Những giọt nước mắt lăn dài sau khi tòa tuyên án. Không phải là nước mắt của sự đau đớn mà là những giọt nước mắt của niềm vui, niềm hạnh phúc mà có lẽ sẽ theo họ trong suốt cuộc đời.
Cuộc rượt đuổi quyết liệt và gay cấn
Vào khoảng 13h45’ ngày 02/6/2016, nhận được tin báo của nhân dân có thuyền vận chuyển lâm sản trái phép trên sông Krông Năng thuộc xã Krông Năng, huyện Krông Pa, tỉnh Gia Lai; Lãnh đạo Hạt kiểm lâm huyện Krông Pa đã phân công tổ công tác gồm: anh Đoàn Xuân Hồng (tổ trưởng), Đinh Việt Hồng, Phạm Văn Duy, Lê Văn Hóa (tổ viên) làm nhiệm vụ dùng xuồng máy của Hạt kiểm lâm huyện Krông Pa chặn bắt thuyền vận chuyển lâm sản trái phép. Đồng thời, Hạt trưởng kiểm lâm Krông Pa ra Quyết định số 92/QĐ-KL ngày 02/6/2016 giao cho Đinh Việt Hồng 01 súng tiểu liên AK số hiệu KL1253 và 10 viên đạn; và ra Quyết định giao cho Đoàn Xuân Hồng 01 súng ngắn và 06 viên đạn cao su, 2 bình xịt BX4 để thực hiện nhiệm vụ.
Đến khoảng 16h00’ ngày 02/6/2016, tổ công tác của Hạt kiểm lâm huyện Krông Pa phát hiện thuyền máy của anh Nguyễn Văn Đông do Lương Văn Phúc (sinh năm 1977, trú thị trấn Phú Hòa, huyện Phú Hòa, tỉnh Phú Yên) là người làm thuê cho anh Đông điều khiển vận chuyển gỗ trái phép trên sông Krông Năng.
Các bị cáo Nguyễn Thanh Lương, Lương Văn Phúc, Nguyễn Tam trong vụ “Cố ý gây thương tích” được miễn trách nhiệm hình sự.
Trên thuyền còn có Nguyễn Tam (sinh năm 1978, trú thị trấn Phú Hòa, huyện Phú Hòa, tỉnh Phú Yên) là người làm thuê cho anh Đông, Nguyễn Thành Nguyên (sinh năm 1996, con của anh Đông) và anh Đông. Lúc này Đinh Việt Hồng (ngồi ở mũi xuồng) và anh Phạm Văn Duy, Lê Văn Hóa (ngồi ở giữa xuồng) đã dùng cờ hiệu, lời nói yêu cầu Đông, Phúc, Tam, Nguyên dừng thuyền để lực lượng làm nhiệm vụ kiểm tra nhưng anh Đông không chấp hành, rồi nói Lương Văn Phúc lái thuyền bỏ chạy.
Khi hai phương tiện đi ngược chiều đến gần nhau, Đinh Việt Hồng dùng súng AK bắn một phát chỉ thiên và hô dừng lại nhưng không được đáp lại. Sau đó, xuồng máy chở tổ công tác áp sát mạn thuyền chở gỗ để cán bộ Kiểm lâm lên thuyền kiểm tra, nhưng anh Đông cùng các đối tượng Tam, Phúc, Nguyên dùng hung khí ngăn cản. Đông dùng dao và cây gỗ đe dọa và đánh chém, Tam dùng ván thuyền ném và Nguyên dùng cây gỗ chèo thuyền đánh với mục đích không cho lực lượng Kiểm lâm lên thuyền chở gỗ, hậu quả làm anh Duy bị thương nhẹ vào tay trái và anh Hoá bị thương nhẹ ở chân phải.
Sau đó, khi hai phương tiện đi ngược chiều chạy vuột qua nhau, xuồng máy của lực lượng kiểm lâm quay đầu lại đuổi theo áp sát mạn bên trái thuyền chở gỗ. Cho đến khi hai phương tiện chạy song song trên sông, cách nhau khoảng 3-4m thì Đinh Việt Hồng sử dụng súng AK nhắm bắn một phát làm thủng can nhựa đựng dầu trên thuyền chở gỗ (mục đích để thuyền hết nhiên liệu phải dừng lại). Tuy nhiên các đối tượng vẫn tiếp tục bỏ chạy, Thấy vậy Đinh Việt Hồng sử dụng súng AK bắn tiếp ba phát vào mạn thuyền chở gỗ để nước chảy vào làm thuyền dừng lại nhưng không đạt được mục đích.
Tiếp cận thuyền chở gỗ không được, xuồng máy của kiểm lâm vượt lên chạy cắt ngang qua mũi thuyền chở gỗ nhưng thuyền chở gỗ vẫn chạy thẳng tới. Sau đó, xuồng kiểm lâm đuổi theo mạn bên phải thuyền chở gỗ, khi xuồng và thuyền đến gần nhau thì xuồng kiểm lâm hướng mũi vào mạn bên phải thuyền, vị trí gần mũi thuyền nơi anh Nguyễn Văn Đông đang đứng. Khi hai thuyền cách nhau khoảng 1m, thấy anh Đông đứng trên thuyền chở gỗ cầm dao thì Đinh Việt Hồng đã sử dụng súng AK nhắm vào mạn thuyền phía dưới chân anh Đông bắn một phát với mục đích cảnh cáo.
Do hai phương tiện đang di chuyển với tốc độ cao, sóng lớn, xuồng bị chòng chành, vì vậy viên đạn đã trúng vào chân trái anh Nguyễn Văn Đông làm anh Đông ngã gục xuống sàn thuyền. Khi anh Đông bị trúng đạn, Lương Văn Phúc không dừng thuyền lại để sơ cứu mà tiếp tục lái thuyền chở anh Nguyễn Văn Đông về bến đò Buôn Thu, xã Krông Pa, huyện Sơn Hòa, Phú Yên rồi thuê xe taxi đưa anh Đông đi cấp cứu tại bệnh viện huyện Sơn Hòa, tỉnh Phú Yên.
Đến khoảng 18h30’ ngày 02/6/2016 thì anh Đông chết. Còn tổ công tác do anh Duy bị thương ở tay trái và anh Hóa bị thương ở chân phải nên anh Đoàn Xuân Hồng điều khiển xuồng kiểm lâm đưa anh Duy vào bờ để đưa đi cấp cứu.
Cả hội trường vỡ òa niềm vui sau khi HĐXX tuyên án
Xác định, trong vụ việc này cần phải tách riêng ra hai vụ án khác nhau để điều tra, truy tố, xét xử nên ngay từ đầu, cơ quan chức năng đã điều tra theo hai tội danh “Chống người thi hành công vụ” và “Làm chết người trong thi hành công vụ”.
Có mặt tại tòa ngay trong ngày diễn ra hai phiên tòa xét xử nói trên từ sáng sớm. Trong sương mờ còn phảng phất phía ngoài hiên, người thân của hai bên đang trò chuyện cùng nhau như chưa có chuyện gì xảy ra với họ vậy.
Đúng 7h30’ sáng, các bị cáo được dẫn giải lên trước vành móng ngựa.
Tại tòa, vụ xét xử “chống người thi hành công vụ” đối với các bị cáo: Nguyễn Thành Nguyên; Lương Văn Phúc; Nguyễn Tam, sau phần xét hỏi, HĐXX đã phân tích cho các bị cáo hiểu rõ được hành vi của mình là vi phạm pháp luật. Đồng thời, các bị cáo cũng cho biết: xuất phát từ những hành động đó đều vì miếng cơm manh áo, các bị cáo khi bị lực lượng chức năng phát hiện, vì sợ bị bắt nên trong một phút nông nổi đã có những hành động bỏ chạy. Đến khi biết không thể chạy trốn được nên đành phải chống trả, khiến cho hai cán bộ kiểm lâm bị thương nhẹ. Bên cạnh đó, các bị cáo đều có có trình độ học vấn thấp, am hiểu pháp luật còn hạn chế, chưa có tiền án, tiền sự. Bên bị hại, cũng mong muốn HĐXX xem xét nội dung sự việc để cho các bị cáo có cơ hội được về với gia đình.
Bị cáo Đinh Việt Hồng trong vụ “Làm chết người trong thi hành công vụ” được miễn hình phạt.
Ở vụ “Làm chết người trong thi hành công vụ” đối với bị cáo Đinh Việt Hồng (cán bộ Kiểm lâm huyện Krông Pa), HĐXX nhận thấy hành vi của bị cáo đã xâm phạm đến tính mạng của anh Nguyễn Văn Đông, nên bị cáo phải chịu trách nhiệm hình sự tương xứng với hành vi đã thực hiện và hậu quả đã gây ra.
Tuy nhiên, xét bị cáo phạm tội trong trường hợp đang thi hành công vụ, bị cáo là đảng viên, có nhân thân tốt phạm tội lần đầu, từng tham gia nghĩa vụ quân sự, trong quá trình công tác bị cáo cũng được khen thưởng, sau khi phạm tội bị cáo đã thành khẩn khai báo, hợp tác với cơ quan điều tra, bị cáo đã bồi thường cho gia đình người bị hại. Quan trọng hơn, gia đình người bị hại có đơn đề nghị miễn trách nhiệm hình sự cho bị cáo, ông nội của bị cáo là người có công với nước được tặng thưởng nhiều huy chương.
Mặt khác, trong tình hình hiện nay nạn khai thác, vận chuyển lâm sản trái phép trên địa bàn tỉnh Gia Lai diễn biến phức tạp, hành vi dùng vũ khí chống lại lực lượng kiểm lâm của các đối tượng lâm tặc ngày càng manh động, nguy hiểm, nhiều trường hợp đã xâm phạm đến tính mạng, sức khỏe của người thi hành công vụ. Do vậy, xét để phục vụ nhiệm vụ chính trị tại địa phương và bảo vệ quyền lợi của người thi hành công vụ thì việc xem xét, giảm nhẹ khoan hồng cho bị cáo Đinh Việt Hồng trong trường hợp này là cần thiết, phù hợp.
Từ những nhận định và phân tích trên, HĐXX của cả hai vụ án đã quyết định miễn trách nhiệm hình sự đối với Nguyễn Thành Nguyên, Lương Văn Phúc, Nguyễn Tam trong vụ “Chống người thi hành công vụ”, và miễn hình phạt đối với Đinh Việt Hồng trong vụ “Làm chết người trong thi hành công vụ”.
Cả hai phiên tòa khép lại với những nụ cười rạng rỡ trên khuôn mặt của các bị cáo cũng như gia đình, người thân bị cáo và gia đình bị hại. Họ bắt tay nhau, nói cười rôm rả rồi cùng nhau lên xe ra về. Bản thân tác giả, đã từng tham dự hàng trăm phiên tòa xét xử, nhưng có lẽ đây là hai phiên tòa lấy đi của những người tham dự nhiều nước mắt nhất.
Và…ở đây, nước mắt thể hiện sự vui sướng, niềm hạnh phúc sau bao nhiêu thời gian chờ đợi. Nước mắt của niềm tin vào công lý vào pháp luật.
Và…sẽ còn rất lâu nữa, người ta vẫn sẽ nhắc đến một bản án đầy tính nhân văn, cũng như xem xét thấu tình đạt lý các tình tiết có trong vụ án.