Tổ chức OPCW làm thế nào để tìm manh mối vũ khí hóa học ở Syria?

Theo đó, sau nhiều ngày bị trì hoãn, các chuyên gia về vũ khí hóa học ngày 21/4 đã tiếp cận được thị trấn Douma, Syria để điều tra nghi án tấn công hoa học làm hàng chục người chết và nhiều người khác bị thương xảy ra tại đây hôm 7/4.

Trả lời phỏng vấn hãng thông tấn AFP, các chuyên gia cho biết, các thanh sát viên của OPCW vẫn có thể tìm thấy dấu vết hữu ích để chứng minh cho các cáo buộc sử dụng vũ khí hóa học ở Douma. Cụ thể, bằng chứng có thể tìm thấy trong cơ thể của các nạn nhân trong vụ việc hoặc trong môi trường xung quanh khu vực của cuộc tấn công.

Alastair Hay, giáo sư về độc chất môi trường tại Đại học Leeds cho biết, các mẫu khám nghiệm tử thi, nếu có, sẽ cung cấp bằng chứng vô giá. Giáo sư Alastair Hay cho biết thêm, các tác nhân thần kinh như sarin có thể có mặt trong môi trường nhiều tuần sau khi được sử dụng và đặc biệt hữu ích khi bạn lấy được mẫu vật gần nơi vũ khí chứa chất độc này phát nổ.

Các chuyên gia về vũ khí hóa học ngày 21/4 đã tiếp cận được thị trấn Douma

Tuy nhiên, nhiều người đã lên tiếng bày tỏ lo ngại rằng, từ ngày 7/4 đến nay, thời gian lâu như vậy đủ để Chính quyền Damascus có thể làm giả bằng chứng, xóa sạch manh mối của việc sử dụng vũ khí hóa học. Ngoài ra, có hàng nghìn tay súng phiến quân và dân thường đã rời khỏi Douma bằng xe buýt để đến khu vực phía Bắc Syria trong bối cảnh lực lượng của Chính phủ Syria kiểm soát được hoàn toàn thị trấn này.

Nhưng giới chuyên gia khẳng định rằng, các nhà điều tra có thể phát hiện ra, nếu ai đó cố gắng che giấu manh mối. Bởi làm sạch một khu vực bị ô nhiễm sẽ liên quan đến việc loại bỏ các vật liệu mà không thể dễ dàng bị khử nhiễm. Điều này sẽ để lại dấu hiệu cho thấy mọi thứ đã bị gỡ bỏ, đặc biệt nếu có video ghi lại thời điểm xảy ra cuộc tấn công. Vì thế, ngay cả khi thay đổi hiện trạng khu vực xảy ra vụ tấn công thì chất độc vẫn có thể được tìm thấy trong các vật liệu như gạch, bê tông và đất.

Được biết, các mẫu vật mà các thanh sát viên tìm thấy sẽ được gửi đến các phòng thí nghiệm độc lập trên khắp thế giới. Mỗi mẫu sẽ được chia tách và gửi đến ít nhất hai phòng thí nghiệm khác nhau để đảm bảo tính khách quan tuyệt đối.

Nếu các chuyên gia không thể chứng minh rằng khí clo hoặc sarin đã được sử dụng ở Douma, họ sẽ trình bày bằng chứng mà họ có và chỉ ra các kịch bản có thể giải thích cho kết luận của họ. Khi đó, các cơ quan của OPCW và các quốc gia thành viên của tổ chức này có thể đưa ra quyết định cuối cùng rằng liệu bằng chứng thu thập được có đủ để xác nhận đã xảy ra một vụ tấn công hóa học ở Douma hay không.

Nhưng dù có thế nào, OPCW chỉ có thể xác định liệu vũ khí hóa học có được sử dụng hay không chứ không thể chỉ ra ai là thủ phạm thực sự tiến hành một cuộc tấn công hóa học ở Douma.