TANDTC: Chú trọng công tác xây dựng, hướng dẫn áp dụng thống nhất pháp luật

Bên cạnh đó, TANDTC đã tăng cường công tác hướng dẫn áp dụng thống nhất pháp luật nhằm tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong quá trình giải quyết, xét xử các loại vụ án của TAND các cấp.

Cụ thể hoá các quy định của Hiến pháp năm 2013 và quy định mới của Luật Tổ chức TAND, trong năm 2016, TANDTC tiếp tục phải giải quyết một khối lượng công việc rất lớn trong công tác xây dựng pháp luật và đảm bảo áp dụng thống nhất pháp luật. Xác định công tác này có ý nghĩa quan trọng đối với hoạt động xét xử của Tòa án, lãnh đạo TANDTC đã sửa đổi Quy chế làm việc của Hội đồng Thẩm phán TANDTC, trong đó quy định cụ thể thời gian dành cho công tác hướng dẫn áp dụng thống nhất pháp luật. Bên cạnh đó, TANDTC thiết lập hộp thư điện tử để tiếp nhận thông tin những vướng mắc về chuyên môn nghiệp vụ của các Tòa án; yêu cầu các đơn vị chức năng phân loại những vấn đề vướng mắc nhưng đã được hướng dẫn để thông báo các Tòa án biết và áp dụng. Những vấn đề chưa có hướng dẫn thì nghiên cứu đề xuất để Hội đồng Thẩm phán ban hành Nghị quyết hoặc án lệ; trong thời gian chưa ban hành được Nghị quyết hướng dẫn thì ban hành các tập giải đáp vướng mắc để các Tòa án tham khảo, vận dụng...

Năm 2016, TANDTC đã chủ trì và tham gia xây dựng nhiều Dự án luật quan trọng có liên quan tới hoạt động của Tòa án trình Quốc hội xem xét, thông qua. Chánh án TANDTC đã ban hành 2 Thông tư gồm: Thông tư số 01/2015/TT-CA quy định về quy chế làm việc của các Tổ Thẩm phán trong quá trình giải quyết vụ việc phá sản; Thông tư số 01/2016/TT-CA quy định việc tổ chức các Tòa chuyên trách tại TAND cấp tỉnh và TAND cấp huyện. Hội đồng Thẩm phán TANDTC ban hành 4 Nghị quyết hướng dẫn áp dụng pháp luật gồm: Nghị quyết số 03/2015/NQ-HĐTP về quy trình lựa chọn, ban hành và áp dụng án lệ; Nghị quyết số 04/2015/NQ-HĐTP hướng dẫn thi hành một số quy định của pháp luật về xem xét, quyết định áp dụng các biện pháp xử lý hành chính tại TAND; Nghị quyết số 01/2016/NQ-HĐTP hướng dẫn thi hành một số quy định của khoản 3 Điều 7 BLHS; Nghị quyết số 02/2016/NQ-HĐTP hướng dẫn thi hành một số quy định của Nghị quyết số 103/2015/QH13 ngày 25/11/2015 của Quốc hội về việc thi hành BLTTDS và Nghị quyết số 104/2015/QH13 về việc thi hành Luật TTHC; đang tiếp tục nghiên cứu, xây dựng 22 Nghị quyết. TANDTC cũng đã ban hành văn bản thống kê về các quy định có lợi cho người phạm tội theo quy định của BLHS năm 2015 để yêu cầu các Tòa án thực hiện; ban hành nhiều công văn trao đổi nghiệp vụ với Tòa án địa phương về quy định của pháp luật trong giải quyết các vụ án; phối hợp với các cơ quan có liên quan xây dựng và ban hành 4 Thông tư liên tịch hướng dẫn áp dụng thống nhất pháp luật…

TANDTC tổ chức Hội nghị trực tuyến tập huấn các bộ luật mới cho TAND các cấp

Về triển khai thi hành các Bộ luật, luật được thông qua tại kỳ họp thứ 10 Quốc hội khóa XIII, ngay sau khi BLTTDS, BLDS, BLTTHS, BLHS, Luật TTHC sửa đổi được Quốc hội thông qua, TANDTC tổ chức quán triệt, triển khai thi hành đến cán bộ chủ chốt của các Tòa án. Chánh án TANDTC đã ban hành kế hoạch triển khai thi hành đối với từng Bộ luật, luật và tổ chức Hội nghị trực tuyến tập huấn cho các chức danh tư pháp và cán bộ, Thẩm phán Tòa án các cấp. Ngoài ra, TANDTC tiếp tục chỉ đạo TAND các cấp triển khai việc thi hành án lệ để bảo đảm việc áp dụng pháp luật thống nhất trong xét xử, tạo lập tính ổn định, minh bạch trong các phán quyết của Tòa án. Hiện nay, TANDTC đang triển khai xây dựng dự án Luật biện pháp khẩn cấp tạm thời trước khi khởi kiện; phối hợp với Chính phủ xây dựng dự án Pháp lệnh án phí, lệ phí (sửa đổi) và góp ý đối với nhiều dự thảo văn bản quy phạm pháp luật do các cơ quan hữu quan gửi xin ý kiến góp ý.

Mặt khác, thông qua hoạt động tổng kết thực tiễn xét xử, nhiều vấn đề vướng mắc nảy sinh trong hoạt động xét xử của Toà án địa phương đã được TANDTC nghiên cứu, giải quyết bằng những quy định cụ thể trong các văn bản quy phạm pháp luật nên đã tạo điều kiện thuận lợi cho Tòa án các cấp thực hiện tốt hơn nhiệm vụ. Việc TANDTC ban hành kịp thời các văn bản quy phạm pháp luật góp phần quan trọng nâng cao chất lượng giải quyết các vụ việc, từ đó các bản án, quyết định của Toà án bị huỷ, sửa đã giảm; quyền, lợi ích hợp pháp của cá nhân, cơ quan, tổ chức được bảo vệ có hiệu quả. Bên cạnh đó, công tác phối hợp với các cơ quan hữu quan trong việc xây dựng, hoàn thiện chính sách pháp luật liên quan đến cải cách tư pháp đã được TANDTC tích cực tham gia với tinh thần trách nhiệm cao. Các ý kiến tham gia của TANDTC luôn bám sát chủ trương, đường lối đã được đề ra trong các nghị quyết của Đảng về cải cách tư pháp, bảo đảm chất lượng, đáp ứng được yêu cầu của thực tiễn công tác xét xử cũng như đòi hỏi của xã hội. Ngoài ra, TANDTC đã chỉ đạo các Tòa án thông qua việc thi hành pháp luật, hoạt động xét xử, hoạt động thanh tra, kiểm tra, chú ý rà soát, phát hiện những quy định pháp luật bất cập, không phù hợp, phản ánh kịp thời về TANDTC để nghiên cứu, xử lý hoặc kiến nghị cơ quan có thẩm quyền sửa đổi.

Với sự lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát của Ban cán sự Đảng TANDTC, sự quan tâm, chỉ đạo về chuyên môn của Hội đồng Thẩm phán TANDTC, sự phối hợp nhiệt tình và đầy trách nhiệm của các đơn vị thuộc TANDTC và các TAND địa phương, năm 2016 công tác hướng dẫn áp dụng thống nhất pháp luật của TANDTC đã có những chuyển biến rõ rệt. Hầu hết các văn bản thuộc trách nhiệm ban hành của TANDTC được giao trong các luật, pháp lệnh, nghị quyết của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã được TANDTC ban hành đầy đủ, kịp thời, bảo đảm chất lượng, mang tính thiết thực, qua đó tháo gỡ nhiều khó khăn về áp dụng pháp luật trong quá trình giải quyết, xét xử các loại vụ án, góp phần tích cực vào quá trình cải cách tư pháp hiện nay.