Liên tiếp những vụ bạo hành trẻ em gây phẫn nộ cộng đồng: Ai chịu trách nhiệm?

Vụ việc bé gái bé gái Đ.N.A. (3 tuổi, trú tại xã Canh Nậu, huyện Thạch Thất, TP Hà Nội) bị “cha dượng” đóng 9 chiếc đinh vào đầu và nhiều lần bạo hành trước đó khiến dư luận tột cùng căm phẫn.



Liên quan đến hành vi bạo hành chấn động trên, ngày 20/1, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP Hà Nội đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự, tạm giữ hình sự đối với đối tượng Nguyễn Trung Huyên (SN 1992; HKTT: Thôn 5, Thạch Hòa, Thạch Thất, Hà Nội) về hành vi giết người, theo điều 123 Bộ luật Hình sự.

Theo kết quả điều tra ban đầu, sau khi chị L., mẹ bé A. ly hôn chồng, chị L. và Huyên nảy sinh tình cảm, chung sống như vợ chồng nhưng không đăng ký kết hôn.

Quá trình chung sống, bé gái liên tục bị “cha dượng” hành hạ bằng các thủ đoạn như cho uống thuốc trừ sâu, bắt nuốt đinh ốc vít, đánh gãy tay, đóng đinh vào đầu dẫn đến nguy kịch.

Trước đó, liên tiếp những vụ việc đau lòng liên quan đến bạo hành trẻ em dẫn đến những cái chết thương tâm gây phẫn nộ và bức xúc tột cùng trong cộng đồng. khiến dư luận. Đáng chú ý nhất là vụ bé gái N.T.V.A. (SN 2013, trú tại quận Bình Thạnh, TP.HCM) bị người tình bố bạo hành đến tử vong. Hay trường hợp cháu L.H.A. (6 tuổi, trú phường Xuân Đỉnh, quận Bắc Từ Liêm) bị bố đánh đập bằng đũa gỗ, chổi và que tre dẫn đến tử vong...

Trẻ em là nạn nhân trực tiếp của những cuộc hôn nhân tan vỡ

Qua các vụ bạo hành trẻ em xảy ra gần đây, Tiến sĩ, trung tá Đào Trung Hiếu (chuyên gia tội phạm học, Bộ Công an) đã chỉ ra sự tương đồng về thân phận các nạn nhân. Đó là trước khi trở thành bị hại trong các vụ án hình sự, trẻ em đều ở cảnh “lời ru chia đôi”. Họ là nạn nhân trực tiếp, đầu tiên của những cuộc hôn nhân tan vỡ.

 "Khi mẹ hoặc cha đẻ đưa những cháu bé đến ở cùng với những người khác, cuộc sống các con trở thành địa ngục nếu kẻ gá nghĩa đó ích kỷ, máu lạnh, nhẫn tâm. Trong sâu thẳm tâm lý nội tâm, họ coi núm ruột của bồ là cái gai trong mắt.Vì thơ ngây, không có khả năng tự vệ, phản kháng... nên những đứa trẻ này âm thầm chịu trận, lãnh đủ sự tàn bạo, vô nhân tính của người lớn, mà không hiểu sao mình bị phạt” trung tá Hiếu phân tích.

Chuyên gia tội phạm học Đào Trung Hiếu cho rằng, các vụ án giết trẻ em mới xảy ra đều dưới hình thức bạo hành gia đình. Trước khi bị giết, trẻ đã có một khoảng thời gian hứng chịu bạo lực, đòn roi, với những chấn thương để lại trên thân thể.

Điểm chung trong đặc điểm tâm lý thủ phạm là sự thoái hóa về nhân cách, với các đặc điểm lệch lạc như: Tính ích kỷ cao độ, tuyệt đối hóa lợi ích cá nhân, lối sống vị kỷ, hưởng thụ, thói quen dùng bạo lực để giải tỏa bức xúc tâm lý trong giao tiếp xã hội, coi thường các chuẩn mực về đạo đức và pháp luật.

Bên cạnh đó, người liên quan trực tiếp sau hung thủ là bố hoặc mẹ của nạn nhân nhỏ tuổi. Họ cũng đồng điệu với kẻ thủ ác ở thái độ thờ ơ trước an nguy, hạnh phúc của con.

Ông Hiếu nhìn nhận rất có thể trong họ tồn tại suy nghĩ đứa con là một gánh nặng, việc phải nuôi các cháu như một nghĩa vụ, không có tình mẫu tử, phụ tử. Ngoài ra, có thể trong sâu thẳm, những người liên quan trực tiếp đến thủ phạm cũng thấy đứa con như một trở ngại cho hành trình tìm duyên mới. Chưa hết, đứa bé còn nhắc họ nhớ về những buồn thảm đã qua với mảnh ghép không hoàn hảo cũ.

Sự thờ ơ vô cảm của người lớn

Những vụ việc đau lòng và thương tâm gióng lên hồi chuông cảnh báo thực trạng nhức nhối về tình trạng bạo hành con trẻ. Theo các chuyên gia, việc trẻ bị bạo hành có thể bị những tổn thương nghiêm trọng tới sức khỏe, thể chất. Nghiêm trọng hơn, trẻ bị bạo hành cũng dễ bị chấn thương tâm lý, tự kỷ, thậm chí mắc phải những vấn đề tâm thần. Những trường hợp trẻ bị đánh đập đều khiến cơ thể bị tổn thương nhất định. Những tổn thương này nếu không được phát hiện và cấp cứu kịp thời có thể khiến trẻ bị tử vong.

Tiến sĩ Khuất Thu Hồng, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển xã hội cho hay, bạo hành trẻ em xuất phát từ nhiều nguyên nhân. Nhưng nguyên nhân chính dẫn đến thực trạng bạo hành đau lòng xảy ra với các em nhỏ là do sự thờ ơ vô cảm của người lớn, nhất là là các bậc làm cha làm mẹ. Cùng với đó, trình độ nhận thức, hiểu biết về pháp luật của một bộ phận người lớn còn rất kém, nhiều người làm cha mẹ không hiểu, biết về quyền của trẻ em đã được pháp luật quy định và liên tục vi phạm.

Tiến sĩ Khuất Thu Hồng cho rằng cần rà soát lại Luật Hôn nhân và Gia đình để điều chỉnh theo hướng ràng buộc trách nhiệm của cha, mẹ trong việc chăm nuôi con cái. Đặc biệt, nâng cao trách nhiệm của cơ quan chức năng liên quan việc chăm sóc trẻ em.

Nhấn mạnh đến vài trò, trách nhiệm trong các vụ việc liên quan đến bạo hành trẻ em, Trung tá Đào Trung Hiếu cho hay trong các vụ án vừa xảy ra, xếp sau kẻ trực tiếp gây tội ác, về mặt trách nhiệm chính là người thân của các nạn nhân, rồi đến hàng xóm, … Họ đã có thái độ thờ ơ, vô cảm, chỉ chăm lo cho mối quan tâm hay lợi ích của mình, không biết rằng giá như họ bao đồng hơn một chút, thì một sinh linh đã có thể được giữ lại.

Từ các vụ án đau thương xảy ra, chuyên gia tội phạm học đặt ra vấn đề xã hội hệ trọng, đó là phải làm sao để khôi phục lại truyền thống văn hóa gia đình Việt Nam.

"Ông bà, cha mẹ nêu gương, con cháu thảo hiền, làm sao để gia đình Việt bền vững trước đại dịch có tên 'ly hôn'. Chỉ khi gia đình bền vững, mới đỡ đi những cái chết tức tưởi như đang thấy", ông Hiếu bày tỏ.

Với những vụ án đã xảy ra, ông Hiếu cho rằng một bản án thích đáng dành cho kẻ gây án là đòi hỏi của xã hội. Theo ông, hình phạt ở mức cao nhất, về bản chất "là sự trả thù của cộng đồng" dành cho những thành viên đã mất lương tri, tính người, không thể giáo dục, cải tạo để tái hòa nhập với đời sống chung.

Đ. Việt