Cửa biển bị bồi lấp, ngư dân khốn đốn ra khơi

Cửa biển sông Roòn là nơi giáp ranh giữa hai thôn Đông Cảng, xã Cảnh Dương và thôn Phú Xuân, xã Quảng Phú (huyện Quảng Trạch, tỉnh Quảng Bình). Đây đều là những địa phương có truyền thống lâu đời về phát triển, đánh bắt thủy hải sản.

Theo thống kê của Trạm kiểm soát cửa Roòn, cửa biển này là nơi vào ra, neo đậu của gần 1.000 tàu thuyền, với hơn 3.000 ngư dân thuộc 5 xã biển huyện Quảng Trạch. Ngoài ra, đây còn là nơi hoạt động của nhiều tàu cá các tỉnh trong khu vực. Chỉ tính riêng tại 2 xã là Cảnh Dương và Quảng Phú, gần 80% hộ dân sống dựa vào nghề đi biển với gần 300 tàu cá xa bờ vươn khơi bám biển sản xuất.

Tuy nhiên, thời gian gần đây cửa biển Roòn đang bị bồi lấp, nhất là vùng gần giáp ranh với biển bị bồi cạn khiến thuyền của ngư dân rất khó khăn khi ra vào, nhất là các loại tàu có công suất lớn.

Trước đây, cửa lạch rộng khoảng hơn 100m với 4 luồng tàu vào ra, các loại tàu có công suất đến 400CV ra vào dễ dàng, không gặp khó khăn gì. Nhưng hiện nay, tại cửa biển, cát đang từng ngày bồi đắp tạo nên những đồi cát kéo dài vài chục mét khiến cửa biển ngày càng hẹp lại. Có thời điểm thủy triều xuống mạnh, độ rộng của hai bên cửa biển chỉ còn 30 – 50m, độ sâu chưa tới 1m, người dân có thể lội bộ từ bên này sang bên kia.

Các tàu thuyền khi vào cửa biển đều phải dò luồng, lạch trước vì sợ mắc cạn

Cửa biển bị bồi lấp nên việc tàu thuyền bị mắc cạn, gãy chân vịt, bị vỡ mạn hay thậm chí là chìm tàu trong lúc ra vào xảy ra thường xuyên. Theo số liệu của Trạm kiểm soát biên phòng cửa Roòn, trong 6 tháng đầu năm 2015, đã xảy ra 12 vụ tàu cá bị mắc cạn, hỏng tàu gây thiệt hại lớn. Đơn cử như trường hợp tàu cá công suất hơn 200 CV, của anh Nguyễn Xuân Hồng, ở thôn Đông Cảng, xã Cảnh Dương bị mắc cạn, động cơ phát lửa, gây cháy cabin tàu, thiệt hại gần 300 triệu đồng vào cuối tháng 7/2015.

Ngư dân Nguyễn Thành Chung, xã Cảnh Dương than thở: “Do tàu tôi là tàu công suất 300CV nên mỗi lần cập cảng rất khó khăn và tốn nhiều công sức. Phải canh chừng mấy ngày mới chọn được con nước lên sau đó lặn xuống cửa sông để dò tìm được các luồng sâu. Sau đó mới dám cho tàu cập vào bờ. Nhưng cũng có khi, không chờ được con nước lớn, đành phải neo thuyền ngoài xa, thuê các thuyền nhỏ chở hải sản vào bờ để giao kịp cho thương lái. Rồi lại thuê vận chuyển ngư cự, nhu yếu phẩm cho một chuyến ra khơi khác. Tốn kém mà lại rất vất vả”.

Đặc biệt, vào mùa mưa bão, số lượng tàu thuyền đổ về tránh, trú bão lớn nhưng của biển Roòn càng hẹp khiến tình trạng “tùy nghi di tản” diễn ra. Các tàu thuyền của ngư dân trong vùng phải “mạnh ai nấy chạy” đến các vùng khác để trú ẩn.

Cửa biển Roòn bị bồi lấp chỉ còn rộng gần 100m

Không chỉ ngư dân ảnh hưởng mà các loại dịch vụ liên quan như: Cơ sở sửa chữa tàu thuyền, các cơ sở làm đá lạnh, mua bán hải sản, xăng dầu, lương thực... tại đây cũng rơi vào tình trạng khó khăn, ế ẩm kéo dài, do tàu thuyền không vào được cửa biển.

Ông Nguyễn Ngọc Tiếp, Phó chủ tịch UBND xã Cảnh Dương thừa nhận: “Cửa biển Roòn đang bị bồi lấp cạn gây khó khăn, nguy hiểm cho tàu thuyền của ngư dân mỗi lần ra vào. Đã nhiều lần chính quyền địa phương, ngư dân kiến nghị lên cấp trên để tăng cường nạo vét luồng lạch, tạo điều kiện thuận lợi cho thuyền ngư dân được và tránh trú, đánh bắt nhưng đến nay vẫn chưa được giải quyết”.

Trước mắt, Sở NN-PTNT tỉnh Quảng Bình cần rà soát, cắm cọc tiêu để hướng dẫn tàu thuyền chạy đúng luồng và tiến hành xác định lượng phù sa, đất cát bồi lắng để có kế hoạch nạo vét hàng năm, tạo hiệu quả lâu dài, không bị bồi lấp lại sau khi nạo vét – Ông Tiếp kiến nghị.

Được biết năm 2014, UBND  tỉnh Quảng Bình đã đầu tư 80 tỷ đồng xây dựng khu neo đậu tránh trú bão ở cửa Roòn nhưng nếu không được nạo vét và hiện tượng bồi lắng ngày càng mạnh thì tàu thuyền khó vào bến đỗ này trong mùa mưa bão sắp tới.