Phong tục khai bút đầu xuân
Giáo dục - Ngày đăng : 06:28, 28/01/2017
Ảnh minh họa
Tục khai bút thường được giới học giả trong xã hội thực hiện. Ngày xưa có các ông đồ, thầy đồ, học sỹ…ngày nay những người làm trong giới văn sĩ, thi sĩ, nhà báo hoặc học sinh, sinh viên vẫn lưu giữ thói quen khai bút.
Khai bút không phải là phong tục bắt buộc trong ngày Tết nhưng nó vẫn được mọi người đề cập đến trong cuộc sống. Thường thì sau khi cúng giao thừa, mọi người sẽ chọn một giờ tốt để làm lễ khai bút. Xưa, các quan chức, nho sĩ, học trò chuẩn bị án thư, nghiên mực, bút lông và giấy hoặc lụa để làm lễ khai bút đầu năm. Bên án thư, thường được đặt một đỉnh trầm ngát hương bay tỏa hòa lẫn với hương xuân giao mùa tạo nên một nét đặc trưng không thể thiếu trong tục khai bút xưa.
Bài khai bút có thể là một bài thơ, một đôi câu đối, một bài ứng tác…ngày nay nội dung của bài khai bút cũng thay đổi. Có người viết lên những tâm nguyện, mong muốn của mình trong một năm mới an lành và may mắn.
Tục khai bút không nhất thiết phải thực hiện sau giao thừa, nhiều người có thể lựa chọn sáng mồng một hoặc một ngày tốt trong những ngày đầu năm mới để thực hiện nghi lễ này.
Người xưa thường viết “Khai bút đại cát” khi đưa những nét chữ đầu tiên của năm với ý nghĩa là khai bút để gặp những điều tốt tành, đồng thời thể hiện sự tôn trọng chữ nghĩa, đề cao sự học. Đây là một tập tục đẹp, một nét văn hóa Tết được lưu giữ đến tận ngày nay.
Tôi vẫn còn nhớ, ngay từ khi còn bé, mỗi năm khi thời khắc giao thừa đã điểm. Cả nhà ngồi quây quần xum họp bên nhau, sau khi hạ mâm cỗ cũng gia tiên, nhận tiền mừng tuổi của ông bà, cha mẹ…là lúc bố tôi nhắc chúng tôi việc khai bút.
Ông sẽ nói, “năm nay, ngày mồng 1 là ngày tốt, các con hãy làm một bài toán, viết một bài văn, bài thơ để khai bút nhé”.
Không cần bố phải nhắc lại lần thứ 2, cứ đúng sáng mồng 1 Tết, việc đầu tiên là tôi ngồi vào bàn học của mình lôi ra tập giấy trắng và viết mấy chữ lên đó. Đôi lúc không biết viết gì, tôi chỉ viết “Chúc mừng năm mới may mắn”, hoặc mong ước của mình trong năm mới…Nhưng đó cũng là một trong những thói quen không thể thiếu trong gia đình tôi mỗi khi tết đến xuân về.