Tư duy quản lý

Nghị quyết phiên họp Chính phủ chuyên đề về xây dựng pháp luật tháng 3/2019 đã nhấn mạnh: Thể chế, pháp luật cần thể hiện sâu sắc tinh thần đổi mới, các bộ, cơ quan ngang bộ phải coi việc rà soát, hoàn thiện hệ thống pháp luật thuộc ngành, lĩnh vực được phân công là nhiệm vụ trọng tâm, thường xuyên; kịp thời phát hiện và xử lý các quy định trái pháp luật, không còn phù hợp với tình hình phát triển kinh tế - xã hội.

Có thể thấy thời gian gần đây, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo hết sức quyết liệt, rốt ráo về công tác xây dựng thể chế và trực tiếp xử lý nhiều vấn đề cụ thể trước những yêu cầu, đòi hỏi của cuộc sống.

Tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng là phải tập trung tháo gỡ ngay khó khăn, vướng mắc về mặt thể chế, cơ chế, chính sách, quy định pháp luật, nhất là những khó khăn, vướng mắc, ảnh hưởng đến mục tiêu tăng trưởng; tập trung chỉ đạo cải cách hành chính thực chất hơn nữa, quyết liệt xóa bỏ những rào cản hành chính, những khoảng trống pháp lý dễ tạo cơ hội cho cán bộ thực thi công vụ sách nhiễu, gây phiền hà cho người dân và doanh nghiệp; tiếp tục rà soát, cắt giảm chi phí cho doanh nghiệp.

Thời gian qua, công tác xây dựng văn bản thời gian vừa qua có những chuyển biến quan trọng. Quy trình soạn thảo văn bản pháp luật minh bạch, công khai hơn. Chất lượng văn bản pháp luật nhìn chung được cộng đồng doanh nghiệp đánh giá tốt hơn so với trước đây rất nhiều. Riêng trong năm 2018, Chính phủ đã ban hành hàng chục nghị định để sửa đổi các nghị định về điều kiện kinh doanh, rất nhiều điều kiện kinh doanh được tháo gỡ, đây là nét tích cực, chuyển động rõ nét trong quá trình thực thi Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật và công tác xây dựng văn bản pháp luật thời gian vừa qua.

Tuy nhiên, vẫn còn đó những văn bản pháp luật chất lượng chưa cao, chưa phù hợp với thực tiễn của cuộc sống. Trong đó, nổi lên việc văn bản pháp luật hướng dẫn không rõ ràng, đầy đủ nên khi thực thi, rất dễ bị lạm dụng và việc chồng chéo giữa các văn bản pháp luật. Thậm chí đối với một số ngành hàng, doanh nghiệp đánh giá rủi ro chính sách còn lớn hơn rủi ro kinh doanh. Những kết quả điều tra gần đây cho thấy, thực thi quy định pháp luật là gánh nặng với nhiều doanh nghiệp.

Tại một hội thảo vừa qua, các chuyên gia đã chỉ ra một số nguyên nhân dẫn đến những bất cập, vướng mắc trong các văn bản quy phạm pháp luật, mà trước hết là do tư duy quản lý. Chẳng hạn như tư duy can thiệp vào tự do kinh doanh, tự chủ kinh doanh vẫn phổ biến. Chính vì vậy cộng đồng doanh nghiệp đang kỳ vọng những giải pháp gần đây của Chính phủ về việc hoàn thiện thể chế, tăng cường chất lượng công tác xây dựng văn bản quy phạm pháp luật.

Trước đó, tại cuộc kiểm tra 6 Bộ của Tổ công tác của Thủ tướng ngày 22/4 để tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc về cơ chế, chính sách mà doanh nghiệp đang gặp phải, nhiều vấn đề về tư duy quản lý được đề cập với các ý kiến tranh luận. Chẳng hạn như quy định về giấy phép kinh doanh rượu tại chỗ đối các cơ sở lưu trú du lịch, Tổ trưởng Tổ công tác, Bộ trưởng, Chủ nhiệm VPCP Mai Tiến Dũng nhấn mạnh quan điểm cần thay đổi cách thức quản lý, chuyển từ tiền kiểm sang hậu kiểm, quản lý không buông lỏng nhưng cần tháo thủ tục cho doanh nghiệp.

“Nếu chỉ đặt vấn đề quản lý mà không tạo điều kiện cho phát triển thì chỉ đạt được một mục tiêu thôi”, “đừng lấy  lý do không kiểm soát được mà sinh ra các thủ tục”. Tổ trưởng Tổ công tác, Bộ trưởng, Chủ nhiệm VPCP Mai Tiến Dũng nhấn mạnh.