Tổng thống Donald Trump và cuộc “thanh lọc” nội các đầy biến động

Những ngày gần đây hàng loạt quan chức cấp cao trong chính quyền của Tổng thống Trump phải lần lượt rũ áo ra đi. Theo Tổng thống Trump, các thành viên nội các của ông đã không hoàn thành nhiệm vụ như ông kỳ vọng và ông muốn thanh lọc những người bị coi là “gánh nặng” này.

Ngay sau tuyên bố trên, ông Trump đã cho sa thải một loạt quan chức, trong đó có Ngoại trưởng Rex Tillerson. Việc ông Trump bất ngờ sa thải Ngoại trưởng Rex Tillerson được cho là xuất phát từ bất đồng giữa 2 người về quyết định của ông Trump đồng ý gặp mặt nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un.

Trước đó, cố vấn hàng đầu về kinh tế của ông Trump, ông Gary Cohn cũng đã tuyên bố từ chức sau bất đồng với Tổng thống Mỹ về việc áp đặt thuế cao đối với nhôm và sắt nhập khẩu vào Mỹ.

Các quan chức thân cận với ông Trump cho biết, việc ông Trump bất ngờ sa thải ông Tillerson là dấu hiệu cho thấy ông ngày càng mất kiên nhẫn với nhóm cố vấn từng bị ông chỉ trích là “chậm thay đổi” để thích nghi với những chính sách thay đổi liên tục của ông.

Chỉ vài ngày sau, báo giới Mỹ đã đưa tin ông Trump quyết định sa thải Cố vấn An ninh quốc gia H.R McMaster, và còn đánh tín hiệu sắp thay thế 2 vị trí khác, bao gồm Bộ trưởng Cựu chiến binh Mỹ David Shulkin và Bộ trưởng Phát triển nhà ở và đô thị Ben Carson.

Một vị quan chức khác, Bộ trưởng Giáo dục Betsy DeVos, cũng khiến Nhà Trắng báo động khi không thể trả lời những câu hỏi cơ bản về hệ thống trường học của Mỹ trong một cuộc phỏng vấn trực tiếp trên truyền hình hôm đầu tuần này. Ngoài ra, còn phải kể tới vị trí Chánh văn phòng Nhà Trắng John Kelly, người cũng có khả năng ra đi.

Tổng thống Trump trong một phiên họp nội các 

Hiện, kế hoạch thay đổi nhân sự trên diện rộng đang làm gia tăng những hỗn loạn vốn đã bao trùm Cánh Tây, Nhà Trắng, suốt vài tuần qua và khiến không ít quan chức cảm thấy bất an. Một số nguồn tin Nhà Trắng chia sẻ với CNN rằng, họ thấy như đang đi trong bóng tối, hồi hộp không biết ai sẽ là người bị sa thải hoặc từ chức tiếp theo. Sự bất định này góp phần làm cho tinh thần của các nhân viên đi xuống và tình trạng trên đã diễn ra trong nhiều tháng.

Theo đánh giá của giới phân tích thì hiện nay ông Trump đang “bất bình” nhất với vị trí của ông Shulkin. Những người thạo tin trong vấn đề này nói rằng ông Trump đang lên kế hoạch sa thải ông Shulkin do nhiều vụ việc bất ổn ở Bộ Cựu Chiến binh Mỹ.

Ông Shulkin được cho là đang dính vào một vụ bê bối đạo đức liên quan tới chuyến thăm châu Âu của ông Shulkin cùng vợ và đấu đá nội bộ trong đội ngũ nhân viên của ông này. Trong khi đó, Tổng thống Trump từng tuyên bố ông sẽ không bao giờ dung thứ trước các vụ bê bối đạo đức mà đội ngũ nội các của ông mắc phải.

Được biết, từng có thời điểm ông Trump tuyên bố rằng, ông đang sở hữu “đội ngũ tốt nhất từ trước đến nay” đảm nhiệm các vị trí trong nội các. Nhưng giờ đây, Tổng thống Mỹ Donald Trump công khai đặt ra dấu chấm hỏi về khả năng của các vị quan chức đang dính vào nhiều bê bối hoặc bất đồng với ông.

Tuy nhiên, một quan chức từng tham gia chiến dịch vận động tranh cử của ông Trump cho biết, ông Trump không ghét những người bất đồng quan điểm với mình mà ông ghét những người sau khi đã thống nhất kế hoạch hành động vẫn tiếp tục bảo lưu quan điểm của mình.

Cho tới hiện tại, ngoài việc sa thải do bất đồng cá nhân, ông Trump cũng có xu hướng sốc lại đội ngũ nội các bằng cách loại bỏ thẳng tay các thành viên được xem là “gánh nặng”, bất chấp những rối ren trong bộ máy.

Tổng thống Trump vẫn ra những dấu hiệu cho thấy ông háo hức như thế nào trước công cuộc "thay máu" nội các. Mới đây, ông Trump còn khẳng định đang tiến rất gần đến nội các mà ông hằng mong muốn. Tín hiệu cho thấy cuộc “thanh lọc” của ông chưa kết thúc.

Những quan chức thuộc Cánh Tây Nhà Trắng tin rằng ông Trump đã sẵn sàng sốc lại bộ máy nội các. Nhưng như mọi khi, các chi tiết và thời điểm của công cuộc tái thiết lại bộ máy nội các sẽ được quyết định bởi riêng Tổng thống Trump.

Nhưng dù thế nào, ông Trump vẫn hài lòng với một số vị trí nội các mà ông đã lựa chọn. Bộ trưởng Quốc phòng James Mattis vẫn tiếp tục làm việc hài hòa với Nhà Trắng, dù có một số bất đồng với Tổng thống liên quan tới vấn đề an ninh quốc gia.

Bộ trưởng Thương mại Wilbur Ross cũng khiến ông Trump hài lòng sau khi giúp hoạch định kế hoạch áp thuế đối với thép và nhôm nhập khẩu vào Mỹ. Bộ trưởng Tài chính Steve Mnuchin cũng vẫn duy trì được tầm ảnh hưởng lớn, và quan trọng là luôn ủng hộ các chính sách mà ông Trump đưa ra.

Các quan chức khác hiện vẫn nhận được sự sủng ái của ông Trump bao gồm Bộ trưởng Giao thông Elaine Chao, Bộ trưởng Lao động Alex Acosta và Bộ trưởng Nông nghiệp Sonny Perdue. Mới đây, ông Trump đã thể hiện sự tin tưởng của ông đối với các vị trí này trên Twitter .   

Hà Kim