Thông qua Nghị quyết về việc giảm thuế bảo vệ môi trường đối với nhiên liệu bay

Trước đó, trình bày Tờ trình, Thứ trưởng Bộ Tài chính Vũ Thị Mai cho biết: Căn cứ nguyên tắc điều chỉnh mức thuế bảo vệ môi trường (BVMT) tại Luật thuế BVMT, ngày 26/9/2018, UBTVQH ban hành Nghị quyết 579/2018/UBTVQH14 về Biểu thuế BVMT, trong đó quy định mức thuế BVMT đối với nhiên liệu bay là 3.000đồng/lít (mức trần trong khung thuế).

Qua tổng kết, đánh giá cho thấy, chính sách thuế BVMT nói chung đã đạt được những kết quả khả quan.Tổng số thu thuế BVMT giai đoạn 2012-2019 khoảng 260.728 tỷ đồng, bình quân khoảng 32.591 tỷ đồng/năm. Số thu thuế BVMT đối với nhiên liệu bay bình quân giai đoạn 2015-2019 là 2.939 tỷ đồng/năm.

Thứ trưởng Bộ Tài chính Vũ Thị Mai tại phiên họp

Từ tháng 12/2019, đại dịch Covid-19 bùng phát tại Trung Quốc và nhanh chóng lan rộng ra các quốc gia trên thế giới. Nhiều ngành, nghề bị ảnh hưởng nghiêm trọng, đặc biệt là ngành vận tải do việc hạn chế đi lại cũng như hoạt động sản xuất, kinh doanh bị gián đoạn. Một trong những ngành vận tải ảnh hưởng nặng nề nhất là vận tải hàng không.

Theo đánh giá, thiệt hại của ngành hàng không là rất nghiêm trọng. Số lượng khách hàng và số chuyến bay khai thác sụt giảm mạnh. Vietnam Airlines phải thực hiện ngừng việc với hơn 6.000 lao động. Dự kiến trong năm 2020, doanh thu Vietnam Airlines giảm 49,3 nghìn tỷ đồng và mức lỗ lên đến gần 16 nghìn tỷ đồng. Dòng tiền của Vietnam Airlines dự kiến sẽ thiếu hụt lũy kế xấp xỉ 17.000 tỷ đồng trong năm 2020.

Do tác động của dịch Covid-19, các doanh nghiệp hàng không đối mặt với nguy cơ phá sản cao do không bù đắp được những khoản chi phí lớn để duy trì hoạt động. Sự ngưng trệ của ngành hàng không cũng mang lại những tác động tiêu cực đến sự phát triển của các ngành kinh tế mũi nhọn, bao gồm thương mại, dịch vụ, du lịch… bởi vai trò quan trọng của ngành hàng không trong việc cung ứng các dịch vụ trung gian liên quan đến vận chuyển, trung chuyển hành khách và hàng hoá.

Để kịp thời tháo gỡ khó khăn cho ngành hàng không nói chung và các doanh nghiệp hàng không nói riêng trước những ảnh hưởng của dịch Covid-19, góp phần giảm chi phí đầu vào của doanh nghiệp, đồng thời vẫn đảm bảo phù hợp với nguyên tắc quy định mức thuế BVMT cụ thể tại Luật thuế BVMT thì việc đề xuất giảm thuế BVMT đối với nhiên liệu bay là một trong những giải pháp cần thiết.

Để thực hiện được mục tiêu, quan điểm đã nêu trên, kịp thời tháo gỡ khó khăn cho ngành hàng không trước ảnh hưởng của dịch Covid-19, Chính phủ trình UBTVQH quy định giảm mức thuế BVMT đối với nhiên liệu bay.

Thẩm tra nội dung này, đa số ý kiến trong Ủy ban TCNS nhất trí về sự cần thiết ban hành Nghị quyết của UBTVQH để điều chỉnh giảm mức thuế BVMT đối với nhiên liệu bay đến hết ngày 31/12/2020 như Tờ trình của Chính phủ nhằm tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp vận tải hàng không trong giai đoạn hiện nay.

Tuy nhiên, một số ý kiến không đồng tình và cho rằng, nhiên liệu bay không phải là mặt hàng do Nhà nước định giá, bình ổn giá theo quy định của Luật Giá và thực tế hiện nay chỉ có một số ít các doanh nghiệp đầu mối kinh doanh xăng dầu cung cấp sản phẩm nhiên liệu bay. Do đó, nếu điều chỉnh giảm thuế BVMT đối với nhiên liệu bay nhưng có thể các doanh nghiệp đầu mối kinh doanh xăng, dầu không giảm giá bán thì các doanh nghiệp vận tải hàng không cũng không được hưởng lợi từ chính sách này.

Về nội dung cụ thể, đa số ý kiến trong Ủy ban TCNS cho rằng, kinh nghiệm quốc tế tại một số nước đã áp dụng các biện pháp giảm thuế, miễn thuế đối với nhiên liệu bay (Trung Quốc thực hiện miễn thuế nhập khẩu và thuế môi trường đối với nhiên liệu bay…).

Tác động tới giảm thu NSNN khi thực hiện chính sách điều chỉnh giảm thuế BVMT đối với nhiên liệu bay như Tờ trình của Chính phủ là không lớn (nếu quy định mức thuế 2.100 đồng/lít thì dự kiến tác động làm giảm thu NSNN chỉ khoảng 72-80 tỷ đồng/tháng). Do đó, để tăng mức hỗ trợ của Nhà nước đối với các hãng hàng không, đa số ý kiến đề nghị cần điều chỉnh giảm mức thuế BVMT đối với nhiên liệu bay từ 30% lên 50% (tương ứng với mức 1.500 đồng/lít) so với mức thuế BVMT hiện hành (mức thuế hiện hành là 3.000 đồng/lít) hoặc có thể điều chỉnh giảm ở mức cao hơn.

UBTVQH đã biểu quyết thông qua nghị quyết, mức thuế bảo vệ môi trường đối với nhiên liệu bay được thực hiện như sau:

Từ ngày Nghị quyết này có hiệu lực thi hành đến hết ngày 31/12/2020: Mức thuế là 2.100 đồng/lít;

Từ ngày 01/01/2021 trở đi, mức thuế tiếp tục áp dụng theo quy định tại Nghị quyết số 579/2018/UBTVQH14 về Biểu thuế BVMT.

Nghị quyết này có hiệu lực thi hành kể từ ngày ký đến hết ngày 31/12/2020.

Mai Thoa