Hội nghị lấy ý kiến về Dự thảo báo cáo tổng kết thực hiện Nghị quyết 49 ở khu vực phía Bắc

Chủ tịch nước Trương Tấn Sang, Trưởng ban chỉ đạo cải cách tư pháp Trung ương; Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc; Chánh án TANDTC Trương Hòa Bình đồng chủ trì hội nghị.

Chủ tịch nước Trương Tấn Sang, Trưởng ban chỉ đạo cải cách tư pháp Trung ương phát biểu tại Hội nghị

Phát biểu khai mạc hội nghị, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang, Trưởng ban chỉ đạo cải cách tư pháp (CCTP) Trung ương biểu dương các Bộ, ngành trong quá trình tiến hành tổng kết chiến lược CCTP theo đúng chỉ đạo của Bộ Chính trị với tinh thần trách nhiệm cao. Chủ tịch nước nhấn mạnh chủ trương xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa do Đảng Cộng sản đề ra là một quyết định mang tính lịch sử, được thể chế hóa trong Hiến pháp năm 1992 (sửa đổi, bổ sung năm 2001).

Thực hiện chủ trương này, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết 49-NQ/TW về chiến lược CCTP đến năm 2020. Thực hiện chiến lược có ý nghĩa đặc biệt quan trọng này sẽ tạo ra bước ngoặt cho nền tư pháp nước nhà với mục tiêu đề ra “Xây dựng nền tư pháp trong sạch, vững mạnh, dân chủ, nghiêm minh, bảo vệ công lý, từng bước hiện đại, phục vụ nhân dân, phụng sự Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa". Đây là một trong những yêu cầu cơ bản của Nhà nước pháp quyền XHCN.

Theo dự thảo Báo cáo, căn cứ vào tình hình kết quả triển khai thực hiện Chiến lược CCTP 8 năm qua, có thể khẳng định mục tiêu, quan điểm, phương hướng, nhiệm vụ CCTP được NQ49 đề ra là phản ánh đúng đắn những yêu  cầu khách quan của việc xây dựng nền tư pháp trong sạch, vững mạnh, dân chủ, nghiêm minh, bảo vệ công lý… xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN, phù hợp với xu thế tiến bộ của thế giới và điều kiện cụ thể của nước ta.

Việc quán triệt, triển khai thực hiện Chiến lược CCTP đã được cấp ủy, tổ chức Đảng tổ chức thực hiện nghiêm túc, dân chủ, có trách nhiệm đã làm cho nhận thức của cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân về vị trí, vai trò của các cơ quan tư pháp trong Nhà nước pháp quyền XHCN, về sự cần thiết phải tiến hành và đẩy mạnh CCTP thay đổi rõ rệt.

Kết quả thực hiện 9 nhóm nhiệm vụ của Chiến lược CCTP đã tạo điều kiện bước đầu thúc đẩy quá trình cải thiện, khắc phục những hạn chế, nâng cao chất lượng nội tại của nền tư pháp và hiệu quả hoạt động của các cơ quan tư pháp, hướng tới mục tiêu xây dựng nền tư pháp trong sạch, vững mạnh, dân chủ, nghiêm minh, bảo vệ công lý, bảo vệ quyền con người, bảo vệ chế độ phục vụ nhân dân, phụng sự Tổ quốc Việt Nam XHCN.

Qua 8 năm thực hiện Chiến lược CCTP tuy mới chỉ là kết quả bước đầu nhưng họat động tư pháp đã được cải thiện đáng kể, hệ thống pháp luật về tư pháp đã được hoàn thiện hơn, cơ sở vật chất của các cơ quan tư pháp được đầu tư khang trang, hiện đại hơn; hiệu quả công tác điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án đã có nhiều tiến bộ. Các quan hệ dân sự, thương mại, các chế định hợp đồng, bồi thường, bồi hoàn ngày càng được hoàn thiện và phát triển lành mạnh.

Bên cạnh những kết quả đạt được vẫn còn một hạn chế cơ bản trong thực hiện Chiến lược CCTP như công tác triển khai, tổ chức thực hiện một số nhiệm vụ CCTP thiếu đồng bộ, không đảm bảo tính hệ thống và chưa theo đúng lộ trình đề ra. Còn nhiều nhiệm vụ quan trọng của Chiến lược vẫn chưa thực hiện được. Có một số vấn đề khi triển khai thực hiện còn ý kiến khác nhau nhưng chậm được kết luận rõ, hoặc một số vấn đề kết luận chưa đúng định hướng của Chiến lược.

Hệ thống pháp luật về hình sự, dân sự, hành chính, kinh tế, lao động, tố tụng tư pháp và tổ chức hoạt động của các cơ quan tư pháp hoàn thiện chậm, thiếu đồng bộ, Tổ chức và hoạt động của TAND, VKSND và CQĐT chậm đổi mới. Chủ trương tăng cường tranh tụng tại  phiên tòa là nhằm tăng cường tính dân chủ, công bằng, khách quan, minh bạch trong hoạt động tố tụng, thời gian qua việc nghiên cứu, hoàn thiện pháp luật, làm rõ cách thức, nguyên tắc trình tự, thủ tục, nội dung và thẩm quyền của mỗi chủ thể trong hoạt động tranh tụng chưa được thực hiện… Để hoàn thiện Chiến lược và trách nhiệm tiếp tục tổ chức thực hiện Chiến lược CCTP trong thời gian tới, Ban chỉ đạp CCTP Trung ương tiếp tục quán triệt, tổ chức thực hiện các nhiệm vụ quy định trong Chiến lược CCTP chưa được thực hiện triệt để, điều chỉnh một số nhiệm vụ không còn phù hợp hoặc chưa đủ điều kiện thực hiện, bổ sung một số nhiệm vụ phù hợp với yêu cầu của tình hình mới, xác định nhiệm vụ CCTP trong thời gian tới.

Thảo luận tại hội nghị, các đại biểu đã tập trung làm rõ việc triển khai thực hiện Nghị quyết thời gian qua trên cơ sở nghiên cứu, đánh giá kỹ kết quả thực hiện các quan điểm, mục tiêu, yêu cầu, từng nhiệm vụ cụ thể của công tác CCTP, các công việc đã làm được, chưa hoặc không làm được, những vấn đề không còn phù hợp, hoặc ý kiến còn khác nhau, rút ra những bài học kinh nghiệm.

Các đại biểu thảo luận điều chỉnh, bổ sung một số nội dung về quan điểm, phương hướng, nhiệm vụ CCTP và hoạt động của các cơ quan tư pháp như TAND, VKSND, tổ chức lại Cơ quan điều tra... nhằm phù hợp với các văn kiện của Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI và Hiến pháp 1992 sửa đổi 2013 vừa được thông qua, để có định hướng, xây dựng lộ trình và biện pháp thực hiện với tình hình thực tế của đất nước trong thời gian tới.

Hội nghị sẽ tiếp tục được tổ chức lấy ý kiến đóng góp của đại diện các tỉnh khu vực phía Nam trong tuần tới.

Mai Thoa