Doanh nghiệp công nghệ thông tin – điểm nhấn của nền kinh tế
Doanh nghiệp - Doanh nhân - Ngày đăng : 15:38, 14/09/2021
Vượt sóng nhờ nhu cầu chuyển đổi số của các DN
Dịch bệnh Covid xảy ra đúng vào giữa thời Cách mạng công nghiệp 4.0, nên các DN trên khắp cả nước đã đẩy nhanh nhu cầu chuyển đổi số, đầu tư công nghệ. Điều này vừa là thách thức cho các DN trong ngành CNTT, lại vừa mở ra cơ hội rõ ràng cho tiến trình phát triển bền vững của các công ty công nghệ trong cung cấp các giải pháp nền tảng, dịch vụ và sản phẩm chuyển đổi số. Đặc biệt, xu hướng chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ hơn khi khách hàng nhận thấy tầm quan trọng của việc số hóa sau dịch Covid-19 như: giúp giảm chi phí, tăng hiệu suất…
Bên cạnh đó, những thành tựu CNTT vào giải quyết công việc và phục vụ cuộc sống thời dịch thay vì phải trực tiếp gặp mặt, như là làm việc trực tuyến, học hành và hội họp bằng hình thức online, kinh doanh qua mạng, sử dụng ví điện tử và thẻ tín dụng khi thay toán thay thế tiền mặt…
Năm 2021, DN ngành công nghệ thông tin được hưởng lợi nhờ xu hướng chuyển đổi số tại Việt Nam và trên thế giới, cùng với đó là sự gia tăng của các gói thầu đầu tư công nghệ. Trong báo cáo khảo sát tháng 3/2021 với Top 500 DN tăng trưởng nhanh nhất Việt Nam của Vietnam Report cũng cho thấy 72,7% DN đánh giá Công nghệ thông tin - Viễn thông nằm trong Top 7 ngành có tiềm năng phát triển nhất trong 3 năm tới. Kết quả này thể hiện đúng theo xu hướng phát triển hiện nay của các DN, đó là đẩy mạnh ứng dụng chuyển đổi số trong quản lý và vận hành.
Đại dịch Covid-19 không làm chậm lại quá trình chuyển đổi số, mà còn thúc đẩy chuyển đổi khoa học công nghệ (KHCN) lên tầm cao mới. Qua đó, chuyển đổi số giúp những DN chủ động ứng dụng KHCN có tỷ lệ tồn tại rất cao, ít tổn thương hơn. Thậm chí nhiều DN đã cho thấy tính chủ động và năng lượng đổi mới, nhanh chóng nghiên cứu, triển khai nhiều ứng dụng công nghệ để tăng khả năng tiếp cận khách hàng, thay đổi phương thức kinh doanh, chuyển dịch cơ cấu phù hợp để vừa hồi phục, phát triển song song đó là phòng chống dịch bệnh Covid-19.
Theo Trung tâm Dịch vụ việc làm Hà Nội (Sở Lao động Thương binh Xã hội Hà Nội), trong bối cảnh dịch Covid-19, các doanh nghiệp đều phải đầu tư vào nền tảng công nghệ, nhu cầu nhân lực trong ngành công nghệ thông tin được đánh giá chưa bao giờ giảm nhiệt. Lĩnh vực công nghệ vẫn có xu hướng tuyển dụng lớn và thường xuyên, ở một số vị trí đòi hỏi nguồn nhân lực chất lượng cao như: kỹ sư, lập trình viên. Nhờ vậy, so với nhiều ngành nghề khác đang bị ảnh hưởng nặng nề bởi dịch bệnh Covid, thì các DN đang hoạt động trong lĩnh vực CNTT lại ít bị ảnh hưởng hơn, và trở thành một ngành phát triển cả trong mùa dịch.
Thách thức của doanh nghiệp CNTT
Có thể thấy, do nhu cầu nhân lực ngày càng cao hiện nay, cộng với hình thức làm việc trực tuyến đang trở nên phổ biến, ngành CNTT trở nên có sức hấp dẫn và lôi cuốn. Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp cũng gặp không ít khó khăn trong quá trình tuyển dụng, do vậy khá nhiều doanh nghiệp đã có kế hoạch tuyển dụng lâu dài nhằm tìm kiếm những ứng viên tiềm năng. Bên cạnh cơ hội đang mở ra trước mắt trong bối cảnh mới, các khó khăn và thách thức là điều khó tránh khỏi. Theo kết quả khảo sát, Top 3 khó khăn thách thức mà các DN Công nghệ thông tin - Viễn thông Việt Nam đang phải đối mặt trong hoạt động nói chung và quá trình chuyển đổi số nói riêng thời gian tới là: Điều kiện nghiên cứu phát triển sản phẩm công nghệ còn nhiều hạn chế (70,6%); Thiếu nguồn nhân lực chất lượng cao (64,7%) và Thiếu chính sách, thể chế, quy định pháp luật hỗ trợ của Nhà nước (58,8%).
Theo báo cáo thị trường của TopDev, năm 2021 Việt Nam cần 450.000 nhân lực công nghệ thông tin. Tuy nhiên, tổng số lập trình viên hiện tại ở Việt Nam là 430.000, có nghĩa là 20.000 vị trí lập trình viên sẽ không được lấp đầy trong tương lai gần. Sự thiếu hụt này xuất phát từ sự chênh lệch giữa trình độ của lập trình viên và các yêu cầu kinh doanh. Đáng chú ý là hiện nay chỉ có khoảng 16.500 sinh viên trong tổng số 55.000 sinh viên chuyên ngành Công nghệ thông tin đáp ứng yêu cầu của doanh nghiệp. Năm 2022, Việt Nam sẽ thiếu đến 150.000 nhân lực khi nhu cầu thị trường tăng lên đến 530.000 người.
Nguyên nhân của sự thiếu hụt này không phải xuất phát từ việc thiếu đơn vị đào tạo mà do chương trình đào tạo tại các trường chưa được cập nhật đầy đủ và đúng trọng tâm, không bắt kịp với nhu cầu của thị trường, dẫn đến trình độ năng lực chuyên môn của ứng viên chưa thực sự đáp ứng được yêu cầu công việc tại DN, thiếu kiến thức và kinh nghiệm thực tế.
Bên cạnh đó, DN CNTT còn gặp trở ngại do thiếu những định chế tài chính và cơ chế chính sách liên quan đến việc hỗ trợ tài chính, tiếp cận vốn cũng như các điều kiện khác để sử dụng cho các hoạt động đầu tư công nghệ và quảng bá sản phẩm - dịch vụ tiến ra thế giới.
Những biện pháp mà Chính phủ hỗ trợ triển khai trong thời gian qua đã góp phần củng cố niềm tin cho các DN, giúp con tàu kinh tế đang từng bước vượt qua sóng gió. Nhưng các DN cũng phải chủ động thích nghi, và nhanh chóng trở lại trạng thái bình thường mới. Đơn cử như công ty TNHH Balance Internet Việt Nam, là công ty công nghệ thông tin chuyên về giải pháp thương mại điện tử trên nền tảng magento. Dịch Covid-19 tràn đến, buộc công ty phải thay đổi mô hình hoạt động, và thực hiện các biện pháp để phòng chống dịch như: Làm việc tại nhà, thay đổi phiên làm việc, duy trì hoạt động công ty với số lượng người hạn chế; Dừng các hoạt động tổ chức sự kiện đông người thay vào đó hoạt động tại doanh nghiệp hoặc trực tuyến; Hỗ trợ tạo điều kiện người lao động trong quá trình di chuyển, hạn chế tập trung đông tại trụ sở; Hỗ trợ các đồ dùng nhu yếu phẩm dưới mọi hình thức theo quy định để phòng chống dịch và vẫn tiếp tục đạt hiệu quả trong công việc…