Chiều 12/6, TAND tỉnh Vĩnh Long tiến hành tuyên án đối với các bị cáo trong vụ án Tham ô tại sản xảy ra tại phòng Công thương huyện Tam Bình, tỉnh Vĩnh Long.
Theo đó, HĐXX đã tuyên phạt bị cáo Nguyễn Giao Chi - nguyên Trưởng phòng công thương huyện Tam Bình 15 năm tù; bị cáo Nguyễn Khắc Lâm Sơn - nguyên Kế toán xây dựng cơ bản huyện Tam Bình 10 năm tù; bị cáo Nguyễn Thành Nhân - nguyên Giám đốc công ty Tam Bình 9 năm tù; bị cáo Huỳnh Quốc Trung - Giám đốc Công ty TNHH Tư vấn và Xây dựng Tân Bình (công ty Tân Bình) 4 năm tù; Phạm Thanh Sang - Giám đốc Công ty TNHH Tư vấn xây dựng kiến trúc Phố Trẻ (công ty Phố Trẻ) và Nguyễn Thanh Tâm - nguyên Nhân viên Công ty CP xây dựng Tam Bình (gọi tắt công ty Tam Bình) mỗi bị cáo 2 năm tù cùng về tội Tham ô tài sản.
Theo cáo trạng, từ năm 2009 đến tháng 6/2014, Nguyễn Giao Chi đã ký 138 hợp đồng khống (gồm 85 hợp đồng với công ty cổ phần tư vấn xây dựng Tam Bình, 36 hợp đồng với công ty Tân Bình, 17 hợp đồng với công ty Phố Trẻ) gây thiệt hại tổng số tiền hơn 3,87 tỉ đồng, trong đó phần của Chi là trên 951 triệu đồng; Nguyễn Khắc Lâm Sơn với vai trò là kế toán đã cùng với lãnh đạo gây thiệt hại hơn 3,87 tỉ đồng, trong đó chiếm hưởng cá nhân hơn 603 triệu đồng; Nguyễn Thành Nhân với vai trò đồng phạm đã gây thiệt hại hơn 3,34 tỉ đồng, trong đó số tiền chiếm đoạt gần 500 triệu đồng chia đều cho các cá nhân, riêng Nhân chỉ hưởng hơn 24,3 triệu đồng.
Các bị cáo Huỳnh Quốc Trung gây thiệt hại hơn 340,5 triệu đồng, chiếm hưởng 86,2 triệu đồng; Nguyễn Thanh Tâm gây thiệt hại hơn 225,6 triệu đồng, chiếm hưởng 92,1 triệu đồng; bị cáo Phạm Thanh Sang gây thiệt hại hơn 185,5 triệu đồng, chiếm hưởng 47,3 triệu đồng…Các bị cáo trên đều thừa nhận hành vi tham ô của mình và khắc phục một phần thiệt hại lại cho nhà nước.
Riêng đối với Huỳnh Quốc Trung, trong quá trình điều tra chỉ thừa nhận 1 phần trách nhiệm là trong 36 hợp đồng được ký kết với Phòng Công thương Tam Bình chỉ có 9 hợp đồng khống, 3 hợp đồng tập hợp để Phòng Công thương quyết toán và 14 hợp đồng có thực hiện công việc, nhưng sử dụng con dấu đóng lùi ngày.
Các bị cáo nghe tòa tuyên án.
Trong quá trình xét hỏi các bị cáo đều một mực kêu oan.
Bị cáo Nguyễn Giao Chi cho rằng “hoa hồng” từ các công trình đều chia lại cho các nhân viên trong cơ quan và làm chi phí cho các dự án công trình chứ không hề tiêu xài cá nhân. Đồng thời các công trình đều được thực hiện nhưng thực hiện công việc ở mức độ nào thì bị cáo không nắm được.
Bị cáo Nguyễn Thành Nhân biện minh hành vi của mình là đúng luật và không có ý định rút ruột công trình vì mục đích tư lợi.
Bị cáo Nguyễn Thanh Tâm cho rằng mình là nhân viên bình thường của Công ty CP Xây dựng Tam Bình nên không phạm tội “Tham ô tài sản”.
Bị cáo Huỳnh Quốc Trung không đồng ý với lời trình bày của bị cáo Sơn và Tâm tại tòa. Trung cho rằng mình chỉ là người làm thuê, không biết chuyện đóng dấu lùi ngày. Phía chủ đầu tư yêu cầu thế nào thì bị cáo làm theo thế ấy. Các hợp đồng đã ký kết đều thực hiện như kế hoạch và bị cáo không thông đồng với người khác làm khống hồ sơ nên bị truy tố tội tham ô tài sản là không đúng.
Tuy nhiên, trong phần phát biểu quan điểm, vị đại diện Viện KSND vẫn giữ nguyên quan điểm truy tố 6 bị cáo về tội “Tham ô tài sản”.
Theo đó, vụ án có tính chất đặc biệt nghiêm trọng, hành vi của các bị cáo nguy hiểm cho xã hội nên yêu cầu HĐXX xử phạt mức án nghiêm minh. Nhưng cần xét mức độ phạm tội của từng bị cáo và những người có liên quan trong vụ án để tòa cân nhắc có quyết định mức hình phạt đúng người, đúng tội.
Đối với bị cáo Nguyễn Giao Chi giữ vai trò chính trong vụ án và là người đại diện Phòng Công thương huyện Tam Bình, làm chủ đầu tư các dự án phải có trách nhiệm bố trí, quản lý dự án.
Tuy nhiên, bị cáo lợi dụng chức vụ chỉ đạo cho bị cáo Sơn lập hồ sơ 138 hợp đồng khống, gây thiệt hại tiền của ngân sách nhà nước hơn 3,8 tỷ đồng. Hành vi của bị cáo Chi cần xử lý nghiêm khắc. Sau khi gây án, bị cáo biết ăn năn hối cải, khắc phục hậu quả, trong công tác có nhiều thành tích nên HĐXX cũng cần xem xét khoan hồng.
Đối với bị cáo Lâm Sơn- đồng phạm tích cực trong vụ án, đáng lẽ ra bị cáo tham mưu cho lãnh đạo thực hiện tốt các dự án của phòng quản lý. Tuy nhiên, vì vụ lợi, bị cáo Sơn cùng với bị cáo Chi cấu kết với bị cáo Sang, Trung, Tâm và Nhân lập nhiều hợp đồng khống chiếm đoạt tiền của Nhà nước tiêu xài cá nhân. Cơ quan điều tra cũng chứng minh được tiền thu lợi bất chính của bị cáo dùng mua 2 trong 3 nền nhà cho đứa em đứng tên nên đề nghị tạm giữ để đảm bảo cho việc thi hành án.
Bị cáo Nguyễn Thành Nhân lập luận không nhận tội nhưng không có cơ sở nên Viện KSND không chấp nhận. Nhưng sau khi vụ án xảy ra, bị cáo Nhân tích cực khắc phục hậu quả và tố cáo bị cáo Chi về hành vi sai phạm pháp luật nên xem đây là tình tiết giảm nhẹ hình phạt.
Bị cáo Huỳnh Quốc Trung nhận thức được hợp đồng ký với Phòng Công thương huyện Tam Bình đóng con dấu lùi ngày là sai, vi phạm pháp luật. Tuy nhiên, vì động cơ kinh tế, bị cáo Trung đồng ý thực hiện theo yêu cầu bị cáo Sơn. Tại phiên tòa, bị cáo Trung quanh co không thừa nhận tội và không khắc phục hậu quả nên đề nghị HĐXX xử phạt nặng để giáo dục răn đe.
Bị cáo Sang và bị cáo Tâm vì động cơ vụ lợi nhưng có khắc phục hậu quả, gia đình có công nên cho hưởng tình tiết khoan hồng theo pháp luật.
Đối với các đương sự có liên quan khác do tin tưởng, thiếu kiểm tra để cho bị cáo Chi và Sơn lợi dụng hợp thức hóa có dấu hiệu “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” nhưng không mang tính chất vụ lợi, chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự nên đề nghị cơ quan chức năng kỷ luật.
Trong suốt thời gian tranh luận giữa vị kiểm sát viên giữ quyền công tố và các luật sư của bị cáo khá gay gắt. Luật sư bào chữa cho bị cáo Chi thống nhất với quan điểm của vị kiểm sát viên về quan điểm luận tội bị cáo có hành vi làm sai pháp luật gây thiệt hại ngân sách nhà nước. Tuy nhiên, các hợp đồng bị cáo đã thực hiện sai nguyên tắc là do nôn nóng muốn khởi công sớm nên đã ký kết thực hiện trước một số phần việc. Đối với một số hợp đồng ký lùi ngày, đây chỉ là hành vi làm sai về nguyên tắc chứ không cố tình làm khống hồ sơ để rút ruột công trình. Từ nhận định này, luật sư đề nghị HĐXX xem xét chuyển tội danh bị cáo Giao Chi từ “Tham ô tài sản” sang tội danh “Cố ý làm trái các quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng”.
Luật sư của bị cáo Thành Nhân và Quốc Trung cho rằng quan điểm luận tội của đại diện Viện KSND là thiếu chứng cứ và mang tính quy kết. Hai bị cáo này không phạm tội tham ô tài sản mà chỉ là đơn vị làm thuê nên yêu cầu HĐXX trả toàn bộ hồ sơ điều tra lại từ đầu. Luật sư bào chữa cho bị cáo Sang cho rằng Sang thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải và có nhân thân tốt nên đề nghị HĐXX tuyên bị cáo mức án thấp nhất.
Kết thúc phần tranh luận, vị đại diện Viện KSND tỉnh Vĩnh Long vẫn giữ nguyên quan điểm truy tố các bị cáo tội “Tham ô tài sản” và phản bác lại lập luận của các luật sư.