UBTVQH: Cho ý kiến dự thảo Nghị quyết phát triển TP Đà Nẵng

Cơ chế, chính sách đặc thù

Trình bày Tờ trình, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho biết, để TP Đà Nẵng phát triển, trong thời gian qua Đảng, Nhà nước đã ban hành nhiều Nghị quyết, cơ chế, chính sách đặc thù cho thành phố Đà Nẵng.

Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng trình bày Tờ trình tại phiên họp

Tuy nhiên, tổng kết 20 năm xây dựng và phát triển thành phố Đà Nẵng và 15 năm thực hiện Nghị quyết số 33-NQ/TW ngày 16/10/2003 của Bộ Chính trị về xây dựng và phát triển thành phố Đà Nẵng trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đã chỉ ra rằng trước bối cảnh thách thức của yêu cầu phát triển nhanh và bền vững của quá trình hội nhập cạnh tranh quốc tế, thì còn có một số hạn chế như cơ chế, chính sách đặc thù cho Đà Nẵng chậm được ban hành, một số rào cản, vướng mắc chưa được tháo gỡ kịp thời; các thách thức về công tác quản lý đã và đang ảnh hưởng đến sự phát triển bền vững của Thành phố. Vì vậy, việc ban hành Nghị quyết của Quốc hội thí điểm một số cơ chế, chính sách trong một số lĩnh vực khác so với một số luật hiện hành cho phù hợp với yêu cầu phát triển, quy mô kinh tế - xã hội, trình độ và yêu cầu quản lý kinh tế - xã hội đối với Đà Nẵng là cần thiết.

Về nội dung cơ bản của dự thảo Nghị quyết, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho biết, dự thảo Nghị quyết quy định thí điểm một số cơ chế, chính sách trên các lĩnh vực quản lý về quy hoạch, huy động vốn đầu tư, tài chính - ngân sách, hỗ trợ phát triển khởi nghiệp sáng tạo, nghiên cứu và phát triển và thí điểm mô hình chính quyền đô thị đối với Đà Nẵng. Đối tượng điều chỉnh gồm cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội, tổ chức xã hội – nghề nghiệp và các tổ chức cá nhân có liên quan. Bên cạnh đó, dự thảo cũng quy định 04 nhóm chính sách đặc thù thuộc thẩm quyền của Quốc hội, nhưng khác với quy định hiện hành hoặc chưa có quy định.

Báo cáo thẩm tra về vấn đề này, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính- Ngân sách Nguyễn Đức Hải cho biết, Ủy ban thẩm tra cũng cho rằng, việc ban hành Nghị quyết để phát triển TP Đà Nẵng là cần thiết. Tuy nhiên, dự thảo Nghị quyết quy định một số cơ chế đặc thù cho Thành phố có thể tác động, thay đổi lớn về công tác quy hoạch, ngân sách nhà nước, tổ chức chính quyền các cấp… nên cần phải thận trọng, có đánh giá, tổng kết trước khi ban hành chính sách dài hạn.

Ngoài ra, để bảo đảm tính đồng bộ và rút kinh nghiệm về sự phù hợp của các cơ chế đặc thù đã được ban hành của một số địa phương trên cả nước đề nghị chỉ ban hành Nghị quyết của Quốc hội để thực hiện thí điểm một số cơ chế chính sách đặc thù và thời gian thực hiện là 05 năm, bắt đầu từ năm 2021.

Ban hành nghị quyết là cần thiết

Thảo luận tại phiên họp, các thành viên UBTVQH cũng cơ bản tán thành với sự cần thiết với việc ban hành Nghị quyết để phát triển TP Đà Nẵng. Bởi nhiều năm qua, thành phố Đà Nẵng luôn là trung tâm kinh tế, văn hóa, giáo dục đào tạo, khoa học công nghệ, là động lực thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của vùng kinh tế trọng điểm miền Trung - Tây nguyên và cả nước nói chung.

Tuy nhiên, hiện nay tiềm năng của Thành phố chưa được khai thác hết do hạn chế của một số cơ chế, chính sách, các thách thức về công tác quy hoạch đô thị, huy động nguồn vốn đầu tư phát triển, kết cấu hạ tầng thiếu tính đồng bộ kết nối, mô hình tổ chức chính quyền địa phương… Đặc biệt, các đại biểu cho rằng, việc ban hành Nghị quyết là phù hợp với tinh thần Nghị quyết số 43-NQ/TW ngày 20/01/2019 của Bộ Chính trị về xây dựng và phát triển thành phố Đà Nẵng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Phó Chủ tịch Quốc hội Đỗ Bá Tỵ phát biểu tại phiên họp

Theo Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân, hiện nay chúng ta có 05 thành phố trực thuộc Trung ương. Trong đó, Hà Nội, TP Hồ Chí Minh đã được áp dụng những cơ chế, chính sách đặc thù để phát triển, vậy TP Đà Nẵng, Hải Phòng và Cần Thơ cũng cần nghiên cứu, xây dựng những chính sách đặc thù phù hợp, sao cho đảm bảo hài hòa, tương đương giữa các thành phố.

Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu cho rằng, những năm qua TP Đà Nẵng đã và đang phát triển rất năng động, là một đô thị lớn, trung tâm kinh tế, văn hóa, giáo dục đào tạo, khoa học công nghệ, xã hội của khu vực miền Trung - Tây Nguyên. Tuy nhiên, cơ chế, chính sách hiện có cho thành phố Đà Nẵng chưa thực sự phù hợp với vị trí chiến lược của thành phố. Do vậy, việc ban hành Nghị quyết của Quốc hội để phát triển thành phố Đà Nẵng mạnh mẽ hơn trong giai đoạn tới là thực sự cần thiết.

Nhiều ý kiến khác cũng cho rằng, nội dung dự thảo Nghị quyết quy định 2 nhóm chính sách lớn về thực hiện cơ chế chính sách trên các lĩnh vực quản lý về quy hoạch, huy động vốn đầu tư, tài chính, ngân sách, hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo, nghiên cứu và phát triển và thí điểm mô hình tổ chức chính quyền đô thị. Bên cạnh đó, Tờ trình của Chính phủ là quy định về thí điểm một số cơ chế, chính sách song dự thảo Nghị quyết lại không quy định thí điểm; đồng thời việc ấn định mốc thời gian thực hiện “đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045” là chưa phù hợp với tính chất thí điểm cũng như tính quy phạm của văn bản. Do vậy, đề nghị đổi tên gọi của dự thảo Nghị quyết là “Nghị quyết về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù và tổ chức mô hình chính quyền đô thị để phát triển thành phố Đà Nẵng”.

Phó Chủ tịch Quốc hội Đỗ Bá Tỵ cũng nhấn mạnh, thành phố Đà Nẵng có vị trí đặc biệt quan trọng trong quốc phòng, an ninh; có giá trị chiến lược ở khu vực miền Trung- Tây Nguyên nước ta. Do vậy, đề nghị Chính phủ đánh giá, bổ sung thêm nội dung về những thuận lợi, khó khăn về quốc phòng, an ninh, cũng như trật tự an toàn xã hội khi triển khai những cơ chế, chính sách đặc thù đối với thành phố Đà Nẵng như đề xuất của Chính phủ.

Tại phiên họp, nhiều ý kiến cũng cho rằng, dự thảo Nghị quyết này theo thủ tục rút gọn, trình Quốc hội xem xét, cho ý kiến và thông qua tại Kỳ họp thứ 9 Quốc hội khóa XIV theo quy trình một kỳ họp.

Kết luận nội dung phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển nhấn mạnh, trên cơ sở ý kiến góp ý của UBTVQH, đề nghị Chính phủ rà soát lại toàn bộ nội dung Tờ trình, đặc biệt là các vấn đề liên quan đến tên gọi, đất đai, việc bổ sung thu nhập cho cán bộ, quy hoạch và việc thí điểm mô hình chính quyền địa phương… để trình UBTVQH cho ý kiến, xem xét tiếp tại phiên họp tiếp theo, dự kiến vào ngày 15/5 tới.