Thủ tướng: Những việc TPHCM làm tốt hơn Chính phủ, thì sẵn sàng giao cho thành phố

Phát triển chưa thực sự xứng tầm

Kết luận cuộc làm việc với TPHCM nhằm giải quyết một số vấn đề trọng tâm, cấp bách, tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc lớn để Thành phố tiếp tục phát triển mạnh mẽ, bền vững trong thời gian tới, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh, TPHCM có vị trí hết sức quan trọng về mọi mặt với cả nước. Thành phố vẫn là đầu tàu kinh tế cả nước, đạt những thành tựu quan trọng liên quan tới hiệu quả đầu tư, các chỉ số liên quan tới tăng trưởng GDP (cao hơn cả nước), năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (đứng thứ 14 cả nước), cải cách hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin, đổi mới sáng tạo…

Thay mặt Chính phủ, Thủ tướng ghi nhận, đánh giá cao nỗ lực của lãnh đạo, cấp ủy, chính quyền các cấp, quân và dân TPHCM trong nhiệm kỳ vừa qua và những tháng đầu năm. Đồng thời, Thủ tướng cũng cho rằng, Thành phố phát triển chưa thực sự xứng tầm vai trò, vị trí, lợi thế cạnh tranh, khác biệt của Thành phố. Điều này do nguyên nhân chủ quan là chính, trong đó có trách nhiệm của Trung ương và địa phương. Công tác lãnh đạo, chỉ đạo điều hành có nơi có lúc còn bất cập, chưa chủ động, sáng tạo, còn lúng túng, còn trông chờ, ỷ lại, sợ vi phạm, sợ kỷ luật. Việc thực hiện Nghị quyết 54 đạt kết quả tích cực nhưng cần tổng kết thực tiễn để xác định các nội dung cần sửa đổi, bổ sung, tiếp tục triển khai mạnh mẽ hơn nữa.

Trong giai đoạn 2016-2020, tăng trưởng kinh tế và triển khai 7 chương trình đột phá chưa đạt mục tiêu đề ra. Giải ngân đầu tư công còn chậm. Cơ cấu sử dụng đất chưa hợp lý, không gian phát triển đang thu hẹp và Thành phố vẫn chưa trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt nhiệm vụ lập quy hoạch Thành phố đến năm 2030, tầm nhìn năm 2045 theo quy định của Luật Quy hoạch.

Việc phát huy vai trò đầu tàu trong liên kết, hợp tác với các địa phương trong vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, Vùng ĐBSCL, Tây Nguyên còn những mặt hạn chế. Cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước còn chậm. Chất lượng nguồn nhân lực chưa đáp ứng yêu cầu; khoa học, công nghệ chưa thực sự trở thành động lực phát triển. Tình hình an ninh trật tự còn nhiều vấn đề cần cố gắng giải quyết.

“Chúng ta thẳng thắn nhìn thẳng vào sự thật, không phải để tự ti, bi quan mà để phấn đấu mạnh mẽ hơn, tạo động lực phát triển”, Thủ tướng nêu rõ.

Thành phố phải thực hiện 8 yêu cầu

Thứ nhất, phải chuyển hướng mạnh mẽ từ phòng ngự chống đỡ, chờ đợi sang chủ động tấn công mạnh mẽ trên các lĩnh vực.

Thứ hai, phát huy khí thế, thành tích, thành tựu đã đạt được để tự tin, đẩy mạnh các hoạt động, tổ chức thực hiện thật tốt, vượt qua những khó khăn, thách thức.

Thứ ba, đoàn kết, thống nhất, đẩy mạnh công tác xây dựng Đảng trong sạch vững mạnh, nâng cao sức chiến đấu của tổ chức Đảng và đảng viên; đẩy mạnh công cuộc phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, các biểu hiện suy thoái; nắm chắc các nguyên tắc hoạt động của Đảng, trước hết là nguyên tắc tập trung dân chủ.

Thứ tư, phải phối hợp trên dưới nhịp nhàng, các bộ, các ngành phải hết sức nỗ lực hỗ trợ Thành phố vì cái chung, đặt lợi ích quốc gia, dân tộc, của Đảng lên trên hết.

Thứ năm, Thành phố phải xứng tầm hơn nữa là một trung tâm phát triển của vùng, của cả nước, xứng tầm với sự mong đợi, kỳ vọng của nhân dân cả nước.

Thứ sáu, phải đi đầu trong thực hiện mục tiêu kép và cương quyết không để xảy ra dịch COVID-19.

Thứ bảy, phải thống nhất về nhận thức và hành động: Suy nghĩ phải kỹ lưỡng, tư tưởng phải thông, quyết tâm phải cao, nỗ lực phải lớn, hành động quyết liệt, hiệu quả, thực hiện có trọng tâm, trọng điểm, làm việc nào dứt việc đó. Những vấn đề đã “chín”, đã rõ, được thực tiễn chứng minh là đúng, thực hiện có hiệu quả, được đa số đồng tình thì tiếp tục thực hiện; những vấn đề chưa có quy định hoặc vượt quy định thì mạnh dạn thí điểm, vừa làm vừa rút kinh nghiệm, mở rộng dần, không cầu toàn, không nóng vội.

“Vừa qua Thành phố chưa mạnh dạn trong việc này. Nếu các đồng chí làm mà không có động cơ xấu, không tham nhũng tiêu cực, không có lợi ích nhóm, lợi ích cá nhân thì chúng tôi phải bảo vệ các đồng chí. Tăng cường kỷ luật kỷ cương nhưng phải bảo vệ, khuyến khích những người dám nghĩ, dám làm, năng động, sáng tạo, điều này Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã phát biểu”, Thủ tướng chỉ rõ.

Thứ tám, Thủ tướng nhấn mạnh tinh thần phải dứt khoát phân cấp, phân quyền, rõ trách nhiệm, cá thể hóa trách nhiệm cá nhân; đi đôi với đó là tăng cường giám sát, kiểm tra liên tục, đầy đủ, không để những sai phạm nhỏ tích tụ thành sai phạm lớn.

Các nhiệm vụ cụ thể

Thủ tướng yêu cầu trước hết phải quán triệt, thực hiện nghiêm túc hiệu quả Nghị quyết Đại hội XIII và Nghị quyết Đảng bộ Thành phố lầ thứ XI, xây dựng chương trình hành động sát thực tế, khả thi, có nguồn lực thực hiện; tránh tình trạng xây dựng chương trình hay nhưng thực hiện gặp khó khăn.

Đoàn kết thống nhất với tinh thần tự lực, tự cường, “đi lên từ bàn tay, khối óc, khung trời, cửa biển của mình, biến không thành có, biến khó thành dễ, biến cái không thể thành có thể”. Nhiều địa phương đã làm tốt điều này và Thành phố càng có nhiều điều kiện để làm điều này, nhưng trong tất cả các công việc phải giữ vững đoàn kết, mất đoàn kết là mất tất cả, Thủ tướng lưu ý.

Phải nắm chắc tính hình, phải bám sát thực tiễn, xuất phát từ thực tiễn, tôn trọng thực tiễn, lấy thực tiễn làm thước đo, từ đó đưa ra giải pháp phù hợp, hiệu quả.

Phải cá thể hóa trách nhiệm cá nhân, đồng thời thực hiện khen thưởng, kỷ luật kịp thời. Nếu không làm tốt công tác này thì không tạo động lực cho sự phát triển, ảnh hưởng tới công tác xử lý các việc tồn đọng. Thủ tướng lấy ví dụ, qua 3 đợt dịch COVID-19 trước đây trên cả nước, chúng ta chưa khen thưởng kịp thời, chưa xử lý đến nơi đến chốn những sai phạm, nên dẫn tới tình trạng nhiều nơi chủ quan, lơ là, mất cảnh giác hay trông chờ, ỷ lại.

Phải xây dựng hệ thống cơ quan hành chính Thành phố đoàn kết, thống nhất cao, phát huy dân chủ đi đôi với kỷ luật, kỷ cương.

Huy động sức mạnh đại đoàn kết toàn dân, những việc càng khó, càng mới thì càng phải huy động sức mạnh tập thể, cầu thị lắng nghe các ý kiến hay, xác đáng, quyết định theo đa số.

Thực hiện nghiêm chỉ đạo của Thường trực Ban Bí thư, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Ban chỉ đạo Quốc gia về COVID-19.

Chuẩn bị chu đáo, tổ chức thành công, an toàn cuộc bầu cử, để ngày bầu cử trở thành ngày hội thực sự của toàn dân, bảo đảm khách quan, dân chủ, công bằng, công khai, minh bạch, lựa chọn được những người thực sự xứng đáng làm đại biểu của nhân dân.

Tiếp tục đẩy mạnh rà soát thể chế, cơ chế, chính sách, đề xuất các nội dung thuộc thẩm quyền của Quốc hội; Chính phủ sẽ giải quyết các vấn đề thuộc thẩm quyền.

Đẩy mạnh cơ cấu lại kinh tế gắn với mô hình tăng trưởng; lưu ý phát phát triển thành phố Thủ Đức thành một cực tăng trưởng, phát triển mạnh kinh tế số.

Tập trung phát triển nguồn nhân lực, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao.

Huy động nguồn lực xã hội, học ngay các mô hình hay, cách làm tốt trên cả nước. Thủ tướng Chính phủ cũng đã chỉ đạo các bộ, ngành phải tổng kết ngay, nhân rộng ngay các mô hình, cách làm này.

Quan tâm phát triển văn hóa, xã hội, nhất là chăm lo cho những người yếu thế, những đối tượng bị ảnh hưởng bởi COVID-19.

Quan tâm công tác cải cách hành chính, xứng đáng tầm vóc, vai trò, vị trí của Thành phố; nghiên cứu, thí điểm, áp dụng các mô hình phù hợp.

Giữ ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội Thành phố, kể cả trên không gian mạng.

Nâng cao nhận thức, coi trọng, tổ chức tốt công tác truyền thông, đây cũng là một phương thức lãnh đạo của Đảng để tạo sự đồng thuận xã hội, không để khủng hoảng truyền thông, đấu tranh, phản bác quan điểm sai trái của các thế lực thù địch.

Cơ bản đồng tình với 16 nội dung TPHCM kiến nghị

Thủ tướng nêu rõ, ngoài 15 vấn đề trong báo cáo của Thành phố, đoàn công tác đề xuất thêm nội dung Thành phố phải khẩn trương triển khai xây dựng trung tâm tài chính khu vực và quốc tế. Qua làm việc, đoàn công tác và TPHCM cơ bản đồng tình với 16 nội dung này.

Thủ tướng nêu rõ quan điểm sẽ kiến nghị Quốc hội tháo gỡ, xử lý những nội dung nào thuộc thẩm quyền của Quốc hội. Về phần mình, “Chính phủ không nói không, Chính phủ không nói khó, Chính phủ cũng không nói có mà không làm. Chính phủ sẽ tiếp tục đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, những việc TPHCM làm tốt hơn Chính phủ thì sẵn sàng giao cho TPHCM, cái gì người dân, doanh nghiệp, xã hội làm tốt hơn thì để người dân, xã hội, doanh nghiệp làm. Cái gì biết mới quản, nếu không biết thì giao cho người biết quản; tránh tình trạng chỉ “hợp thức hóa” nếu không phân cấp, phân quyền”, Thủ tướng nhấn mạnh. Chính phủ, các cơ quan nhà nước tập trung thiết kế cơ chế, chính sách, hành lang pháp lý, công cụ kiểm tra, giám sát, khen thưởng, kỷ luật.

Phân tích cụ thể hơn về một số kiến nghị của Thành phố liên quan phát triển hạ tầng, Thủ tướng nêu rõ, dự án hạ tầng giao thông đi qua địa phương nào thì địa phương đó là cơ quan nhà nước có thẩm quyền và chịu trách nhiệm về giải phóng mặt bằng, Chính phủ căn cứ vào điều kiện cụ thể hỗ trợ một phần kinh phí xây lắp với vai trò vốn mồi.

“Mô hình này đã có, đã chứng minh được hiệu quả. Vừa qua, tôi có dịp làm việc với lãnh đạo các tỉnh ĐBSCL, lãnh đạo các tỉnh đều rất tán thành với cách làm này, trong khi các tỉnh ở đó khó khăn hơn TPHCM nhiều”, Thủ tướng chia sẻ.

Về đề xuất sửa đổi, bổ sung Nghị quyết 54 của Quốc hội, tinh thần là Trung ương cho cơ chế, cho chính sách theo hướng phát huy tối đa không gian chủ động, sáng tạo của Thành phố.

Thủ tướng cũng khẳng định “ủng hộ tối đa” kiến nghị của Thành phố về điều chỉnh tỷ lệ điều tiết ngân sách, vừa khuyến khích, vừa nâng cao trách nhiệm của Thành phố. Chính phủ phối hợp với TPHCM và các cơ quan liên quan đề xuất với cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định. Với nguồn ngân sách tăng thêm, Thành phố cần tập trung cho 3 đột phá chiến lược, ưu tiên tập trung cho đầu tư phát triển hạ tầng, nhất là các dự án trọng điểm.

Vể chuyển quỹ nhà phục vụ tái định cư sang nhà ở xã hội, thương mại, Thủ tướng yêu cầu, nếu chuyển sang nhà ở thương mại thì dứt khoát phải qua đấu giá để tránh tiêu cực, thất thoát. Về cải tạo chung cư cũ, Thủ tướng yêu cầu sửa đổi Nghị định 101/2015/NĐ-CP ngày 20/10/2015 cho phù hợp thực tiễn để cải tạo không gian sống, môi trường, cảnh quan đô thị, nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân.

Thủ tướng Phạm Minh Chính đề nghị Văn phòng Chính phủ cùng với Thành phố tiếp thu đầy đủ các ý kiến, khẩn trương hoàn thiện, ban hành thông báo kết luận của Thủ tướng để các cơ quan, địa phương triển khai kịp thời, hiệu quả.

Xuân Lan