Lận đận E5

Tâm điểm dư luận - Ngày đăng : 10:29, 29/06/2017

E5 không phải là tên một chương trình, dự án, một khu chung cư mà là tên tắt của một loại xăng sinh học có pha trộn 5% ethanol.

Mấy năm nay trừ Quảng Ngãi đã phổ cập xăng E5, các tỉnh khác lác đác cũng có cây xăng bán loại xăng này. Trong lúc các nhà máy sản xuất ethanol của Tập đoàn dầu khi Việt Nam nơi đắp chiếu, nơi bỏ hoang thì có thông  báo xăng E5 sẽ phổ cập thay thế hoàn toàn A92 trên địa bán cả nước kể từ 1/1/2018.

Với các nhà môi trường học tin này là tin vui về sự lên ngôi bá chủ của xăng sinh học E5 thân thiện với môi trường.

Các nhà khoa học cho hay, việc sử dụng xăng E5 rất thuận tiện, không cần phải điều chỉnh động cơ khi chuyển đổi giữa nhiên liệu E5 và xăng thông thường, động cơ vẫn hoạt động bình thường.

Cách nay đúng 10 năm, ngày 20/11/2007, Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải đã ký Quyết định số 177/2007/QĐ-TTg phê duyệt “Đề án phát triển nhiên liệu sinh học đến năm 2015, tầm nhìn đến năm 2025”.

Theo đó, mục tiêu của Đề án là “phát triển nhiên liệu sinh học, một dạng năng lượng mới, tái tạo được để thay thế một phần nhiên liệu hóa thạch truyền thống, góp phần bảo đảm an ninh năng lượng và bảo vệ môi trường.

Lận đận E5

Vấn đề quốc kế dân sinh trong năng lượng đã được hoạch định với mục tiêu cụ thể cho từng giai đoạn: Đến năm 2010, xây dựng và phát triển được các mô hình sản xuất thử nghiệm và sử dụng nhiên liệu sinh học quy mô 100 nghìn tấn E5 bảo đảm đáp ứng 0,4%  nhu cầu xăng dầu của cả nước; Đến năm 2015, sản lượng ethanol đủ pha chế được 5 triệu tấn E5, đáp ứng 1% nhu cầu xăng dầu của cả nước...

Thực hiện chủ trương này, các địa phương mở rộng diện tích trồng sắn và xây dựng các nhà đầu tư sản xuất ethanol. Vào ngày 19/5/2008, lần đầu tiên nguồn xăng E5 được bán tại 2 cây xăng 27 phố Thái Thịnh và 148 Hoàng Quốc Việt, Hà Nội. Thế nhưng không ngờ chỉ ít ngày sau, do những thông tin đổ tội cho E6 gây cháy xe gây hoang mang, người ta đã tạm dừng bán xăng E5 kể từ 20/9/2008.

Thế là xăng E5 lận đận, bỏ thì vương thương thì tội. Nhiều nhà máy phải tạm đóng cửa. Nhiều khoản vay nợ biến thành nợ xấu. Bà con nông dân lại bỏ sắn trồng cây khác. Nhiều người chìm nổi bởi gánh nặng trách nhiệm...

Cho đến năm 2014, theo lộ trình của Chính phủ đặt ra từ cuối năm xăng E5 sẽ được sử dụng thí điểm tại 7 tỉnh để năm 2015 sử dụng trên toàn quốc. Tuy nhiên, chỉ có Quảng Ngãi là tỉnh thực hiện đúng lộ trình sử dụng E5 nhờ phối hợp với Tập đoàn Dầu khí Việt Nam thúc đẩy vùng nguyên liệu sắn và hệ thống phân phối trên địa bàn.

Thế nhưng bây giờ lại có mốc 1/1/2018. Liệu E5 sang năm sẽ hết long đong lận đận?

Trước sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, Bộ Công Thương đã giao cho 2 doanh nghiệp mà Nhà nước nắm giữ nhiều vốn nhất, gồm PV Oil và Petrolimex tổ chức thực hiện để kịp tiến độ “chốt” phương án triển khai đồng loạt trong cả nước từ ngày 1/1/2018.

Quyết định của Chính phủ đang tạo cơ hội “hồi sinh” cho các nhà máy nhiên liệu sinh học và xăng E5, nhưng như thế cũng chưa phải đã hết khó khăn.

Để thúc đẩy tiêu thụ 100% xăng E5 cần thực sự đổi mới cơ chế, chính sách về thuế, ưu tiên vay vốn, trợ giá và sử dụng đất đai xây dựng vùng nguyên liệu, mạng lưới phân phối để hỗ trợ, khuyến khích và tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp, các tổ chức, cá nhân trong nước và quốc tế đầu tư vào phát triển sản xuất, tiêu thụ nhiên liệu sinh học ở Việt Nam.

Ngay trong quý 3, các doanh nghiệp xăng dầu đầu mối chỉ còn cách phải chủ động xây dựng các phương án nhằm bảo đảm nguồn cung xăng E5 để đáp ứng nhu cầu nhiên liệu sạch của người tiêu dùng. 

Minh Nghĩa