Quân đội của tướng Haftar tấn công thủ đô Libya

Các chiến binh trung thành với Chính phủ Hiệp định Quốc gia Libya đã phát động một cuộc phản công để bảo vệ Tripoli

Quân đội quốc gia Libya (LNA) của tướng Haftar, từng có những chiến thắng ở thành trì phía đông và ở sa mạc phía nam của đất nước, đã tuyên bố sẽ tổ chức một cuộc tấn công vào đầu tháng này để chiếm thủ đô Tripoli từ chính quyền Fayez al-Sarraj được Liên hợp quốc công nhận.

LNA là lực lượng vũ trang quốc gia của Libya, bao gồm các lực lượng mặt đất, không quân và hải quân. LNA được thành lập bởi chính phủ Libya sau cuộc nội chiến Libya đầu tiên, vì quân đội quốc gia trước đó của Libya đã bị đánh bại bởi cuộc nổi dậy và sự can thiệp quân sự năm 2011 của NATO.

Nhưng LNA đã phải đối mặt với sự kháng cự quyết liệt từ các nhóm vũ trang ủng hộ Chính phủ Hiệp định Quốc gia (GNA) của Tripoli, bao gồm các phe phái mạnh từ thành phố Misrata phía tây. Chính phủ Hiệp định quốc gia là một chính phủ lâm thời cho Libya được thành lập theo các điều khoản của Thỏa thuận chính trị Libya, một sáng kiến do Liên hợp quốc lãnh đạo, được ký vào ngày 17 tháng 12 năm 2015.

Các lực lượng trung thành với chính phủ được Liên hợp quốc công nhận của Libya đã đưa ra sự kháng cự mạnh mẽ.

Vụ tấn công này đã làm hỏng những nỗ lực mang lại hòa bình cho Lybia – quốc gia của những kẻ thánh chiến và buôn lậu, đã được giải phóng sau khi chính quyền của nhà độc tài bị khép tội diệt chủng Moamer Kadhafi bị lật đổ vào năm 2011 nhờ sự giúp sức của NATO.

Ít nhất 227 người đã thiệt mạng kể từ khi lực lượng của Haftar phát động cuộc tấn công của họ, Tổ chức Y tế Thế giới cho biết hôm Chủ nhật, và khoảng 1.128 người khác đã bị thương.

Các cuộc đụng độ trở nên căng thẳng hơn vào thứ Bảy khi các lực lượng trung thành với GNA tuyên bố phản công.

"Chúng tôi đã phát động một giai đoạn phản công mới. Các mệnh lệnh đã được đưa ra vào sáng sớm chủ nhật để quân đội tiến lên và giành được thế làm chủ", Mustafa al-Mejii, phát ngôn viên của lực lượng GNA cho biết.

Tên lửa và đạn pháo có thể được nghe thấy ở một số quận của Tripoli vào thứ Bảy. Tiếng các vụ nổ phát ra từ trung tâm thành phố suốt đêm, và một số nhân chứng đã báo cáo các cuộc không kích.

Giáo hoàng Francis, đưa ra thông điệp Phục sinh truyền thống của mình, kêu gọi chấm dứt "xung đột và đổ máu", xung đột đang giết chết "những người không được phòng vệ" ở Libya.

"Tôi kêu gọi các bên liên quan chọn đối thoại bằng vũ lực và để tránh mở lại vết thương do trải qua một thập kỷ xung đột và bất ổn chính trị", ông nói.

Giao thông hàng không Tripoli đã bị đình chỉ trong đêm thứ Bảy vì "lý do an ninh", sân bay duy nhất của thành phố đã bị đóng cửa vào Chủ nhật.

Ít nhất hai chuyến bay đã được tái định tuyến từ sân bay Mitiga tới Misrata, hơn 200 km (125 dặm) về phía đông, cơ quan chức năng của sân bay cho biết trên trang Facebook của họ.

Căn cứ không quân trước đây đã bị LNA tấn công bằng một cuộc không kích vào ngày 8 tháng 4, và từ đó chỉ hoạt động trong khoảng thời gian từ 5:00 đến 8:00 sáng (1500 và 0600 GMT).

Cuộc phản công của GNA đưa lực lượng thân chính phủ trở lại quyền kiểm soát Ain Zara, ở vùng ngoại ô phía nam của Tripoli.

Người phát ngôn của GNA Mejii nói với AFP vào Chủ nhật rằng "sau một ngày dài thành công về quân sự, các lực lượng của chúng tôi đang củng cố các vị trí (mới) của họ".

Một số nhân chứng đã nói về các cuộc không kích và máy bay không người lái, nhưng Mejii nói rằng các vụ nổ là do các cuộc tấn công từ máy bay trực thăng LNA nhằm mục đích "khủng bố dân thường".

Ông nói rằng họ đã không gây ra bất kỳ thương vong nào nhưng cũng không cung cấp thêm bất kỳ chi tiết nào.

Các nguồn tin quân sự cho biết các máy bay chiến đấu cũ của Liên Xô và Nga được cả hai bên trang bị đã không được sử dụng trong các cuộc tấn công vào ban đêm, nhưng Mejii cho biết lực lượng của Haftar có một máy bay trực thăng có khả năng nhìn đêm.

Trước đó, vào thứ năm, đặc phái viên ở Libya của Liên hợp quốc đã cảnh báo về "một cuộc xung đột mở rộng" tại quốc gia Bắc Phi này.

Ghassan Salame nói với AFP rằng "các sư đoàn quốc tế" trước cuộc tấn công vào Tripoli đã thúc đẩy Haftar, người được Nga hậu thuẫn và bị các đồng minh Ai Cập và Các Tiểu vương quốc Ả Rập thống nhất coi là một kẻ chống đối Hồi giáo.

Nhà Trắng tiết lộ hôm thứ Sáu rằng Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã liên lạc với Haftar, do Liên hợp quốc gợi ý, để làm trung gian cho một đàm phán đình chiến đang gặp rắc rối.

Một tuyên bố nói rằng Trump "công nhận vai trò quan trọng của Nguyên soái Haftar trong việc chống khủng bố và đảm bảo nguồn tài nguyên dầu mỏ của Libya", nói thêm rằng "hai người đã thảo luận về tầm nhìn chung cho Libya với hi vọng có thể chuyển sang một hệ thống chính trị dân chủ, ổn định."

Các nhà quan sát thấy những lời khen ngợi của Trump dành cho tướng Haftar là bằng chứng cho sự ủng hộ của Hoa Kỳ và giải thích cho quyết tâm của Haftar trong việc theo đuổi cuộc tấn công của mình để chiếm lấy Tripoli.

Hôm thứ Năm, Nga và Hoa Kỳ đã phản đối một giải pháp ngừng bắn ở Libya của Anh đưa ra được Pháp và Đức ủng hộ tại Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc.

Nga nói rằng không có chỉ trích về Haftar trong nghị quyết được đề xuất, trong khi Hoa Kỳ cho biết họ muốn có thêm thời gian để xem xét tình hình.