Chuyện lạ từ một cây đào
Văn hóa- Thể thao - Ngày đăng : 16:27, 11/02/2016
LTS: Tết năm ngoái, đến chúc Tết nhà thơ Dương Kỳ Anh, tôi được nghe ông kể nhiều về “cõi lặng” của mình. Ông say sưa kể chuyện cây cối trong khu nhà vườn ở Sóc Sơn (Hà Nội), nơi “ông trùm Hoa hậu” thời thanh thản tĩnh tâm, viết sách, sáng tác thơ.
Trong đó, tôi đặc biệt ấn tượng với “cây đào kỳ lạ” nở hoa vào giữa mùa thu. Đây cũng chính là nguồn cảm hứng để nhà thơ Dương Kỳ Anh viết nên Chuyện lạ hoa Đào hay chuyện Tỷ phú hoa Hồng - một câu chuyện đặc sắc từng ra mắt độc giả cách đây vài năm.
Vào những ngày cuối năm Ất Mùi, khi không khí Tết bao trùm khắp mọi nơi, ông gọi điện cho tôi kể về bức ảnh chụp một cây đào mà một người bạn thơ gửi cho ông. Điều kỳ lạ là…
Nhân dịp Xuân Bính Thân 2016, báo Công lý điện tử xin gửi tới quý độc giả Chuyện lạ từ một cây đào - một câu chuyện mang nhiều hoài niệm của nhà thơ, nhà báo Dương Kỳ Anh.
Nhà báo, nhà thơ Dương Kỳ Anh
Tôi nhận được mail của một người bạn thơ, trong đó có bức ảnh chụp cây đào anh vừa mua để đón Tết Bính Thân. Nhìn tấm ảnh, tôi giật mình. Sao mà giống cây đào năm ấy đến thế…
Lần ấy, đơn vị tôi hành quân qua Hà Nội, nghỉ đêm tại khu nhà bỏ không gần sân bay Bạch Mai. Tôi hỏi đại đội trưởng: “Sao lại nghỉ ở nơi nguy hiểm thế này?”. Anh cười: “Nơi nguy hiểm nhất, nhiều khi cũng là nơi an toàn nhất”. Ra thế!
Gần một giờ sáng, chúng tôi mới đặt ba lô, ngả lưng ngay trên nền xi măng. Ngủ được vài tiếng đồng hồ, thì kẻng báo động. Lệnh: tư trang để tại chỗ, cả đơn vị đi đào hầm. Mọi người buồn ngủ díp mắt không ai muốn đi. Nhưng “quân lệnh như sơn”. Tôi rút chiếc xẻng gập treo cạnh ba lô chạy ra sau vườn. May quá, có một chiếc hầm tròn ai đào dở, sâu quá đầu gối.
Cạnh miệng hầm có một cây đào đang nở hoa. Những cánh hoa đỏ thắm. Cây đào hình như đã sống ở đây nhiều năm, gốc đào to, dáng cây đẹp, như một ngọn tháp có nhiêu tầng. Có thể đây là cây đào thế, được chủ nhà trồng thời trước, với những mấu cây xù xì, đôi chỗ bong ra những lớp vỏ đã già…
Tôi bứt cỏ, đào tiếp. Đào sâu đến bụng, mệt rã người, tôi lau xẻng, gập lại đi về lán, lấy bộ quần áo lót chạy ra bể nước. Tôi dùng chiếc mũ cối múc nước giội ào ào. Đang tắm thì có kẻng báo động. Lần này, không phải lệnh đi đào hầm mà báo động máy bay. Chỉ mấy phút, tiếng máy bay đã ầm ầm trên đầu. Tiếng bom nổ. Tôi không kịp thay đồ, chạy vội ra hầm, trên người chỉ độc chiếc quần đùi bết nước.
Nhảy xuống hầm, vừa ngước nhìn lên, đã thấy hai chiếc máy bay nhào xuống giội bom, một chùm bom đen trùi trũi lao thẳng xuống. Tôi đội chiếc mũ cối lên đầu, hai tay bịt tai, ngồi thụp xuống. Trước đó, tôi đã nhiều lần bị máy bay ném bom xuống cạnh hầm, bị pháo kích… Nhưng chưa lần nào thần chết hiện rõ trong tôi như lúc này. Những chùm bom đen trùi trũi vẫn cứ liên tiếp lao xuống.
Tôi nhìn rõ cả cánh bom xoay tròn trên không trung. Sau cơn rùng mình, tôi nhắm mắt, bình thản đón đợi điều xấu nhất có thể xảy ra…
Loạt bom nổ rất gần, chỉ cách căn hầm tôi ngồi vài mét (Sau này, tôi mới biết, thật may mắn cho chúng tôi, chúng chỉ ném bom cắt, loại bom sát thương bằng mảnh chứ không phải bom đào). Cây đào cạnh hầm đổ ập xuống. Cả gốc cây với những chùm rễ che ngang miệng hầm. Chính cái mấu xù xì của gốc cây và chiếc mũ cối đã cứu tôi, đỡ cho đất đá và mảnh bom không găm vào đầu…
Khi tiếng máy bay và tiếng bom ngừng hẳn, tôi ngoi lên khỏi miệng hầm, nhìn thấy một mảnh bom cắt găm vào cái mấu của gốc cây đào, sát ngay đầu tôi. Nhựa ở gốc cây nơi mảnh bom găm vào chảy ra như máu ứa…
Tôi nhìn về phía mấy cái lán nơi chúng tôi trú ngụ đêm qua, chỉ thấy những hố bom chồng lên nhau. Cái lán gần như biến mất. Tôi thấy đại đội trưởng Thành, cũng vừa chui lên từ một căn hầm, bắc loa tay lên miệng hét “Tất cả sơ tán vào làng, chạy đi…”.
Khi cả đại đội đã chạy vào nhà dân, nghe nói có người bị thương, có người chết, những người có mặt đều mặc quân phục, riêng tôi chỉ độc một cái quần đùi. Tiểu đoàn phó Thuận gắt: “Cậu tên gì, sao lại ăn mặc như thế, hả?”. Tôi báo cáo là đang đi tắm, thì… “Tôi xin được quay trở lại tìm tư trang…”. Thượng úy Thuận bực: “Không được quay lại, cậu có cái gì quý giá mà cứ nằng nặc đòi quay lại thế?”. Tôi nói: “Có một thứ rất quý, thưa thủ trưởng”. “Thứ gì?” “Thưa thủ trưởng, tập thơ ạ”. “Thơ, cái cậu này hâm rồi thơ với chả thẩn”, ông phẩy tay bỏ đi…
Quả thực, trong các thứ tư trang, tôi tiếc nhất là tập thơ “Đất ngoại ô”của nhà thơ Nguyễn Khoa Điềm. Tôi biết, máy bay Mỹ sau đó mấy lần quay lại ném bom nơi chúng tôi nghỉ đêm qua, nhưng tôi vẫn kiên trì xin thủ trưởng để tìm tập thơ…
Đại đội trưởng Thành, người sau này ra quân, về ở cạnh nhà tôi tại khu tập thể Quỳnh Mai - là người hiểu tôi hơn cả. Anh bảo “Thôi cậu ạ, bây giờ có quay lại tìm cũng chẳng thấy đâu”. Còn tiểu đoàn phó Thuận và trung đội trưởng Cao thì rất ác cảm với tôi, coi tôi là người gàn dở.
Sau này, khi các chiến sĩ của trung đoàn tổ chức gặp mặt ở Hà Nội, trung đoàn trưởng Phạm Sơn, chính ủy Chuẩn (bây giờ các anh đã nghỉ hưu, mang quân hàm đại tá) gọi tôi đến. Chúng tôi gặp lại nhau với bao chuyện cảm động không nói nên lời…
Năm 2008, tình cờ tôi thấy một gốc đào ai đó vứt ra đường sau khi mua về chơi Tết. Nó hơi giống cây đào tôi vừa kể. Vợ chồng tôi mang về đưa lên trồng ở nhà vườn Sóc Sơn.
Thật kỳ lạ, cây đào lớn nhanh như thổi. Kỳ lạ hơn, một năm cây đào ra hoa hai lần. Lần vào giữa thu và lần nữa vào đầu xuân…
Thì ra, không phải chỉ như câu thơ của người xưa “Đào hoa y cựu tiếu đông phong” (Hoa đào năm ngoái còn cười gió đông) mà còn là “Đào hoa y cự tiếu thu phong” nữa chứ!
Ngẫm, cây đào cũng như con người phải sống có tình, có nghĩa, đó mới là cuộc sống tốt đẹp…