Tăng khả năng gia hạn Brexit sau khi các nghị sĩ Anh đòi nhiều thời gian hơn để tranh luận về thỏa thuận

Với 329 phiếu ủng hộ so với 299 phiếu trống, Nghị viện Anh hôm qua (22/10) đã thông qua dự luật nhằm thực hiện thỏa thuận chia tay đạt được giữa Thủ tướng Boris Johnson và các nhà lãnh đạo Liên minh châu Âu, đồng thời mở đường cho việc nghiên cứu chi tiết văn kiện. Tuy nhiên, các nghị sĩ sau đó lại bác bỏ thời gian biểu thông qua dự luật Brexit từ nay đến tối mai (24/10) như mong muốn của Thủ tướng Boris Johnson, cho rằng một thời gian biểu như thế là quá gấp gáp để tranh luận về một văn kiện dài 110 trang.

Nghị viện đã buộc Johnson viết đơn yêu cầu gia hạn thêm 3 tháng gửi các nhà lãnh đạo châu Âu sẽ xem xét khi họ có được một bức tranh rõ ràng hơn về cách các trận chiến đang diễn ra trong Quốc hội 

Johnson ngay lập tức tuyên bố sẽ tạm dừng quá trình cố gắng phê chuẩn văn bản - lần đầu tiên được các nghị sĩ ủng hộ kể từ cuộc trưng cầu dân ý năm 2016 - trong khi chờ các nhà lãnh đạo EU xem xét đơn gia hạn brexit miễn cưỡng của ông.

Theo nhà lãnh đạo Anh, lập trường của ông vẫn không thay đổi, đó là không nên có thêm bất kỳ sự trì hoãn nào nữa và Anh cần rời Liên minh châu Âu vào ngày 31/10 tới.

Chủ tịch Hội đồng châu Âu Donald Tusk cho biết hôm 22/10 rằng, ông sẽ đề nghị các nhà lãnh đạo EU cấp một phần mở rộng Brexit khác, vài giờ sau khi các nghị sĩ Anh từ chối lời đề nghị của Thủ tướng Boris Johnson để thỏa thuận ly hôn của ông được thông qua quốc hội trong tuần này.

"Theo quyết định của Thủ tướng Boris Johnson tạm dừng quá trình phê chuẩn Thỏa thuận rời khỏi EU và để tránh Brexit không có thỏa thuận, tôi sẽ đề nghị 27 nước thành viên EU chấp nhận yêu cầu gia hạn của Anh", Chủ tịch Hội đồng Châu Âu Donald Tusk đăng trên twitter.

Tusk cho biết, ông sẽ khuyên 27 quốc gia thành viên khác của khối chấp nhận yêu cầu hoãn từ chính phủ Anh, mà Johnson đã buộc phải nộp hôm thứ Bảy theo luật của Anh sau khi không giành được sự ủng hộ của các nhà lập pháp cho thỏa thuận mới của mình.

Một cuộc họp giữa đại sứ các nước thành viên Liên minh châu Âu được tổ chức trong ngày hôm nay để thảo luận về khuyến nghị này. Tuy nhiên, theo một quan chức châu Âu, sẽ không có quyết định nào được đưa ra trong ngày hôm nay và cuộc họp chỉ là nhằm xác định liệu toàn bộ các nước thành viên có chung cách nhìn về tình hình hay không, cũng như liệu việc gia hạn có cần thiết hay không.

Bộ trưởng các vấn đề châu Âu của Pháp Amelie de Montchalin cho biết, Paris đã gia hạn "Brexit" về mặt kỹ thuật "trong vài ngày" nhưng bác bỏ các cuộc thảo luận để đàm phán lại thỏa thuận mà hai bên đạt được.

Việc phê chuẩn dự luật trước ngày 31/10 sẽ cho phép Thủ tướng Johnson tránh được sự chậm trễ bắt buộc về mặt pháp lý, được quy định tạm thời ở ba tháng nhưng được mở cho các nhà lãnh đạo EU sửa đổi.

Các nhà lãnh đạo Liên minh châu Âu dường như đồng tình với phương án gia hạn Brexit, song thời gian bao lâu lại là vấn đề phải bàn bạc.

Chính phủ Pháp hôm qua cho biết sẵn sàng chấp nhận một sự gia hạn kỹ thuật ngắn hạn chỉ vài ngày để tạo điều kiện cho tiến trình thông qua tại Nghị viện Anh.

Trong khi đó, Thủ tướng Cộng hòa Ireland Leo Vardakar thì hoan nghênh việc Nghị viện Anh ủng hộ dự luận thực hiện thỏa thuận chia tay và cho biết chờ đợi những quyết định tiếp theo tại Anh và Liên minh châu Âu, đặc biệt là về sự cần thiết phải xin gia hạn.

Theo các nhà phân tích, nước Anh hiện nay dù không phải đang trong tình huống khủng hoảng, song lại đối mặt với vấn đề thời gian biểu quá gấp gáp.

Thủ tướng đã tuyên bố sẽ tăng cường sự chuẩn bị cho kịch bản Brexit không thỏa thuận.

Các doanh nghiệp và thị trường ở cả hai phía của Kênh lo ngại một kịch bản trong đó Anh cắt đứt quan hệ với đối tác thương mại gần nhất mà không có kế hoạch mới nào sau 46 năm hội nhập.

Thỏa thuận bao gồm các quyền của công dân EU, các khu định cư tài chính của Anh, giai đoạn chuyển tiếp sau Brexit cho đến ít nhất là cuối năm 2020 và các thỏa thuận thương mại mới cho Bắc Ireland.

Nó cũng đặt ra các kế hoạch mơ hồ cho một thỏa thuận thương mại tự do lỏng lẻo với EU sau Brexit.

Một văn bản Brexit trước đó được đồng ý bởi người tiền nhiệm của Johnson Theresa May đã bị các nghị sĩ từ chối ba lần vào đầu năm nay.