Thể chế hóa Hiến pháp trong dự án Luật Công an nhân dân (sửa đổi)

Đại biểu Quốc hội tỉnh Tây Ninh Nguyễn Hoài Phương phát biểu ý kiến. (Ảnh: Phạm Kiên/TTXVN)

Dự án đã tiếp thu ý kiến các đại biểu tại Kỳ họp trước và qua nhiều lần xin ý kiến tại các Phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Theo đó, những nội dung nhận được nhiều ý kiến đóng góp của các đại biểu lần này là các chế định về sỹ quan, hạ sỹ quan, hệ thống cấp bậc hàm; chức năng, nhiệm vụ của lực lượng Công an xã và đối tượng, quy trình, thủ tục xét tuyển nghĩa vụ Công an nhân dân, đảm bảo tính thống nhất với Luật Sỹ quan Quân đội nhân dân (sửa đổi) và các luật liên quan.

Qua thảo luận, về cơ bản, các ý kiến của đại biểu Quốc hội tán thành sự cần thiết và quan điểm xây dựng dự án Luật nhằm đảm bảo hoàn thiện các quy định về chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy, xây dựng lực lượng Công an nhân dân, thể chế hóa các quan điểm của Đảng, phù hợp với Hiến pháp năm 2013, đáp ứng yêu cầu bảo vệ an ninh quốc gia và giữ gìn trật tự, an toàn xã hội trong giai đoạn hiện nay.

Bên cạnh đó, các đại biểu cũng nêu ra một số ý kiến nhằm hoàn thiện các nội dung sửa đổi quan trọng của dự thảo. Trong đó, nhấn mạnh yêu cầu phạm vi sửa đổi của dự luật cần quán triệt, phù hợp với các nội dung Hiến pháp mới, các kết luận chỉ đạo liên quan đến thẩm quyền, quyền hạn, mối quan hệ giữa các cấp có thẩm quyền bổ nhiệm, phong, thăng, giáng chức quân hàm trong lực lượng Công an nhân dân hiện nay.

Có ý kiến đề nghị quy định rõ trong dự thảo nội dung Công an nhân dân phải tôn trọng nhân dân, phục vụ nhân dân bởi đây là vấn đề mang tính cốt lõi, chi phối toàn bộ hoạt động của Công an nhân dân.

Các đại biểu Quốc hội cũng kiến nghị, bên cạnh việc quy định phong, thăng quân hàm, chức vụ Công an nhân dân thì cũng cần đưa vào dự thảo quy định về quy trình, thủ tục giáng chức, sỹ quan, chiến sỹ nếu vi phạm kỷ luật.

Tại phiên thảo luận, các ý kiến tập trung thảo luận tính hợp lý về quân hàm tướng, trần cấp tướng; quy định hàm cấp giữa cấp phó và thủ trưởng đơn vị.

Về thẩm quyền, trình tự, thủ tục phong thăng bậc hàm cấp tướng trong Công an nhân dân cần bảo đảm phù hợp với Hiến pháp, phù hợp với chủ trương của Đảng, pháp luật của Nhà nước, thuận tiện cho việc kiểm tra, giám sát.

Một số ý kiến đề nghị Ban soạn thảo quy định chặt chẽ việc xác định vị trí có nhu cầu cấp hàm tướng Công an nhân dân; thống nhất cấp bậc hàm tương đương giữa Công an, Quân đội tại 7 tỉnh, thành phố đặc thù trực thuộc Trung ương.

Đối với đề xuất trong dự thảo về trần quân hàm Giám đốc Cảnh sát Phòng cháy, chữa cháy Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh là Thiếu tướng, trong khi nhiều Giám đốc Công an các tỉnh, thành phố chỉ là Đại tá, có đại biểu cho rằng quy định như vậy là không hợp lý. Bởi Cảnh sát phòng cháy chữa cháy là công việc chuyên môn còn Giám đốc Công an các tỉnh, thành phố chịu trách nhiệm đảm bảo toàn bộ trật tự, an ninh trên địa bàn.

Về tổ chức của Công an nhân dân, buổi thảo luận cũng ghi nhận nhiều ý kiến đề nghị nâng cao vai trò, địa vị pháp lý và cơ cấu tổ chức của lực lượng Công an xã bởi kết quả hoạt động tích cực của lực lượng này trong việc đảm bảo trật tự, an toàn xã hội thời gian qua. Theo đó, các ý kiến tán thành việc quy định Công an xã là lực lượng vũ trang bán chuyên trách ở cấp cơ sở, chịu sự chỉ đạo của Công an cấp trên; bổ sung Công an xã thuộc tổ chức của Công an nhân dân.

Về vấn đề hoạt động nghĩa vụ Công an nhân dân, một số ý kiến đề nghị Ban soạn thảo làm rõ địa vị pháp lý công dân phục vụ có thời hạn trong Công an nhân dân, phù hợp với Luật Nghĩa vụ Quân sự. Việc tuyển chọn công dân tham gia nghĩa vụ Công an nhân dân, cần thông qua Hội đồng tuyển chọn của địa phương.

Liên quan đến đề xuất thành lập các đồn, trạm Công an tại các địa bàn biên giới đường bộ, đường biển, nhiều ý kiến đại biểu cho rằng, tại những khu vực này hiện nay đều do lực lượng Bộ đội Biên phòng quản lý cả về an ninh, quốc phòng, xuất nhập cảnh, an ninh trật tự và đạt kết quả tốt thời gian qua.

Trường hợp thành lập mới các đồn, trạm Công an như vậy sẽ gây tốn kém, lãng phí cho ngân sách, đồng thời dễ dẫn đến việc chồng chéo giữa hoạt động của lực lượng Công an và Bộ đội Biên phòng.