Cứ chập choạng tối, 3 đứa trẻ lại dắt nhau ra cửa ngóng mẹ, chúng thèm lắm một cái ôm, một câu nói dịu dàng của mẹ. Nhưng điều đó là quá xa xỉ, bởi mẹ chúng đang đối diện với án tù dài đằng đẵng.
Hơn một năm qua, người dân ở khối 9, phường Trần Phú, thành phố Hà Tĩnh, tỉnh Hà Tĩnh đã quá quen với hình ảnh 3 đứa trẻ, đứa lớn chưa đầy 12 tuổi, đứa bé mới 5 tuổi đầu, lầm lũi chăm nhau. Chỉ sau một đêm, tổ ấm của chúng đã tan tác vì mẹ phải vào tù còn cha đang đóng quân ở tận biên giới xa xôi.
Nghỉ hè, 3 anh em chúng được bác đón ra Hà Nội chăm sóc. Gặp người lạ, 3 đứa trẻ lặng lẽ chúi vào một góc, ánh mắt rụt rè nhìn về phía chúng tôi. Nhắc đến mẹ, cả 3 cùng bật khóc.
Nguồn cơn khiến chúng bơ vơ là do sự làm ăn thiếu tính toán của mẹ chúng. Dù các thành viên trong gia đình Trần Tố Loan (mẹ 3 đứa trẻ) đều là công chức nhà nước nhưng riêng Loan lại là người ham thích kinh doanh. Chồng công tác xa nhà, Loan tự mình thành lập nên Công ty TNHH Huy Phong, kinh doanh bất động sản và sim thẻ điện thoại.
Năm 2011, với tư cách Giám đốc Công ty TNHH Huy Phong, Loan đã ký hợp đồng mua sim, thẻ với Trung tâm dịch vụ khách hàng Viễn thông Hà Tĩnh, mức chiết khấu là 9%. Sau đó, Loan đã 3 lần mua sim thẻ với tổng giá trị phải thanh toán là gần 2,4 tỷ đồng và được Trung tâm đồng ý cho trả chậm thời gian từ 3 – 15 ngày.
Sau khi bán sim thẻ, Trần Tố Loan sử dụng tiền thu được vào việc khác, không trả tiền mua sim thẻ cho Trung tâm. Vì hành vi này, ban đầu Trần Tố Loan bị quy kết phạm tội “Sử dụng trái phép tài sản của người khác”. Sau nhiều lần thanh toán, Loan còn nợ lại Trung tâm dịch vụ khách hàng Viễn thông Hà Tĩnh hơn 1,9 tỷ đồng.
Cuối năm 2011, Viễn thông Hà Tĩnh yêu cầu Trung tâm dịch vụ khách hàng Viễn thông Hà Tĩnh thanh toán số tiền bán hàng còn thiếu nên Giám đốc, Kế toán trưởng và thủ quỹ Trung tâm đã phải tự bỏ tiền túi ra trả. Nhiều lần đòi nợ Loan bất thành, 3 người này đã làm đơn tố cáo Loan ra cơ quan Công an.
Tháng 6/2015, TAND TP. Hà Tĩnh đã đưa vụ án ra xét xử và tuyên phạt bị cáo 3 năm 6 tháng tù giam. Bản án cho rằng bị cáo Trần Tố Loan biết rõ giá hàng của Trung tâm cao hơn thị trường mua về bán sẽ lỗ nhưng do có ý thức là mua hàng về bán để lấy tiền sử dụng vốn kinh doanh và mục đích cá nhân dẫn đến không thanh toán tiền cho Trung tâm. Như vậy, bị cáo đã sử dụng trái phép tài sản của người khác.
Chưa đầy 12 tuổi nhưng con trai của Loan đã phải chăm sóc các em thay mẹ
Kết thúc phiên tòa, Trần Tố Loan bị bắt giam ngay tại tòa (trước đó Loan được tại ngoại). Sau phiên sơ thẩm, Loan làm đơn kháng cáo kêu oan.
Tại phiên phúc thẩm ngày 8/9/2015, HĐXX đã tuyên hủy án sơ thẩm, yêu cầu điều tra lại làm rõ hành vi, mục đích trong quá trình mua bán với Trung tâm dịch vụ khách hàng viễn thông Hà Tĩnh. Sau đó, VKSND thành phố Hà Tĩnh đã ra cáo trạng mới và truy tố Trần Tố Loan theo tội danh mới là tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”. Cơ quan công tố cho rằng khi mua sim thẻ của Trung tâm, bị cáo Loan biết rõ sẽ thua lỗ nhưng vẫn mua hàng về bán, quay vòng vốn, nhằm mục đích lừa dối Trung tâm, chiếm đoạt tiền hàng.
Loan đột ngột bị bắt, gia đình đành phải nói dối 3 đứa con là mẹ chúng đi công tác. Tưởng thật, cả 3 đứa ngày ngày đi học về lại chạy ra cổng ngóng mẹ mà không biết rằng mẹ chúng đang ở trong 4 bức tường giam.
Nhận được thông tin về cảnh sống của 3 đứa trẻ khi mẹ bị đi tù, Đài truyền hình Việt Nam đã về quay phim cuộc sống của chúng. Do không biết rằng bọn trẻ không biết mẹ đang ở tù, các phóng viên đã phỏng vấn, hỏi han, lúc này bọn trẻ mới biết sự thật.
Từ đây, cả 3 đứa luôn mang mặc cảm và xấu hổ với bạn học. Mỗi buổi tới trường như cực hình với chúng. Đặc biệt, cậu con trai thứ hai của Loan khá nhạy cảm, nhiều hôm bị bạn bè trêu chọc, cậu bé chỉ biết chui vào một góc khóc thầm, nhiều lần cậu đòi tự tử.
Ôm 3 đứa cháu tội nghiệp vào lòng, chị Huyền (chị gái của Loan) cho biết, anh T. chồng Loan đang công tác xa nhà không thể về chăm sóc các con nên 3 đứa trẻ đành để ở phòng trọ rồi nhờ một người bạn buôn bán hoa tươi cùng Loan lo cơm nước hộ. Ngày ngày chúng tự chăm sóc, bảo ban nhau học hành. “Con nhà người ta thì được cha mẹ chăm sóc còn các cháu của tôi phải tự lập mọi việc. Xót xa lắm nhưng hoàn cảnh thế này chúng tôi cũng lực bất tòng tâm”, chị Huyền buồn bã tâm sự.
Vòng tay ôm cổ bác, con gái út của Loan rụt rè hỏi “mẹ con sắp về chưa bác ơi, con nhớ mẹ lắm”.