Bạc Liêu: Diêm dân gặp khó vì mưa trái mùa

Nghề làm muối là một trong những nghề truyền thống lâu đời ở Bạc Liêu, đã tồn tại trên 100 năm. Muối Bạc Liêu được cấp bảo hộ chỉ dẫn địa lý và công nhận là di sản văn hóa phi vật thể của quốc gia. Nghề làm muối góp phần giải quyết nhu cầu lao động tại chỗ và cũng là nguồn thu nhập chính cho một bộ phận không nhỏ bà con diêm dân sống tại các địa phương ven biển.

Huyện Đông Hải là một trong những địa phương sản xuất muối trọng điểm của tỉnh Bạc Liêu. Vụ muối thường bắt đầu từ tháng 10 kéo dài đến tháng 4 năm sau. Đến thời điểm cuối năm, thường là giai đoạn diêm dân đã hoàn tất các bước chuẩn bị cho nước vào ruộng để phơi, lấy muối. Thế nhưng thời tiết năm nay nhiều bất lợi, liên tiếp xuất hiện mưa trái mùa, đặc biệt là trong dịp Tết Nguyên đán Quý Mão 2023 đã gây thiệt hại không nhỏ đến quá trình cải tạo ruộng muối của người dân.

Những cơn mưa trắng xóa trên cánh đồng muối

Ông Lý Văn Vinh (diêm dân ngụ ấp Bờ Cảng, xã Điền Hải, huyện Đông Hải) cho biết: “Gắn bó với nghề muối bấy lâu nay, chưa bao giờ tôi thấy làm muối khó khăn như năm nay. Bước vào vụ mùa đã trễ, cải tạo ruộng xong thì vài ngày trời lại ập mưa, công sức trước đó mất trắng”.

Cũng theo ông Vinh, gia đình ông sản xuất với diện tích hơn 1ha, tuy nhiên từ đầu vụ đến nay chưa thu hoạch được hạt muối nào.

Tương tự trường hợp ông Vinh, ông Võ Chí Nguyện (ngụ xã Điền Hải, huyện Đông Hải), một diêm dân gắn bó với nghề muối hơn 20 năm chia sẻ: “Làm muối thì phụ thuộc hoàn toàn vào thời tiết. Sản xuất mà gặp phải mưa trái mùa thì xem như thất bát, mồ hôi công sức mất hết. Nếu thời tiết cứ mưa kiểu này, e rằng năm nay gia đình tôi để sân muối trống. Mong chờ vào vụ muối năm nay quá bấp bênh”.

Những cánh đồng muối sản xuất theo phương pháp truyền thống đang ngập nước.

Nghề làm muối luôn phụ thuộc nhiều vào thời tiết, lượng mưa trong năm nhiều hay ít ảnh hưởng trực tiếp đến sản lượng, chất lượng hạt muối. Mặc dù, những năm gần đây với sự quan tâm hỗ trợ của chính quyền, nhiều diêm dân đã áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật trong sản xuất muối nhằm nâng cao chất lượng hạt muối và tăng năng suất thu hoạch bằng phương pháp trải bạt. Tuy vậy, tỷ lệ áp dụng phương pháp trải bạt của tỉnh Bạc Liêu còn khá thấp, chiếm dưới 7% tổng diện tích.

Đa phần nghề muối tại Bạc Liêu hiện nay chủ yếu vẫn theo phương pháp thủ công truyền thống. Hiệu quả áp dụng khoa học công nghệ chỉ mới dừng lại ở sự gia tăng năng suất và giá trị hạt muối chứ chưa phát huy hiệu quả trước diễn biến bất thường của thời tiết.

Để bảo tồn và phát triển nghề muối, năm 2021, UBND tỉnh Bạc Liêu đã phê duyệt Đề án nâng cao giá trị sản xuất và chế biến muối giai đoạn 2021-2030. Mục tiêu của đề án là duy trì diện tích sản xuất muối; cải tạo, nâng cấp cơ sở hạ tầng đồng muối, nhất là hệ thống thủy lợi; ứng dụng khoa học công nghệ trong sản xuất, chế biến muối, tăng năng suất tối thiểu 20%, nâng cao giá trị các sản phẩm muối ít nhất là 20% so với hiện nay.

Diêm dân phải sử dụng máy bơm nước sau cơn mưa.

Tỉnh sẽ xây dựng và phát triển ngành muối theo hướng hiệu quả, bền vững trên cơ sở tận dụng tối đa lợi thế của các địa phương có truyền thống sản xuất muối để nâng cao năng suất, chất lượng và đa dạng hóa các loại sản phẩm về muối nhằm đáp ứng nhu cầu muối trong nước, hướng đến xuất khẩu muối và tạo việc làm, nâng cao thu nhập, ổn định đời sống của người dân làm muối.

Tuy nhiên, trước những ảnh hưởng cực đoan của thời tiết, nghề muối Bạc Liêu đang đứng trước những thách thức, đòi hỏi phải có sự vào cuộc của các cấp chính quyền giúp để người dân vượt qua khó khăn giai đoạn hiện nay.

Trục lăng sân muối nằm ngổn ngang trong cánh đồng muối.

Trao đổi với PV, ông Hồ Thanh Tuấn - Trưởng Phòng NN&PTNT huyện Đông Hải cho biết: “So với mọi năm thì thời tiết năm nay diễn biến bất lợi, diêm dân huyện đã chuẩn bị sân bãi hơn một tháng nay nhưng do mưa trái mùa nên chưa sản xuất được. Ngành nông nghiệp huyện đã cử cán bộ phối hợp với UBND các xã nắm lại tình hình, nếu hộ dân nào đã sản xuất có muối nhưng bị hao hụt do thời tiết, thiên tai thì sẽ được hỗ trợ”.

Cũng theo ông Tuấn, giá muối hiện nay tăng rất cao, khoảng hơn 100 nghìn đồng/giạ. Nếu trong thời gian từ đây đến hết tháng 5/2023, điều kiện thời tiết thuận lợi thì bà con sẽ bắt tay vào sản xuất, sẽ đảm bảo sản lượng và ổn định nguồn thu nhập cho diêm dân.