng.
Thủ tướng nhấn mạnh, phải quán triệt, triển khai thực hiện hiệu quả Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, các nghị quyết chuyên đề của Trung ương, Quốc hội, Chính phủ, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIX; vận dụng, thực hiện đúng đắn, sáng tạo đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước và sự chỉ đạo điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ; đẩy mạnh công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.
Tập trung các nhiệm vụ, giải pháp cụ thể
Về các nhiệm vụ, giải pháp cụ thể, Thủ tướng yêu cầu thực hiện hiệu quả các biện pháp "Thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch COVID-19", đặc biệt là đẩy mạnh hơn nữa tiến độ tiêm vaccine theo mục tiêu của Chính phủ và hướng dẫn của Bộ Y tế.
Tập trung cho công tác quy hoạch, bảo đảm tiến độ và chất lượng, chỉ ra và phát huy tốt nhất tiềm năng khác biệt, nổi trội, lợi thế cạnh tranh của địa phương, tạo ra cơ hội mới để thu hút nhà đầu tư, thu hút nguồn lực bên ngoài.
Tập trung phát triển kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, phát triển dựa vào khoa học - công nghệ, nâng cao năng lực cạnh tranh, năng lực đổi mới sáng tạo; đẩy mạnh chuyển đổi năng lượng, khai thác năng lượng mặt trời, năng lượng gió. Khai thác tiềm năng, thế mạnh để phát triển du lịch, dịch vụ, nhất là du lịch biển, du lịch sinh thái.
Phấn đấu cân đối được ngân sách vào năm 2024. Huy động, sử dụng hiệu quả mọi nguồn lực, tranh thủ nguồn lực của Trung ương, phát huy vai trò chủ động của nguồn lực địa phương, đẩy mạnh hợp tác công tư, lấy đầu tư công dẫn dắt và kích hoạt mọi nguồn lực xã hội để tăng cường đầu tư, nâng cấp kết cấu hạ tầng chiến lược. Triển khai quyết liệt các giải pháp đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công, bảo đảm trọng tâm, trọng điểm, tập trung cho các dự án có tác động lan tỏa.
Làm tốt công tác phòng, chống thiên tai, đặc biệt là bảo đảm an toàn hồ Kẻ Gỗ, đẩy mạnh chuyển đổi xanh, thích ứng biến đổi khí hậu, quan tâm bảo vệ môi trường, nhất là môi trường biển. Tập trung cao để thực hiện Đề án xây dựng thí điểm tỉnh đạt chuẩn nông thôn mới gắn với đẩy mạnh cơ cấu lại ngành nông nghiệp.
Có chương trình cụ thể để phục hồi nhanh và phát triển bền vững kinh tế - xã hội; tập trung cao để triển khai tuyến đường bộ cao tốc Bắc - Nam qua địa bàn tỉnh, bảo đảm tiến độ, chất lượng. Tiếp tục đẩy mạnh cải cách hành chính; cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, nhất là nâng cao Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI); tăng cường chuyển đổi số, xây dựng chính quyền điện tử, đô thị thông minh.
Giữ vững an ninh, quốc phòng; bảo đảm trật tự, an toàn xã hội. Triển khai hiệu quả công tác an sinh xã hội, bảo đảm phúc lợi xã hội. Tổ chức triển khai hiệu quả 3 Chương trình mục tiêu quốc gia về giảm nghèo bền vững, xây dựng nông thôn mới và phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.
Tiếp tục coi trọng công tác xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh; tiếp tục nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của tổ chức Đảng và đảng viên. Tập trung xây dựng bộ máy tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả; xây dựng và đào tạo đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức đủ phẩm chất, năng lực và uy tín, ngang tầm nhiệm vụ.
Sớm có phương án phù hợp cho dự án mỏ sắt Thạch Khê
Về các kiến nghị của tỉnh, đối với dự án mỏ sắt Thạch Khê, Thủ tướng yêu cầu các cơ quan liên quan đánh giá tổng thể về các vấn đề kinh tế, xã hội, đời sống nhân dân, bảo đảm môi trường… cả trước mắt và lâu dài trên cơ sở khoa học, cơ sở thực tiễn, cơ sở chính trị, cơ sở pháp lý, cơ sở lòng dân, lắng nghe ý kiến các chủ thể liên quan, các nhà khoa học và người dân, đánh giá chính xác, trung thực, khách quan, tinh thần là phát triển nhanh nhưng bền vững, không hy sinh tiến bộ, công bằng xã hội và môi trường để chạy theo tăng trưởng kinh tế đơn thuần, giảm tối đa thiệt hại của nhà nước.
Thủ tướng yêu cầu các cơ quan khẩn trương hoàn thiện các báo cáo để trình cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định trong thời gian sớm nhất, lựa chọn phương án phù hợp, khả thi nhất, khẩn trương tháo gỡ các vướng mắc, giải quyết dứt điểm các vấn đề liên quan, trả lời dứt khoát câu hỏi tiếp tục triển khai hoặc dừng dự án. "Nhân dân trong vùng dự án đang trông chờ vì không biết đi hay ở, nhà đầu tư cũng trông chờ vì không biết làm tiếp hay dừng", Thủ tướng nói.
Hoan nghênh tỉnh Hà Tĩnh đề xuất, kiến nghị nhiều nội dung về thể chế, cơ chế, chính sách, Thủ tướng giao các cơ quan nghiên cứu, tiếp thu trong quá trình xây dựng và hoàn thiện các quy định. Với các kiến nghị liên quan tới đầu tư các dự án, Thủ tướng giao các cơ quan cân đối, tính toán để bảo đảm đầu tư trọng tâm, trọng điểm, hiệu quả.
Dự án khai thác và tuyển quặng sắt Thạch Khê do Công ty cổ phần Sắt Thạch Khê (TIC) làm chủ đầu tư, nằm trên địa phận 6 xã (nay là 5 xã Thạch Hải, Thạch Khê, Đỉnh Bàn, Thạch Trị và Thạch Lạc) thuộc huyện Thạch Hà, tỉnh Hà Tĩnh.
Dự án có tổng mức đầu tư sau điều chỉnh là 14.517,2 tỷ đồng (giai đoạn I: 6.777,4 tỷ đồng; giai đoạn II: 7.739,8 tỷ đồng). Theo đánh giá, trữ lượng, tài nguyên mỏ sắt khoảng 544 triệu tấn, trong đó 369 triệu tấn được huy động vào thiết kế khai thác. Thời gian tồn tại của mỏ là 52 năm.
Tổng diện tích sử dụng đất để thực hiện dự án là 4.821 ha, gồm 3.898 ha trong đất liền và 923 ha lấn biển. Diện tích đất TIC đã ký hợp đồng thuê đất là 552 ha.
Có khoảng 7.000 hộ dân (27.000 nhân khẩu) bị ảnh hưởng trực tiếp bởi dự án.
Đề án phát triển bền vững kinh tế - xã hội các xã chịu ảnh hưởng bởi dự án mỏ sắt Thạch Khê được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 946/QĐ-TTg ngày 21/6/2011 có tổng vốn đầu tư 1.677 tỷ đồng. Tổng mức đầu tư bố trí cho Đề án 946 đến năm 2018 khoảng 595,81 tỷ đồng. Tổng số vốn đã thực hiện ước đạt khoảng 495,9 tỷ đồng/1.677 tỷ đồng (đạt 29,57% kế hoạch).
Dự án đang tồn tại nhiều vấn đề. Trong đó, chưa đủ điều kiện tin cậy để khai thác, nhất là từ độ sâu -145m đến -550m; lý do có thể xảy ra thảm họa bất ngờ gây tụt bờ moong mỏ khi khai thác xuống sâu từ - 145m. Theo Bộ TN&MT, dự án chưa có giải pháp xử lý khi gặp hang động ngầm thông biển, hang caster, dẫn đến không thể khai thác giai đoạn 1 và bổ sung nghiên cứu, cập nhật điều kiện khai thác.
Thêm vào đó, dự án cũng có nhiều nguy cơ như: tụt nước ngầm, sa mạc hóa; đổ nước thải ra biển gây ô nhiễm; tác động biến đổi khí hậu, bão, nước dâng,... Quá trình vận chuyển sản phẩm dự án bằng đường bộ khó khả thi, gây ô nhiễm trong khi khu vực mỏ là biển ngang, chưa có chi phí xây dựng cảng.
Ngoài ra, dự án cũng ảnh hưởng đến phát triển du lịch – đô thị biển hiện hữu, ảnh hưởng đến môi trường, thủy hải sản, việc làm, đời sống người dân trên địa bàn...
Nhiều bộ, ngành Trung ương và tỉnh Hà Tĩnh đều thống nhất chấm dứt hoạt động dự án, cụ thể: Bộ TN&MT tại Văn bản số 2050/BTNMT-TCMT ngày 14/4/2020 (phương án dừng dự án là phù hợp với tình hình thực tế hiện nay); Bộ Tài chính tại Văn bản số 11249/BTC-DDT ngày 23/8/2017 (trường hợp dự án không đảm bảo các yếu tố về môi trường, phát triển bền vững thì kiến nghị cấp có thẩm quyền xem xét chủ trương dừng dự án).