GPMB dự án phía Đông Nhà máy cơ khí Hòn Gai (Quảng Ninh): Cần một quyết định thấu tình, đạt lý

Với ý nghĩa chiến lược, góp phần tạo bộ mặt kiến trúc, cảnh quan đô thị như vậy, những tưởng dự án này sẽ được đông đảo người dân trong vùng dự án đồng tình. Nhưng đến nay, dự án vẫn nằm “trên giấy” bởi người dân vẫn chưa “tâm phục, khẩu phục”.

Sở dĩ có câu chuyện trên là tại Quyết định số 1442/QĐ-UBND ngày 30-10-2009 của UBND Tp. Hạ Long về việc phê duyệt khái toán phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư tổng thể để thực hiện GPMB dự án trên tại phường Hồng Gai thì tổng giá trị bồi thường, hỗ trợ (tạm tính) chỉ là gần 4,4 tỷ đồng; tổng số hộ bị ảnh hưởng là 36 hộ. Tuy nhiên, trong số các hộ dân thuộc diện GPMB thực hiện dự án, chỉ có 4 hộ có quyền sử dụng đất, đủ điều kiện bồi thường đất ở và tái định cư. Các hộ còn lại theo cơ quan chức năng, đều là những hộ được Xí nghiệp tuyển than Hòn Gai (cũ) và UBND Tp. Hạ Long bố trí cho các hộ mượn tạm nhà để ở; hoặc UBND phường Hồng Gai bố trí cho mượn ki-ốt để bán hàng. Các hộ trên đều có cam kết khi Nhà nước thực hiện quy hoạch sẽ tự di chuyển và không yêu cầu bồi thường. Đối với 31 hộ dân không đủ điều kiện bồi thường về đất nêu trên, nếu không còn nơi ở nào khác và có nhu cầu mua đất ở, thành phố sẽ xem xét, giải quyết cho mua đất tại khu tự xây và khu tái định cư của Hạ Long theo đơn giá của tỉnh Quảng Ninh.  

31 hộ dân tại buổi họp ngày 29-5-2012

Quyết định là vậy nhưng khi qua nhiều cuộc họp triển khai kế hoạch thực hiện công tác giải phóng mặt bằng thì đều gặp sự phản ứng dữ dội của người dân. Gần đây nhất, ngày 29-5-2012, UBND phường Hồng Gai tổ chức buổi họp triển khai “Kế hoạch xác minh, nắm bắt tình hình, tâm tư nguyện vọng của các hộ dân tổ 19, khu 2 phường Hồng Gai” bị ảnh hưởng bởi dự án nhưng kết cục vẫn là sự không đồng thuận di dời của người dân.

Lý do được các hộ dân nêu trên đưa ra là: Từ năm 1995, đứng trước khó khăn về chỗ ở cho 31 hộ dân là cán bộ, công nhân viên; lãnh đạo Xí nghiệp tuyển than Hòn Gai (nay là Công ty tuyển than Hòn Gai) đã xin chủ trương của thành phố. Sau khi có ý kiến đồng ý của Tp. Hạ Long, các hộ trên, trong đó có nhiều hộ thuộc diện gia đình chính sách, thương binh, gia đình có con nhiễm chất độc da cam đã được Xí nghiệp chuyển đến ở khu nhà tắm, nhà giao ca, vệ sinh… khu Ba Đèo. Khi đó, đây là khu vực bỏ hoang, nhiều tệ nạn xã hội nên rất mất an ninh, trật tự. Về đây, 31 hộ dân mới tự tiến hành sửa chữa, nâng cấp, xây dựng nhà ở và đường đi lại khang trang như hiện nay. Gần 20 năm qua, 31 hộ dân ở đây đã nhiều lần viết đơn đề nghị cơ quan có thẩm quyền của Tp. Hạ Long xin được cấp GCNQSDĐ nhưng không được hồi âm. Nay, thành phố yêu cầu họ di chuyển nhưng phương án GPMB mà cơ quan chức năng đưa ra như thế chẳng khác đẩy người dân đến cảnh “màn trời, chiếu đất”…

Thiết nghĩ, hầu hết 31 hộ ở đây đều là người lao động nghèo, không có điều kiện để mua đất theo chính sách chung của dự án. Vì vậy, vấn đề bồi thường, hỗ trợ thỏa đáng về đất ở cho họ cần phải được UBND tỉnh Quảng Ninh, UBND Tp. Hạ Long xem xét, giải quyết một cách thấu tình, đạt lý.

Tống Toàn