Vũ "nhôm" hầu tòa trong phiên phúc thẩm vụ thất thoát 3.600 tỉ đồng

Trước đó, Tòa án sơ thẩm tuyên phạt Trần Phương Bình (nguyên Tổng Giám đốc, Phó Chủ tịch HĐQT DAB) 20 năm tù về tội "Cố ý làm trái quy định của nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng", tù chung thân về tội "Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản". Tổng hình phạt là tù chung thân. Cùng phạm 2 tội danh trên, Nguyễn Thị Kim Xuyến (nguyên Phó Tổng Giám đốc DAB) bị phạt 30 năm tù.

Phan Văn Anh Vũ (Vũ nhôm, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Xây dựng Bắc Nam 79) lãnh 17 năm tù về tội "Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản". Cộng với bản án 8 năm tù trước đó, Vũ chấp hành hình phạt 25 năm tù. Những bị cáo còn lại lãnh từ 2 năm tù (cho hưởng án treo) đến 16 năm tù.

Theo bản án sơ thẩm, với vai trò là Tổng giám đốc, Phó Chủ tịch Hội đồng quản trị và Chủ tịch Hội đồng tín dụng DAB, Trần Phương Bình đã chỉ đạo các bị can khác thực hiện hành vi phạm tội lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt 2.057.296.898.223 đồng, cố ý làm trái quy định của nhà nước về quản lý kinh tế, gây thiệt hại 1.551.419.039.173 đồng.

Các bị cáo tại phiên sơ thẩm

Tổng cộng gây thiệt hại cho DAB 3.608.715.937.396 đồng, là nguyên nhân chính dẫn đến thực trạng DAB tại thời điểm ngày 31-12-2015: Lỗ lũy kế 31.076 tỷ đồng, vốn chủ sở hữu âm 25.451 tỷ đồng và tổng tài sản thực chỉ còn 47.011 tỷ đồng.

Viện KSNDTC xác định, trách nhiệm của các bị can trong việc gây thiệt hại cho Ngân hàng Đông Á hơn 3.600 tỷ đồng liên quan đến 3 nhóm hành vi, gồm: nhóm hành vi của Trần Phương Bình, Nguyễn Thị Kim Xuyến, Phan Văn Anh Vũ, Phạm Văn Phước lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt của DAB 2.057.296.898.223 đồng; nhóm hành vi của Trần Phương Bình và đồng phạm cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây thiệt hại cho DAB 1.551.419.039.173 đồng; nhóm hành vi thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng của 3 bị can thuộc Ban kiểm soát DAB.

Trong nhóm hành vi lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản của DAB, Viện Kiểm sát cho rằng, hai bị can Trần Phương Bình và Nguyễn Thị Kim Xuyến đã lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt của DAB 1.160.582.877.084 đồng trong việc mua 74.279.056 cổ phần DAB từ năm 2007 đến năm 2014.

Để có tiền mua cổ phần DAB, Trần Phương Bình chỉ đạo Nguyễn Thị Kim Xuyến và các bị can thực hiện 9 hành vi phạm tội trong việc lập phiếu thu tiền khống đứng tên Trần Phương Bình và người thân mua cổ phần DAB. Để bù đắp số tiền thu khống, Bình chỉ đạo Xuyến và các bị can thực hiện các hành vi trái pháp luật bằng cách xuất quỹ bán vàng, lập hồ sơ cho vay khống để tất toán tiền mua cổ phần.

Cũng thuộc nhóm hành vi này, Phan Văn Anh Vũ  bị cáo buộc đã lạm dụng chức vụ quyền hạn chiếm đoạt 203.195.616.438 đồng và Trần Phương Bình chiếm đoạt 294.636.844.000 đồng của DAB.

Cụ thể, năm 2013, DAB bị thua lỗ kéo dài, thiếu hụt số lượng lớn tiền, vàng trong kho quỹ, Trần Phương Bình có chủ trương tăng vốn điều lệ DAB từ 5.000 tỷ đồng lên 6.000 tỷ đồng để thu hút vốn đầu tư, mong muốn doanh nghiệp có tiềm lực về tài chính, quan hệ đầu tư vào DAB để có tiền xử lý khó khăn tại DAB và để nâng cao thương hiệu, vị thế của DAB.

Do quen biết nhau từ trước, Trần Phương Bình và Phan Văn Anh Vũ bàn bạc và thống nhất: Phan Văn Anh Vũ mua 60.000.000 cổ phần DAB với giá 600 tỷ đồng khi DAB tăng vốn điều lệ lên 6.000 tỷ đồng vào năm 2014, mục đích để Phan Văn Anh Vũ trở thành cổ đông lớn, có quyền chi phối tại DAB.

Nguồn tiền mua cổ phần DAB gồm: Phan Văn Anh Vũ thế chấp 220 lô đất tại thành phố Đà Nẵng vay 400 tỷ đồng của DAB. Đối với 200 tỷ đồng còn lại, Trần Phương Bình chỉ đạo nhân viên DAB xuất quỹ cho Phan Văn Anh Vũ và Phan Văn Anh Vũ kí khống chứng từ nộp 200 tỷ vào DAB để Vũ có được 200 tỷ đồng tham gia mua cổ phần của DAB.

Sau này, việc tăng vốn điều lệ lên 6.000 tỷ đồng không thành công, ngày 8/4/2014, Trần Phương Bình chỉ đạo DAB chuyển trả 600 tỷ đồng và  hơn 9,5 tỷ đồng tiền lãi của 600 tỷ đồng vào tài khoản của Công ty cổ phần xây dựng Bắc Nam 79 (do Phan Văn Anh Vũ làm Chủ tịch HĐQT) tại DAB Chi nhánh Đà Nẵng.

Như vậy, Phan Văn Anh Vũ chỉ nộp 400 tỷ đồng nhưng lại nhận 600 tỷ đồng và hơn 9,5 tỷ đồng tiền lãi, tức là đã chiếm đoạt của DAB 200 tỷ đồng gốc do ký chứng từ nộp khống mà có và gần 3,2 tỷ đồng tiền lãi của số tiền khống này.

Trong nhóm hành vi cố ý làm trái, Trần Phương Bình và đồng phạm bị truy cứu trách nhiệm hình sự về hành vi cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây thiệt hại cho DAB các khoản tiền: 467.892.636.000 đồng (trong việc chi lãi ngoài để huy động vốn), 384.849.093.796 đồng (trong việc kinh doanh ngoại hối), 611.676.150.190 đồng (trong việc kinh doanh vàng tài khoản), 53.395.686.966 đồng (trong việc tất toán khống 1 phần khoản Nguyễn Hồng Ánh vay 1.900 lượng vàng), 2.405.472.219 đồng (trong việc trả lãi cho 2 khoản vay của bà Nghiêm Thị Hồng, trú tại Thành phố Hồ Chí Minh) và gây thiệt hại cho DAB 31,2 tỷ đồng (trong việc Trần Phương Bình thanh toán tiền hợp đồng mua trước quyền nhận tiền bán chứng khoán (Repo) 10.435.400 cổ phiếu Công ty Không gian ngầm).

Đối với nhóm hành vi thiếu trách nhiệm gây  hậu quả nghiêm trọng của 3 bị can Nguyễn Thị Cúc, Phan Thị Tố Loan, Nguyễn Vinh Sơn (thuộc Ban kiểm soát DAB), Viện Kiểm sát nhận định, trong thời gian làm nhiệm vụ tại Ban Kiểm soát DAB, Nguyễn Thị Cúc, Phan Thị Tố Loan, Nguyễn Vinh Sơn đã thiếu trách nhiệm trong việc thực hiện nhiệm vụ theo quy định của pháp luật, để cho Trần Phương Bình, Nguyễn Thị Kim Xuyến và các bị can đồng phạm lạm dụng chức vụ quyền hạn chiếm đoạt tài sản, cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế, gây hậu quả thiệt hại cho DAB 3.608.715.937.396 đồng.