Vụ dân khởi kiện quyết định hành chính của Chủ tịch tỉnh Lâm Đồng: Phán quyết thấu tình đạt lý của Tòa Phúc thẩm TANDTC

Vừa qua, Tòa Phúc thẩm TANDTC tại Tp. Hồ Chí Minh đã xét xử phúc thẩm, và kết quả đã sửa bản án sơ thẩm, trả lại sự công bằng cho gia đình ông.

Vụ việc diễn ra từ ngày 17/9/2012, ông Đỗ Danh Ban là một người vãng lai tìm đến đặt vấn đề với ông Lê Quốc Bảo (SN 1975, trú tại thôn Ninh Hòa, xã Ninh Gia, huyện Đức Trọng, tỉnh Lâm Đồng) thuê 3 chiếc xe máy múc để phục vụ nông nghiệp (khai thác sỏi đá). Để bảo đảm cho giao dịch, hai bên có ký ba hợp đồng thuê xe, ông Ban cam kết chịu mọi trách nhiệm khi sử dụng xe. Nhưng thực tế ông Ban lại đem các phương tiện trên sử dụng vào mục đích khai thác vàng và khoáng sản trái phép. Việc khai thác của ông Ban bị Công an tỉnh Lâm Đồng phối hợp với huyện Bảo Lâm bắt quả tang khi kiểm tra đột xuất vào ngày 22/9/2012. Lực lượng chức năng đã tạm giữ tang vật, phương tiện vi phạm hành chính trong đó có 3 chiếc xe máy múc nói trên cùng toàn bộ giấy tờ xe.

Ngày 4/10/2012 và ngày 18/10/2012, Công an huyện Bảo Lâm mời ông Ban và ông Bảo đến trụ sở để lấy lời khai và làm việc. Các lần làm việc, ông Bảo đều khai chỉ cho ông Ban thuê xe máy múc để phục vụ nông nghiệp, khai thác cát sỏi, ông không hề biết việc ông Ban thuê xe để khai thác vàng và khoáng sản trái phép. Ông Ban cũng xác nhận lời khai của ông Bảo là đúng. Hơn nữa trong hợp đồng thuê xe giữa ông Bảo và ông Ban, cũng quy định: “Nếu xảy ra mâu thuẫn hoặc vi phạm pháp luật thì bên thuê phương tiện hoàn toàn chịu trách nhiệm trước pháp luật”.

Ngày 11/01/2013, Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Đồng ban hành Quyết định số 55/QĐ-UBND (XPHC) về việc xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực khai thác khoáng sản đối với ông Đỗ Danh Ban với nội dung: phạt tiền 40 triệu đồng đối với hành vi khai thác khoáng sản không có giấy phép và tịch thu bán đấu giá sung quỹ nhà nước 3 chiếc xe máy múc do đã thực hiện hành vi vi phạm. Không đồng ý với quyết định này, ông Ban và ông Bảo cùng khiếu nại yêu cầu Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Đồng không tịch thu 3 chiếc xe máy múc nói trên, nhưng việc khiếu nại của hai ông đều không được chấp thuận.

Do vậy, ngày 24/6/2013, ông Bảo đã tiến hành khởi kiện vụ án hành chính tại TAND tỉnh Lâm Đồng, yêu cầu Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Đồng thu hồi một phần Quyết định số 55/QĐ-UBND (XPHC), trả lại 3 chiếc xe máy múc cho gia đình ông. Tại bản án hành chính sơ thẩm số 07/2013/DSST ngày 20/12/2013 của TAND tỉnh Lâm Đồng đã quyết định: bác yêu cầu của ông Lê Quốc Bảo về việc yêu cầu Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Đồng trả lại 3 xe máy múc. Không đồng ý với bản án sơ thẩm của TAND tỉnh Lâm Đồng, ông Bảo kháng cáo lên Tòa Phúc thẩm TANDTC.

Tại phiên tòa phúc thẩm, xét kháng cáo của người khởi kiện, Hội đồng xét xử nhận định: việc TAND tỉnh Lâm Đồng thụ lý giải quyết đơn khởi kiện của ông Bảo là đúng pháp luật. Tuy nhiên TAND tỉnh Lâm Đồng bác đơn khởi kiện của ông Bảo về việc yêu cầu hủy một phần Quyết định số 55/QĐ-UBND(XPHC) ngày 11/01/2013 của Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Đồng là không đúng, bởi lẽ: Quyết định số 55/QĐ-UBND (XPHC) xác định đối tượng bị xử phạt là ông Đỗ Danh Ban, nhưng lại tịch thu bán đấu giá 3 chiếc xe máy múc là tài sản thuộc quyền sở hữu của ông Bảo và gia đình mà không đề cập gì đến chủ sở hữu xe là không đúng quy định của pháp luật.

Bảo vệ quyền lợi cho ông Lê Quốc Bảo tại Tòa, luật sư Trần Văn Thanh - Công ty Luật Việt Thanh phân tích: 3 xe múc được ông Bảo cho ông Ban thuê có ký hợp đồng với mục đích phục vụ nông nghiệp. Việc ông Ban sử dụng vào mục đích khai thác vàng và khoáng sản trái phép, thì ông Ban là người phải chịu trách nhiệm trước pháp luật. Vì ông Bảo không biết việc làm trái phép của ông Ban nên ông Bảo không có lỗi trong việc này. Theo quy định của Pháp lệnh Xử lý vi phạm hành chính năm 2002 (đã được sửa đổi bổ sung các năm 2007, 2008), tại khoản 2 Điều 17 quy định rõ: “Không tịch thu phương tiện bị cá nhân, tổ chức vi phạm hành chính chiếm đoạt, sử dụng trái phép mà trả lại cho chủ sở hữu hoặc người quản lý, sử dụng hợp pháp”.

Hơn nữa, 3 chiếc xe máy múc là tài sản mồ hôi nước mắt được gia đình ông Bảo chắt chiu dành dụm, vay mượn ngân hàng mua để khai thác làm ăn, đến nay vẫn chưa trả xong nợ, hàng tháng vẫn phải đóng tiền lãi cho ngân hàng. Việc ông Ban thuê xe, rồi sử dụng vào hoạt động trái phép là trái với ý chí của ông Bảo, nay UBND tỉnh không xem xét mà tịch thu sẽ gây thiệt hại rất lớn đến đời sống kinh tế cũng như tinh thần của ông Bảo và gia đình.

Bản án 95/2014/HC-PT của Tòa Phúc thẩm TANDTC tại TP.HCM ngày 18/7/2014 đã quyết định chấp thuận đơn kháng cáo của ông  Lê Quốc Bảo: Sửa bản án sơ thẩm

Từ những tài liệu chứng cứ, lời khai của các bên trong vụ án cũng như chấp nhận phần bào chữa của luật sư, Hội đồng xét xử Tòa phúc thẩm TANDTC đã quyết định chấp nhận đơn kháng cáo của ông Lê Quốc Bảo, sửa bản án sơ thẩm. Theo đó áp dụng Điều 28, 30, 103, 163 Luật Tố tụng hành chính; khoản 2 điều 17, khoản 5 điều 61, khoản 1 điều 56 Pháp lệnh Xử lý vi phạm hành chính đã được sửa đổi bổ  sung các năm 2007 - 2008, tuyên hủy hình thức phạt bổ sung tại Điều 1 của Quyết định số 55/QĐ-UBND (XPHC) ngày 11/01/2013 của Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Đồng. Yêu cầu Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Đồng có trách nhiệm trả lại 3 xe máy múc cùng toàn bộ giấy tờ cho chủ sở hữu là ông Lê Quốc Bảo.

Sau gần 2 năm khiếu kiện đòi công bằng, đến nay vợ chồng ông Bảo cũng đã được mãn nguyện trước phán quyết thấu tình đạt lý của Tòa Phúc thẩm TANDTC. Nghe bản án tòa tuyên, vợ chồng ông Bảo xúc động nghẹn ngào không giấu được nước mắt. Những người tham dự phiên xét xử ai cũng vui mừng cho vợ chồng người nông dân này và luôn vững tin vào công lý.