Chống lợi ích nhóm, tiêu cực trong quá trình phân bổ và sử dụng các gói hỗ trợ phục hồi kinh tế
Chính trị - Ngày đăng : 12:02, 12/11/2021
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ: đánh giá phiên chất vấn đối với lĩnh vực kế hoạch và đầu tư diễn ra sôi nổi với tinh thần trách nhiệm cao. Các đại biểu đã đặt câu hỏi ngắn gọn và đúng, đi thẳng vào vấn đề. Trong nhiệm kỳ Quốc hội Khóa XIV, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng đã trả lời chất vấn tại các Kỳ họp thứ Ba, thứ Sáu và thứ Mười, cùng với việc giải trình tại các Phiên họp về kinh tế - xã hội của các Kỳ họp. Bộ trưởng đã có nhiều kinh nghiệm, nắm chắc thực trạng, vấn đề thuộc lĩnh vực quản lý với tinh thần cầu thị, trả lời đầy đủ, thẳng thắn, đa số các câu hỏi của đại biểu đều được Bộ trưởng có phương án cụ thể để xử lý và đề xuất định hướng trong thời gian tới.
Chủ tịch Quốc hội cho rằng, thời gian qua, trước diễn biến phức tạp của đại dịch Covid-19, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã phối hợp chặt chẽ với các bộ ngành, tham mưu với Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ ban hành nhiều giải pháp, chính sách để để hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn, phục hồi kinh tế, góp phần giảm bớt những khó khăn của doanh nghiệp, giúp doanh nghiệp duy trì ổn định hoạt động sản xuất kinh doanh và việc làm cho người lao động. Thủ tục chuẩn bị kế hoạch đầu tư trung hạn giai đoạn 2021-2025 đã tuân thủ thứ tự ưu tiên bố trí vốn theo quy định pháp luật, cơ bản đã khắc phục được tình trạng đầu tư manh mún, dàn trải, kém hiệu quả.
Tuy nhiên, theo Chủ tịch Quốc hội, quy mô các chính sách hỗ trợ tương đối thấp, chỉ tương đương khoảng 4 % tổng lượng GDP. Một số bộ ngành và địa phương chưa phân bổ hết kế hoạch vốn được giao, việc giải ngân vốn đầu tư còn chậm, nhất là vốn ODA, việc triển khai một số dự án quan trọng quốc gia bị chậm tiến độ, nhất là dự án sân bay quốc tế Long Thành và dự án đường bộ cao tốc phía Đông giai đoạn I vẫn còn những khó khăn, vướng mắc nên tiến độ giải ngân chưa như mong muốn.
Chủ tịch Quốc hội đề nghị, Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư, các Bộ trưởng, Trưởng ngành có liên quan, tiếp thu tối đa ý kiến góp ý của các đại biểu, chỉ đạo quyết liệt thực hiện các giải pháp đã đề ra nhằm khắc phục những tồn tại, hạn chế, trong đó tập trung vào 4 vấn đề chính sau đây.
Thứ nhất, ngay trong năm 2021, chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành có liên quan phối hợp chặt chẽ với các cơ quan của Quốc hội để giúp cho Chính phủ xây dựng và triển khai chương trình tổng thể phục hồi và phát triển kinh tế sau dịch Covid-19. Gắn với nâng cao năng lực nội tại và tính tự chủ của nền kinh tế, gắn với khung khổ đầu tư công trung hạn, kế hoạch tài chính ngân sách, kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội và kế hoạch tái cơ cấu kinh tế 5 năm.
Việc thiết kế các gói, các chương trình phục hồi phát triển kinh tế sau đại dịch, gắn với việc xây dựng gói kích thích kinh tế bằng tài khóa và tiền tệ trong thời gian tới. Các đại biểu Quốc hội đều nhấn mạnh, gói kích thích tới đây là phải chú trọng cả vấn đề tổng cung và tổng cầu, không chỉ là phục hồi kinh tế mà còn phục hồi, phát triển xã hội. Chương trình tổng thể phục hồi phát triển kinh tế cũng cần có lộ trình phù hợp, đồng thời cần có trọng tâm, trọng điểm, có tính khả thi cao và dẫn vốn được vào khu vực thực sự cấp bách và cần thiết có khả năng hấp thụ được vốn.
Xây dựng những chương trình quản lý rủi ro đảm bảo cho việc huy động, phân bổ các nguồn lực công khai, minh bạch, đúng mục đích, hiệu quả, chống thất thoát, lãng phí, chống lợi ích nhóm, lợi ích tiêu cực trong quá trình phân bổ và sử dụng các gói hỗ trợ này. Chương trình tổng thể phục hồi, phát triển kinh tế phải dựa trên cơ sở đánh giá sâu sắc, toàn diện những tác động của dịch Covid-19 đến tình hình kinh tế xã hội của nước ta, các xu hướng đầu tư kinh doanh sau đại dịch, tình hình kinh tế của khu vực và thế giới.
Thứ hai, về đầu tư công và các công trình quan trọng quốc gia, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cần tham mưu với Chính phủ phân tích, đánh giá kỹ lưỡng thực trạng tình hình, xác định nguyên nhân khách quan và chủ quan, xác định trách nhiệm của tổ chức, cá nhân có liên quan và trách nhiệm của người đứng đầu để có biện pháp quyết liệt trong việc chuẩn bị đầu tư, phân bổ vốn, giải ngân kế toán, quyết toán vốn đầu tư. Cần có giải pháp quyết liệt, hiệu quả, phấn đấu phân bổ và giải ngân năm 2021 đạt 90%. Phân bổ, giao vốn và giải ngân năm 2022 đạt được 100% dự toán do Quốc hội giao.
Thứ ba, về một số thể chế, chính sách, đại biểu Quốc hội nhấn mạnh Bộ Kế hoạch và Đầu tư cần tham mưu cho Chính phủ khẩn trương, quyết liệt triển khai, nhanh chóng xây dựng các quy hoạch tổng thể quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh để phê duyệt theo quy định của Luật Quy hoạch. "Phải đi trước một bước theo cam kết của Bộ Kế hoạch và Đầu tư. Thời điểm hoàn thành nội dung này chậm nhất là ngày 31/12/2022. Trong đó lưu ý, quy hoạch phát triển đồng bằng sông Cửu Long phải xong trước tháng 12/2021" - Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.
Đồng thời, khẩn trương chủ trì, phối hợp cơ quan để trình Quốc hội xem xét kỹ đề án thí điểm tách công tác giải phóng mặt bằng, dự án tái định cư ra khỏi các dự án đầu tư công và tháo gỡ các điểm nghẽn cho đầu tư sản xuất kinh doanh trong một số luật và sửa một số luật sớm trình Quốc hội xem xét, quyết định trong thời gian tới.
Thứ tư, đối với việc chuẩn bị các dự án đầu tư trọng điểm quốc gia trong thời gian tới, cần phải được chuẩn bị kỹ lưỡng theo đúng quy trình, có ý kiến của cơ quan kiểm toán nhà nước. Những dự án trọng điểm quốc gia này cần phải chuẩn bị kỹ lưỡng theo đúng quy trình và cân nhắc đến tính khả thi, nhất là vấn đề huy động vốn. Chính phủ có những giải pháp tiếp tục hỗ trợ cho người dân và doanh nghiệp vượt qua giai đoạn khó khăn này để tiếp tục phục hồi và phát triển kinh tế.