"Nghệ sỹ không phải để mua vui cho thiên hạ"

Đã quá nhiều gameshow truyền hình bùng nổ, và có nhiều gương mặt đình đám lộ diện trực tiếp trên sóng truyền hình với vai trò chưa từng đảm nhận bao giờ. Chưa nói đến yếu tố chuyên môn, điều nhiều người quan tâm ở đây chính là tên tuổi, độ hot của họ. Phải chăng, nghệ sỹ bây giờ vẫn là để mua vui cho thiên hạ?

Vòng xoáy của gameshow giải trí

“Bản chất người nghệ sĩ dễ thương, nhưng hiện tại họ bị khai thác triệt để nhằm phục vụ mục đích kinh doanh. Đến cả panô quảng cáo làm chương trình nghệ thuật còn trưng hình nghệ sĩ mặc đồ tắm đến tôi cũng chào thua… Tôi thấy tiếc nuối vì nghệ sĩ đang bị đem ra mua vui cho thiên hạ nhiều quá”- ca sỹ Phương Thanh từng đưa ra ý kiến như thế cách đây vài năm.

Đến nay, những tâm sự từ gan ruột của Phương Thanh vẫn còn hiện hữu, thậm chí tình trạng này còn nhiều hơn. Ở thời điểm mà các gameshow truyền hình nở rộ, nghệ sỹ được mời đi diễn nhiều, thậm chí lấn sân sang nhiều lĩnh vực, đảm nhận cả những vai trò chưa từng làm cũng là tín hiệu đáng mừng, là sự phát triển của ngành công nghiệp giải trí nước nhà. Thế nhưng, nói đi cũng phải nói lại, nghệ sỹ, nhất là những người có lượng fan khủng, những nghệ sỹ là “hot face”, được mạng xã hội đặc biệt quan tâm đang được khai thác một cách triệt để nhằm mục đích kinh doanh hơn là hoạt động nghệ thuật. Giá trị giải thưởng lớn, nghệ sỹ nổi tiếng, chiêu trò mua vui như là một công thức chung cho các gameshow hiện nay trong việc tăng rating và thu hút quảng cáo.

Trấn Thành, Trường Giang, Thu Trang, Đại Nghĩa và Ốc Thanh Vân trong Giọng ải giọng ai

Hình ảnh vốn là thứ để nghệ sĩ chưng diện ra với công chúng. Nói như NTK Minh Hạnh, hình ảnh của người nghệ sĩ trước công chúng phản ánh rõ sức ảnh hưởng, cách sống và tài năng của họ. Bởi thế, hơn ai hết, họ luôn xây dựng và gìn giữ hình ảnh của mình trong mắt ông chúng. Thế nhưng, khi gameshow ngày càng nở rộ, ngày càng có nhiều nghệ sỹ được mời về để làm giám khảo, để ngồi ghế nóng.

Chưa nói đâu xa, những cái tên như Hoài Linh, Trấn Thành, Trường Giang, Chí Tài, Thu Trang… như đóng đinh cho các gameshow truyền hình. Nhắc đến họ là khán giả nhớ ngay đến vị trí giám khảo của các nghệ sỹ này, thay vì nhớ đến vai trò chuyên môn. Cho đến khi, hình ảnh của họ đã quá quen thuộc, đã nhẵn mặt, tưởng như “đóng đinh” cho một vài chương trình thì lại có nhiều “cuộc chơi” khác được ra đời. Đến lúc này, không chỉ có những tên tuổi  lớn mà hầu hết giới nghệ sĩ Việt cũng bắt đầu bị cuốn vào vòng xoáy của nó.

Trên khắp các kênh sóng truyền hình, game show giải trí thể hiện sức mạnh ‘kỳ tài’ với các giờ vàng và sự xuất hiện của giới nghệ sỹ ngày một đông đảo hơn. Tỷ suất người xem tăng đến đâu kéo theo tiền quảng cáo tăng tới đó. Sự nổi tiếng của giới nghệ sĩ bỗng trở thành công cụ kiếm tiền đắc lực của các nhà sản xuất.

Bên cạnh số ít những game show có giá trị về mặt nội dung, hầu hết các game show giải trí được ‘vẽ’ ra với đủ mọi chiêu trò, dưới muôn hình vạn trạng với mục đích thu hút khán giả bằng mọi cách. Giá trị giải thưởng lớn + nghệ sĩ nổi tiếng + chiêu trò mua vui = công thức vàng cho các game show lên phương án kịch bản. Nghệ sĩ và chiêu trò bỗng trở thành ‘cộng sự’ đắc lực của nhau trên sóng truyền hình. Những nghệ sĩ đắt sô nhất là những cái tên giúp nhà sản xuất bán được giá quảng cáo đắt nhất.

Mới đây, một gameshow mới toanh, vừa ra mắt khán giả nhưng kéo về cho nhà sản xuất lượng người xem khủng trên kênh Youtube mang tên Giọng ải giọng ai. Đây là chương trình truyền hình kết hợp nhiều yếu tố như âm nhạc, hài hước và tư duy phán  đoán. Trong đó, hai cặp đôi Trấn Thành - Thu Trang và Trường Giang - Ốc Thanh Vân cùng các khách mời là các ca sĩ nổi tiếng chia làm 2 đội, cùng phán đoán 7 giọng ca bí ẩn mà chương trình đã sắp xếp.  Tuy nhiên, Giọng ải giọng ai lại không thiên về yếu tố chuyên môn, chỉ tập trung vào khả năng phán đoán của các nghệ sỹ. Có những giọng ca thảm họa, có những giọng ca làm siêu lòng khán giả và những tình huống các nghệ sỹ tranh luận tạo tiếng cười cho khán giả. Nhiều người xem xong thì cho rằng chương trình vui nhộn nhưng tiếng cười được tạo ra không có tính chiều sâu, không mang nhiều ý nghĩa mà chỉ mang tính giải trí nhất thời mà trên truyền hình đang có nhiều gameshow như thế. Mà mới đây, chính một giọng ca tham gia Giọng ải giọng ai đã thẳng thắn từ chối diễn để làm Trấn Thành và Trường Giang cười. Anh chàng này còn nói thêm: “Em đâu phải là thứ mua vui cho hai anh đâu”. Mặc dù chỉ là một tình huống hài hước, có thể là một câu nói để tạo tiếng cười nhưng câu nói của anh chàng 21 tuổi này như phần nào nói đúng về một loạt các gameshow truyền hình hiện nay.

Và nghệ sỹ phải làm chủ “cuộc chơi”

Làm chủ trong mỗi cuộc chơi để không trở thành công cụ cho nhà sản xuất và cũng không bị biến thành thứ mua vui cho thiên hạ.

Mặc dù xuất hiện nhiều trong các gameshow truyền hình, NSƯT Hoài Linh vẫn được khán giả yêu thương hết mực. Tuy nhiên, Hoài Linh vẫn là cái tên đảm bảo rating và thu hút lượng fan cho các gameshow truyền hình. So với năm ngoái, năm nay nam nghệ sỹ giảm tải hình ảnh của mình trên sóng hơn, tránh xa thị phi, soi mói của dư luận.

Từng là huấn luyện viên, giám khảo của nhiều cuộc thi hát, ca sĩ Thu Minh cũng từng thừa nhận “nhà sản xuất bây giờ chỉ cần rating, mời giám khảo theo độ hot của nhân vật” và “một khi khán giả vẫn quan tâm đến chương trình vì những kiểu hot của giám khảo, nghĩa là rating của chương trình đó vẫn đảm bảo, thì nhà sản xuất sẽ tiếp tục mời họ”. Ngay cả chương trình Giọng hát Việt mà hiện nay cô ngồi vị trí HLV cùng các ca sỹ trẻ như Noo Phước Thịnh, Đông Nhi, Tóc Tiên cũng vấp phải một số ý kiến trái chiều từ dư luận. Nhiều khán giả cho rằng, các HLV nổi bật hơn cả thí sinh hay các HLV tranh luận về chuyên môn thì ít mà “tranh nhau” như một cái chợ, v.v….Nhưng trước những ý kiến trái chiều đó, bản thân Đông Nhi thì cho rằng mình không có thời gian đọc những bình luận đó và cô thấy chương trình nào cũng có sự tranh cãi nên nữ ca sỹ đã tập sống chúng với điều này.

Còn nhớ,  một vài nghệ sỹ vốn được khán giả yêu mến nhưng khi xuất hiện trong một số gameshow truyền hình ngay lập tức khiến nhiều người thất vọng với những phát ngôn có thể coi là “vạ miệng” của mình. Trong chương trình Biến hóa hoàn hảo, Việt Trinh từng nói với thí sinh: “Em cởi ra đi, cởi thiệt đi, cởi ra đẹp trai hơn”. Hay Hari Won thì có câu: “Anh có bạn gái chưa? Em yêu anh được không? Nếu em tặng anh 10 điểm, anh sẽ cho em cái gì?”, Hay như những lùm xùm của Văn Mai Hương và Tóc Tiên khi ngồi ghế nóng Thần tượng Việt Nam nhí 2016.

Từng đồng hành với nhiều cuộc thi tìm kiếm tài năng, PGS-TS tâm lý Huỳnh Văn Sơn cho rằng nghệ sĩ cần thận trọng khi nhận lời làm giám khảo hay huấn luyện viên của một chương trình nào đó. Thực tế cho thấy, vì rating, nhà sản xuất đã “lôi kéo” nhiều tên tuổi vào ghế giám khảo để rồi khiến họ “lao đao” suốt thời gian dài do “lỡ lời”.

Vì thế, để không bị cuốn vào vòng xoáy đó, nói như ca sỹ Tùng Dương, người từng đảm nhận vai trò HLV trong chương trình Nhân tố bí ẩn, thì : “Hơn ai hết, chính nghệ sĩ phải ý thức sân chơi, cuộc thi nào phù hợp với mình để nhận lời, nếu không chính họ tự làm xấu hình ảnh của mình”.

Còn nói như ca sỹ Phương Thanh thì nghệ sĩ có quyền hưởng cảm xúc bất chợt đưa vào nghệ thuật, nên xét cho cùng nghệ sĩ đáng yêu và đáng được yêu thương chứ không đáng thành công cụ mua vui.