Luật Báo chí 2016 sẽ là hành lang pháp lý quan trọng

Chiều 7/11, tại Hà Nội, Bộ thông tin và Truyền Thông tổ chức hội nghị triển khai Luật Báo chí 2016 khu vực các tỉnh, thành phố phía Bắc. Tham dự Hội nghị có lãnh đạo Cục PTTH&TTĐT, Cục Báo chí, lãnh đạo các Sở Thông tin và Truyền thông, các cơ quan báo chí, Đài Phát thanh, truyền hình ở Trương ương và các tỉnh thành phố trực thuộc Trung ương...

Phát biểu tại Hội nghị, Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Hoàng Vĩnh Bảo cho biết, Luật Báo chí 2016 gồm 6 chương với 61 điều, trong đó có 32 điều xây dựng mới, 29 điều sửa đổi bổ sung các quy định của Luật Báo chí hiện hành, sẽ có hiệu lực từ ngày 1/7/2017.

Thứ Trưởng Bộ Thông tin và Truyền Thông Hoàng Vĩnh Bảo phát biểu tại Hội nghị

Theo Thứ trưởng Hoàng Vĩnh Bảo, Luật Báo chí sẽ là hành lang pháp lý quan trọng, với nhiều quy định mới tiến bộ, phù hợp với thực tiễn đời sống của báo chí và công tác báo chí, mang tính thời đại, xây dựng một nền tảng pháp lý vững chắc và cụ thể cho việc phát triển báo. Trong đó, trọng tâm là 9 vấn đề nổi bật.

Thứ nhất, quyền tự do báo chí, quyền tự do ngôn luận trên báo chí của công dân

Luật Báo chí mới đã kết cấu Chương II, với 4 điều quy định cụ thể về quyền tự do báo chí, quyền tự do ngôn luận trên báo chí của công dân. Trong đó, quy định công dân có các quyền sáng tạo tác phẩm báo chí, cung cấp thông tin cho báo chí, tiếp cận thông tin báo chí, liên kết với cơ quan báo chí thực hiện sản phẩm báo chí, in và phát hành báo in…

Thứ hai, đối tượng thành lập cơ quan báo chí

Ngoài các đối tượng thành lập cơ quan báo chí theo luật hiện hành, Luật Báo chí mới đã bổ sung một số đối tượng được thành lập tạp chí khoa học như:  Cơ sở giáo dục đại học theo quy định của Luật giáo dục đại học, tổ chức nghiên cứu khoa học, tổ chức nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ được tổ chức dưới hình thức viện hàn lâm…

Thứ ba, liên kết trong hoạt động báo chí

Luật Báo chí mới đã bổ sung quy định về liên kết hoạt động báo chí, trong đó quy định cụ thể lĩnh vực, nội dung các cơ quan báo chí được phép liên kết với cơ quan báo chí khác, pháp nhân, cá nhân có đăng ký kinh doanh phù hợp với lĩnh vực liên kết, trong kênh phát thanh, kênh truyền hình phục vụ, nhiệm vụ chính trị, thông tin tuyên truyền thiết yếu theo quy định và kênh thời sự, chính trị tổng hợp.

Thứ tư, quyền tác nghiệp của báo chí

Ngoài những quy định của Luật Báo chí hiện hành, Luật Báo chí mới đã quy định cụ thể và trách nhiệm cung cấp thông tin cho báo chí, của  cơ quan, tổ chức, người có trách nhiệm, những thông tin cơ quan, tổ chức cá nhân có thẩm quyền từ chối cung cấp thông tin cho báo chí.

Để bảo vệ nguồn tin báo chí và quyền tác nghiệp của nhà báo, sơ với Luật Báo chí hiện hành, Luật Báo chí mới đã quy định giới hạn việc cơ quan báo chí, nhà báo chỉ phải tiết lộ thông tin khi có yêu cầu bằng văn bản của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân, Chánh án Tòa án nhân dân cấp tỉnh và tương đương trở lên cần thiết cho việc điều tra, xét xử tội phạm rất nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng.

Thứ năm, quyền hạn và nghĩa vụ của nhà báo

Luật Báo chí này đã bổ sung luật hóa những quy định bắt buộc về đạo đức nghề nghiệp người làm báo, trong đó quy định Hội nhà báo Việt Nam có nhiệm vụ ban hành và tổ chức thực hiện quy định và đạo đức nghề nghiệp của người làm báo. Nhà báo có nghĩa vụ tuân thủ quy định về đạo đức nghề nghiệp của người làm báo và sẽ bị thu hồi thẻ nhà báo khi vi phạm về đạo đức nghề nghiệp gây hậu quả nghiêm trọng.

Thứ sáu, hoạt động kinh doanh dịch vụ của cơ quan báo chí

Luật Báo chí mới quy định mở hơn Luật Báo chí hiện hành về hoạt động kinh doanh dịch vụ của cơ quan báo chí thể hiện tại điểm c, khoản 2, điều 21 quy định nguồn thu của cơ quan báo chí gồm thu từ hoạt động kinh doanh, dịch vụ của cơ quan báo chí, các đơn vị trực thuộc cơ quan báo chí.

Thứ bảy, những hành vi bị cấm trong hoạt động báo chí

Điều 9 Luật Báo chí mới đã quy định các hành vi bị cấm trong hoạt động báo chí, trong đó quy định cụ thể hơn, rõ ràng hơn một số hành vi so với Luật Báo chí hiện hành có bổ sung một số hành vi.

Những hành vi bị cấm đăng, phát thông tin quy định khoản 1,2 điều 9 đã có sự tương thích với các quy định tại Bộ luật hình sự 2015, các hành vi bị cấm khác đã tương thích với Bộ Luật dân sự và các luật khác đảm bảo tính khả thi trong thực tế.

Thứ tám, cải chính và xử lý vi phạm

Nhằm đảo bảo quyền, lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân bị báo chí thông tin sai sự thật, Luật Báo chí mới đã bổ sung một số quy định mới về cải chính như  Báo chí điện tử ngoài việc đăng phát, lời cải chính xin lỗi còn phải gỡ bỏ ngay thông tin sai sự thật đã đăng, phát.

Thứ chín, pháp điển hóa quy định tại các Nghị định của Chính phủ

Luật Báo chí mới đã pháp điển hóa quy định tại các Nghị định của Chính phủ để đưa vào luật, đồng thời bổ sung một số quy định mới để điều chỉnh hoạt động của báo chí, cụ thể là các quy định về chính sách của Nhà nước, về phát triển báo chí, thay đổi cơ quan chủ quản của cơ quan báo chí, hoạt động hợp tác của báo chí Việt Nam với nước ngoài….

Đỗ Việt