Tổng Giám đốc CIMCO cùng hàng loạt cán bộ ngân hàng lĩnh án

Theo đó, HĐXX nhận định, vì động cơ muốn có tiền để trả nợ cũ tại các ngân hàng và để sử dụng kinh doanh, bị cáo Chu Minh Ngọc với danh nghĩa Tổng Giám đốc công ty CIMCO đã chỉ đạo Lê Thị Hương và nhờ các bị cáo Hà Trùng Dương, Trần Mạnh Hải, Lê Thành Dũng, Vũ Duy Trinh, Nguyễn Văn Phượng tạo dựng hồ sơ mua bán thép qua lại không có thật, tài sản thế chấp không đầy đủ để hợp thức hồ sơ, để được Ngân hàng OCB Thăng Long và Ngân hàng PGBank Thăng Long cho vay với tổng số tiền đặc biệt lớn. Trừ số tiền mà bị cáo đã trả cho các ngân hàng trước khi khởi tố vụ án và trị giá tài sản bảo đảm, không bị truy cứu trách nhiệm hình sự, bị cáo không có khả năng trả cho các ngân hàng tổng số tiền hơn 132 tỷ đồng.

Bên cạnh đó, HĐXX cũng nhấn mạnh, bị cáo Chu Minh Ngọc có ý thức chiếm đoạt tiền của các ngân hàng từ đầu, thể hiện bị cáo không vay tiền của các ngân hàng bằng cách ngay thẳng mà bằng thủ đoạn gian dối tạo lập hồ sơ mua bán hàng hóa không có thật để được ngân hàng cho vay. Hành vi chiếm đoạt của bị cáo hoàn thành khi các ngân hàng đã tiến hành giải ngân trên cơ sở hồ sơ vay vốn do bị cáo tạo dựng. Hành vi của bị cáo Ngọc là nguy hiểm cho xã hội đã xâm phạm quyền sở hữu về tài sản với giá trị đặc biệt lớn của các ngân hàng. Do vậy, HĐXX cho rằng có đủ căn cứ kết luận bị cáo Chu Minh Ngọc đã phạm tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.

Các bị cáo tại phiên tòa xét xử

Các bị cáo Lê Thị Hương, Hà Trùng Dương, Trần Mạnh Hải, Lê Thành Dũng, Vũ Duy Trinh và Nguyễn Văn Phượng đều biết mục đích lập hồ sơ mua bán khống để vay tiền của Chu Minh Ngọc. Mặc dù các bị cáo không bàn bạc và không hưởng lợi nhưng các bị cáo nhận thức được việc lập hồ sơ mua bán hàng hóa không có thật, tài sản bảo đảm không đầy đủ để vay tiền ngân hàng là không ngay thẳng. Do đó, Hội đồng xét xử xác định các bị cáo này đã tiếp nhận ý thức, hành vi gian dối của bị cáo Chu Minh Ngọc.

Như vậy, các bị cáo này phải chịu trách nhiệm hình sự với vai trò giúp sức cho bị cáo Chu Minh Ngọc về hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Với nhận định và phân tích nêu trên, HĐXX đã tuyên phạt các bị cáo: Chu Minh Ngọc lĩnh án tù chung thân, Hà Trùng Dương (SN 1976, Chủ tịch HĐTV kiêm Giám đốc Công ty TNHH xuất nhập khẩu vật tư thiết bị Tam Sơn, Giám đốc Công ty TNHH vật tư kỹ thuật TMC) 16 năm tù, Lê Thị Hương (SN 1974, nguyên kế toán trưởng CIMCO) 13 năm tù, Trần Mạnh Hải (SN 1979, thành viên Công ty CP thép Vinarich, nay đổi tên là Công ty CP thép Phú Thịnh) 10 năm tù; Lê Thành Dũng (SN 1979, Giám đốc Công ty CP kinh doanh dịch vụ Vạn Lộc) và Nguyễn Văn Phượng (SN 1963, nguyên Đội trưởng Đội bảo vệ Công ty cổ phần dịch vụ bảo vệ Năm Sao) cùng bị phạt 7 năm tù; Vũ Duy Trinh (SN 1978, nguyên Phó Tổng Giám đốc Công ty CP dịch vụ bảo vệ 24/7) bị phạt 8 năm tù về cùng tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” theo quy định tại điểm a khoản 4, Điều 139 - BLHS năm 1999.

Các bị cáo còn lại đều nguyên là cán bộ ngân hàng, gồm: Vũ Đức Thực (SN 1977, nguyên GĐ Ngân hàng thương mại cổ phần Phương Đông chi nhánh Thăng Long - viết tắt là OCB Thăng Long) và Lương Duy Huỳnh (SN 1977, nguyên Giám đốc Ngân hàng thương mại CP xăng dầu Petrolimex chi nhánh Thăng Long- viết tắt là PGBank Thăng Long) cùng bị phạt 6 năm tù; Hoàng Văn Đông (SN 1982, nguyên Trưởng phòng khách hàng doanh nghiệp Ngân hàng OCB Thăng Long), Nguyễn Văn Khuê (SN 1982, nguyên Chuyên viên Phòng khách hàng doanh nghiệp, Ngân hàng OCB Thăng Long) và Tô Quang Tuyển (SN 1982, nguyên Phó phòng khách hàng doanh nghiệp Ngân hàng PGBank Thăng Long) đều bị phạt 5 năm tù; Nguyễn Thị Vân Khánh (SN 1979, nguyên Trưởng phòng quản lý tín dụng Ngân hàng PGBank Thăng Long) bị phạt 3 năm tù nhưng cho hướng án treo cùng tội “Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng” theo quy định tại khoản 3, Điều 179 -  BLHS năm 1999.

Theo hồ sơ vụ án, Công ty TNHH Xây lắp và vật liệu công nghiệp (CIMCO) do Chu Minh Ngọc làm Chủ tịch HĐTV kiêm TGĐ, người đại diện theo pháp luật của công ty. Ngoài ra, Ngọc còn thành lập Công ty TNHH vật tư kỹ thuật TMC (TMC), Công ty TNHH Xuất nhập khẩu vật tư thiết bị Tam Sơn (Tam Sơn) do Hà Trùng Dương đứng tên làm GĐ và Công ty xuất nhập khẩu CIMCO. Toàn bộ hoạt động kinh doanh của các Công ty này thuộc sở hữu của Ngọc và do Ngọc chỉ đạo, điều hành, quyết định.

Trong các năm từ 2010 - 2011, Công ty CIMCO kinh doanh thua lỗ, không có tài sản, không còn khả năng thanh toán nợ vay đến hạn tại các ngân hàng. Để có tiền trả nợ ngân hàng và sử dụng vào các mục đích khác, Ngọc đã có hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản của Ngân hàng TMCP Phương Đông - CN Thăng Long (OCB Thăng Long) và Ngân hàng TMCP xăng dầu Petrolimex - CN Thăng Long (PGBank Thăng Long).

Cụ thể: Ngọc đã chỉ đạo Hương, lập khống báo cáo tài chính, phương án sản xuất kinh doanh... để được ký 3 Hợp đồng hạn mức tín dụng với OCB Thăng Long và PGBank Thăng Long. Sau đó để được OCB Thăng Long, PGBank Thăng Long giải ngân, Ngọc đã chỉ đạo Hương, Dương lập và ký hợp đồng, xuất hóa đơn giá trị gia tăng khống về việc mua bán thép với các Công ty TMC, Công ty Tam Sơn, Công ty Vạn Lộc, Công ty Vinarich. Ngọc sử dụng các tài liệu này làm tài sản đảm bảo hình thành trong tương lai và đã được 2 ngân hàng này giải ngân.
Đơn cử, ngày 20/10/2010, Ngọc đề nghị vay 100 tỷ đồng của OCB Thăng Long để bổ sung vốn lưu động phục vụ kinh doanh của CIMCO. Kèm theo đơn xin vay vốn đó là điều lệ doanh nghiệp, báo cáo tài chính và phương án kinh doanh. Tuy nhiên, phần lớn tài liệu trong hồ sơ vay vốn là không có thật mà do Ngọc chỉ đạo Lê Thị Hương lập khống, không đúng với tình hình kinh doanh của CIMCO.

Nhận được đề nghị cho vay vốn, ngày 28/10/2010, OCB Thăng Long, đại diện là bà Đỗ Thúy Nga - GĐ chi nhánh (sau này là Vũ Đức Thực) ký hợp đồng tín dụng hạn mức cho CIMCO vay 100 tỷ đồng, thời hạn vay là 12 tháng và lãi suất tính theo từng thời điểm giải ngân. Tài sản đảm bảo cho khoản vay trên là Nhà máy sản xuất ống thép đang được xây dựng tại Khu công nghiệp Đại An (Hải Dương) và hàng hóa là thép các loại hình thành từ vốn vay.

Để được OCB Thăng Long giải ngân theo từng khế ước nhận nợ, Ngọc tiếp tục chỉ đạo kế toán trưởng doanh nghiệp lập giấy đề nghị giải ngân kèm theo các Hợp đồng mua bán thép khống cùng hóa đơn giá trị gia tăng giữa CIMCO và các bên bán là các công ty do Ngọc đứng đằng sau.

Sau đó, OCB Thăng Long và Ngọc ký hợp đồng cầm cố tài sản hình thành từ vốn vay, đồng thời giao cho Công ty Bảo vệ Năm Sao bảo vệ hàng hóa thông qua hợp đồng cung cấp dịch vụ bảo vệ tài sản đảm bảo nợ vay năm 2011.

Với thủ đoạn nêu trên, bị cáo Ngọc đã lừa đảo, chiếm đoạt của Ngân hàng TMCP Phương Đông và Ngân hàng TMCP Xăng dầu Petrolimex hơn 132 tỷ đồng.

Theo cáo trạng, đồng phạm cho bị cáo Ngọc chiếm đoạt được số tiền đặc biệt lớn nêu trên còn có sự “tiếp tay” của một loạt lãnh đạo, cán bộ của 2 chi nhánh ngân hàng liên quan.

VKS cho rằng, quá trình thẩm định hồ sơ vay vốn và hồ sơ giải ngân của CIMCO đối với các hợp đồng hạn mức tín dụng, các bị cáo Thực, Đông và Khuê đã có những hành vi vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng.

Cụ thể: Thực trên cương vị GĐ OCB Thăng Long đã ký 27 khế ước cho CIMCO vay hơn 221 tỷ đồng và hơn 210.000 USD để mua 23.625,591 tấn thép. Tài sản đảm bảo cho từng khế ước nhận nợ là thép hình thành từ vốn vay.

Quá trình thẩm định hồ sơ vay vốn của CIMCO, Thực đã không đánh giá đúng khả năng tài chính, khả năng trả nợ khi cho CIMCO vay vốn; không kiểm soát được tài sản đảm bảo. Khi CIMCO không trả được nợ khoản vay trước, Thực vẫn chỉ đạo lập, ký tờ trình thay đổi bổ sung điều kiện tín dụng đối với CIMCO, tiếp tục đề nghị gia hạn thực hiện Hợp đồng tín dụng hạn mức; ký giải ngân mà không bổ sung tài sản bảo đảm, sử dụng tài sản bảo đảm đang tồn kho trên hồ sơ là 8.483,67 tấn thép (thực tế Thực không kiểm soát được số tài sản bảo đảm này), không mua bảo hiểm cho 2.390 tấn thép là tài sản đảm bảo hình thành từ L/C, không tiếp nhận tài sản đảm bảo... dẫn đến việc CIMCO không có tài sản đảm bảo để trả nợ cho OCB Thăng Long.

Tương tự, Đông cũng không đánh giá hết khả năng tài chính, khả năng trả nợ khi cho CIMCO vay vốn, không kiểm soát được tài sản đảm bảo. Bên cạnh đó, bị cáo Đông còn ký tờ trình bổ sung, thay đổi điều kiện tín dụng đối với CIMCO không nêu rõ công ty này không hợp tác bàn giao tài sản bảo đảm; kiểm tra, tiếp nhận, quản lý tài sản đảm bảo không đúng quy định của ngân hàng.

Đối với nhóm 3 bị cáo nguyên là lãnh đạo, cán bộ ngân hàng PGBank Thăng Long. VKS nhận định: Huỳnh đã ký giải ngân cho CIMCO hơn 270 tỷ đồng và trên 4.385.000 USD thông qua 30 giấy nhận nợ. CIMCO đã tất toán 12 giấy nhận nợ với số tiền hơn 111 tỷ đồng và trên 4.385.000 USD, đồng thời thanh toán hơn 12 tỷ đồng cho 2 giấy nhận nợ, đến ngày 20/10/2016 còn nợ hơn 146 tỷ đồng gốc.

Sau khi giải ngân đến quý 3 năm 2011, Huỳnh thấy không kiểm soát được tài sản bảo đảm (thép) hình thành từ vốn vay và CIMCO không trả được nợ đối với hợp đồng tín dụng trước, nhưng Huỳnh vẫn chỉ đạo cấp dưới tiếp tục giải ngân cho CIMCO vay vốn mà không cần tài sản bảo đảm. Ngoài ra Huỳnh còn có hành vi ký giải ngân cho CIMCO khi CIMCO không có vốn đối ứng; ký khống 6 Biên bản bàn giao tài sản bảo đảm nhằm che giấu việc giải ngân cho CIMCO vay vốn khi không có tài sản bảo đảm và sử dụng vốn vay sai mục đích.