Cán bộ không chuyên

Trên diễn đàn HĐND thành phố Hà Nội, Chủ tịch Uỷ ban MTTQ thành phố Vũ Hồng Khanh từng nói rất thật là hiện nay hệ thống chính trị của chúng ta có quá nhiều chức danh, nhiều đến mức... không có người để làm.  

Bí thư quận ủy Long Biên Đỗ Mạnh Hải khi phát biểu trước HĐND đã bày tỏ thái độ được miêu tả là quá “sốt ruột”. Theo người đứng đầu đảng bộ quận Long Biên thì quận này có 3.626 cán bộ không chuyên trách. Tuy nhiên, điều quan trọng nhất là số cán bộ không chuyên này làm việc gì và làm việc như thế nào?.

Theo Bí thư Hải, số giờ làm việc bình quân là 45 giờ/tháng, ít là 25 giờ/tháng. Vậy là mỗi ngày các vị này chỉ làm việc khoảng 1 giờ. Công việc này hoàn toàn có thể bố trí kiêm nhiệm. Nếu  sắp xếp có thể giảm 50% về người và 30% về kinh phí…

Các chuyên gia đều đồng tình cho rằng đây không phải là chuyện riêng của Long Biên. Trên địa bàn Hà Nội hiện có tổng số 584 xã, phường, thị trấn. Được biết, theo quy định hiện hành, biên chế cứng số cán cho mỗi xã, phường không quá 25 người. Thế nhưng ở TP. Hà Nội, tính bình quân mỗi xã, phường, thị trấn còn có thêm 175 cán bộ không chuyên trách ở các thôn, tổ dân phố. Như vậy, nếu tính tổng số cán bộ không chuyên trách ở 584 xã, phường, thị trấn, thì TP. Hà Nội đã có khoảng 102.200 người.

Tuy nhiên, một con số khác lại cho biết rằng bình quân số cán bộ không chuyên là 175 người của Hà Nội đã là lý tưởng so với bình quân của cả nước là 220 người. Báo chí từng đưa tin ở một số xã , thị trấn có tới 450-500 cán bộ cơ sở không chuyên. Hóa ra đây cũng không phải là chuyện đặc thù của Hà Nội.

Tại TP. HCM, HĐND Thành phố có nghị quyết từ năm 2018 thực hiện chế độ ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp đối với cán bộ không chuyên trách phường, xã, thị trấn có tham gia BHXH. Kinh phí cân đối từ ngân sách hàng năm của thành phố để thực hiện các chế độ trên. Mức hỗ trợ được tính theo Luật BHXH và các văn bản hướng dẫn quy định. Được biết, hiện nay, toàn TP.HCM có trên 6.500 cán bộ không chuyên trách phường, xã, thị trấn. Theo đó kinh phí hỗ trợ mỗi năm ở TP HCM ước tính khoảng 2.117 tỉ đồng. Nếu có thêm số liệu về  cấp tổ dân phố, các thôn chắc chắn ngân sách phải chi thêm một khoản không nhỏ.

Vậy là với 135.019 thôn, tổ dân phố và nếu chỉ tính bình quân 6,2 cán bộ/thôn, tổ, cả nước đang có gần 84 vạn cán bộ cấp thôn. Trong khi đó, số lượng cán bộ không chuyên trách ở cấp xã khoảng 200.923 người. Và nếu tính trên cả nước với trên 710 đơn vị hành chính cấp huyện quận và 11.100 phường, xã, thị trấn cùng bố trí cán bộ kiêm nhiệm sẽ giảm được bao nhiêu cán bộ mỗi ngày chỉ làm việc 1 giờ.

Hãy thử tính xem phải chi ngân sách bao nhiêu tiền phụ cấp cho các chúc danh không chuyên này? Và nếu thực hiện như đề nghị của Bí thư Quận ủy Long Biên sẽ giảm được mấy chục phần trăm ngân sách cho bộ máy khổng lồ này. Trong hệ thống chính trị cơ sở, đội ngũ cán bộ không chuyên ở xã phường, thôn tổ có vị trí vai trò và đóng góp nhất định. Vị thế và đóng góp của họ là không thể cắt giảm hoặc loại bỏ ngay lập tức.

Như vậy, vấn đề đặt ra là phải sắp xếp bằng cách kiêm nhiệm để vừa giảm chi ngân sách và nâng cao hiệu quả của đội ngũ chuyên và không chuyên ở cơ sở.