Chính phủ yêu cầu không để độc quyền trong xuất bản sách giáo khoa
Giáo dục - Ngày đăng : 21:13, 01/10/2018
Ngày 1/10, tại phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 9/2018, Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Phùng Xuân Nhạ đã báo cáo về vấn đề độc quyền xuất bản sách giáo khoa (SGK).
Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ cho biết, theo quy định của Luật Giáo dục và Luật Xuất bản hiện hành, NXB Giáo dục Việt Nam là đơn vị duy nhất được giao xuất bản SGK. Từ cuối năm 2017 đến nay, Bộ GD&ĐT đã phối hợp với Bộ Thông tin và Truyền thông cấp phép thêm 5 NXB được tham gia xuất bản SGK và sẽ tiếp tục xem xét mở rộng cấp phép.
Liên quan đến tỷ lệ chiết khấu SGK của NXB Giáo dục, theo ông Nhạ, SGK là mặt hàng thuộc diện quản lý giá của Nhà nước và được trợ giá, có tỷ lệ chiết khấu khi phát hành từ 20-25% thấp hơn mức trung bình so với tỷ lệ chiết khấu các loại sách khác là từ 35-40%. Hiện tỷ lệ tái sử dụng SGK là khoảng 35%. Bộ GD&ĐT đã có văn bản yêu cầu giáo viên hướng dẫn học sinh không làm bài tập trực tiếp vào SGK để nhắc nhở, rèn các em ý thức giữ gìn đồ vật, tài sản. Tuy nhiên, có thực tế là nhiều phụ huynh muốn con em mình viết trực tiếp vào SGK.
Sẽ xóa độc quyền in SGK
Phát biểu về vấn đề này, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam chỉ rõ, việc độc quyền của NXB Giáo dục Việt Nam được nêu ra, phân tích khi xây dựng đề án đổi mới chương trình, SGK giáo dục phổ thông và tinh thần chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ là phải xóa độc quyền. Tinh thần này đã được thể hiện trong Đề án đổi mới Chương trình, SGK giáo dục phổ thông cũng như việc cấp phép thêm các NXB như Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ đã báo cáo.
Thêm vào đó, hiện có thực tế là nhiều trường bằng cách này hay cách khác “ép” học sinh, phụ huynh mua sách tham khảo để hưởng hoa hồng. Đây là một trong những biểu hiện rõ của tiêu cực trong giáo dục.
Từ năm 2014, Thủ tướng yêu cầu Bộ GD&ĐT phải tập trung chấn chỉnh tình trạng “ép” may đồng phục, mua sách. Bộ cũng đã có các văn bản chỉ đạo nhưng chưa có chuyển biến rõ, cần quyết liệt xử lý nghiêm những nơi vi phạm.
“Các ý kiến phát biểu, chất vấn của một số Đại biểu Quốc hội về vấn đề SGK trong một số phiên họp của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội gần đây là xác đáng. Bộ trưởng Bộ GD&ĐT cần có văn bản báo cáo, giải trình rõ”, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam chốt lại.
Trước đó, câu chuyện SGK độc quyền và lãng phí làm "nóng" dư luận và diễn đàn Quốc hội. Việc SGK được cho là thiết kế để học sinh viết thẳng vào gây lãng phí cả nghìn tỷ đồng/năm.
Tại cuộc họp Thường vụ Quốc hội ngày 19/9, bà Lê Thu Nga - Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp và bà Nguyễn Thị Hải, Trưởng ban Dân nguyện đã đề nghị Bộ GD&ĐT thanh tra làm rõ có hay không tình trạng độc quyền in SGK, tại sao in bài tập vào sách để năm sau không dùng được, dẫn đến lãng phí.
"Chúng tôi phản ánh lại ý kiến cử tri cần làm rõ vì sao mỗi năm để phí tới 100 triệu bản SGK. Tính ra một năm mất khoảng 1.000 tỷ đồng mua sách, nhưng năm sau không dùng được", bà Nga nói.