Nguyên Phó Thống đốc NHNN Đặng Thanh Bình bị đề nghị 4-5 năm tù

Sau khi kết thúc phần thẩm vấn, đại diện VKS giữ quyền công tố tại phiên tòa đưa ra quan điểm luận tội, đề nghị mức án với các bị cáo.

Theo đại diện VKS, bị cáo Bình không thừa nhận hành vi, chỉ cho rằng không hoàn thành nhiệm vụ chính trị nhưng qua kết quả thẩm vấn, kết quả điều tra cùng các tài liệu có trong hồ sơ vụ án đủ cơ sở kết luận cáo trạng truy tố đúng người, đúng tội.

Bị cáo Đặng Thanh Bình

Trong vụ án này, bị cáo Bình là người có trách nhiệm cao nhất, lẽ ra phải bị truy tố ở khung hình phạt cao nhất là 12 năm tù. Tuy nhiên, xét bị cáo có nhiều thành tích, được trao tặng nhiều bằng khen, huân chương, gia đình có công cách mạng... nên cần xem xét giảm nhẹ hình phạt.

Đối với các bị cáo Hà Tấn Phước, Lê Văn Thanh, Phạm Thế Tuân, Ngô Văn Thanh thuộc Tổ giám sát đã không thực hiện đúng nhiệm vụ được giao, để Phạm Công Danh và các đồng phạm thực hiện hành vi phạm tội, rút tiền của VNCB, gây thiệt hại cho ngân hàng này. 

Các bị cáo Hà Tấn Phước, Phạm Thế Tuân, Lê Văn Thanh, Ngô Văn Thanh không thừa nhận hành vi thiếu trách nhiệm và kêu oan. Cho rằng khi phát hiện sai phạm của Phạm Công Danh, các bị cáo đã báo cáo lên lãnh đạo NHNN.

Tuy nhiên, VKS không đồng tình, nếu làm đúng trách nhiệm thì các bị cáo phải yêu cầu VNCB ngừng ngay những hành vi vi phạm. Qua đó kiến nghị thu hồi thì hậu quả sẽ không xảy ra hoặc nếu có sẽ không nghiêm trọng như hiện tại.

Hậu quả mà các bị cáo gây ra là đặc biệt nghiêm trọng, gây thiệt hại hơn 15.000 tỷ đồng là có trách nhiệm của các bị cáo. Tuy nhiên, xét thấy các bị cáo đã có báo cáo lên cấp trên để xử lý, các bị cáo đều là cán bộ kiêm nhiệm, kinh nghiệm chưa nhiều, trong khi nhóm Phạm Công Danh luôn thực hiện hành vi gian dối, ảnh hưởng một phần đến kết quả giám sát của các bị cáo. Ngoài ra, bản thân của các bị cáo cũng có nhiều đóng góp cho ngành ngân hàng, được trao tặng nhiều bằng khen, huân chương, gia đình có công với cách mạng.

Vì các lẽ trên, đại diện VKS đề nghị bị cáo Đặng Thanh Bình, nguyên Phó Thống đốc NHNN mức án từ 4 - 5 năm tù về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”.

Các bị cáo tại phiên tòa

Cùng hành vi trên, bị cáo Hà Tấn Phước, nguyên Phó giám đốc NHNN Chi nhánh Long An, nguyên Tổ trưởng tổ giám sát, Phạm Thế Tuân, nguyên Phó giám đốc ngân hàng Vietcombank Chi nhánh TP HCM, nguyên tổ phó tổ giám sát cùng bị đề nghị từ 2 năm 6 tháng đến 3 năm tù.

Bị cáo Lê Văn Thanh, nguyên Chánh Thanh tra NHNN tỉnh Long An bị đề nghị từ 3 năm đến 3 năm 6 tháng tù. Bị cáo Ngô Văn Thanh, nguyên phó phòng kiểm tra, giám sát tuân thủ Ngân hàng Vietcombank Long An bị đề nghị từ 2 năm đến 3 năm tù.

Về trách nhiệm dân sự, đại diện VKS cho rằng thiệt hại là rất lớn, trên 15 ngàn tỷ đồng. Tuy nhiên do đã xác định người sử dụng tiền là bị án Phạm Công Danh (nguyên Chủ tịch HĐQT VNCB) và đồng phạm. Từ đó, đại diện VKS không đề nghị 5 bị cáo phải chịu trách nhiệm bồi thường.

Đáng lưu ý là đại diện VKS đề nghị HĐXX kiến nghị Cơ quan điều tra Bộ Công an và VKSNDTC làm rõ vai trò, trách nhiệm của các cá nhân liên quan thuộc Cơ quan Thanh tra giám sát NHNN trong việc thực hiện nhiệm vụ được phân công. Đồng thời làm rõ vai trò, trách nhiệm của lãnh đạo NHNN trong việc thực hiện đề án tái cơ cấu VNCB theo chỉ đạo của Thủ tướng chính phủ.

Trong phần tranh tụng tại phiên tòa, Luật sư bào chữa cho các bị cáo đều cho rằng, thân chủ của mình đã tròn trách nhiệm với một động cơ trong sáng.

Bào chữa cho bị cáo Đặng Thanh Bình, các Luật sư nêu rằng,với những tài liệu trong hồ sơ vụ án, đủ cơ sở kết luận, ông Đặng Thanh Bình đã thực hiện nhiệm vụ một cách đầy đủ trách nhiệm, đúng pháp luật và đúng với yêu cầu công tác mà ông được phân công theo các quyết định phân công nhiệm vụ của Thống đốc NHNN. Ông Đặng Thanh Bình đã thường xuyên, liên tục nghe báo cáo đề xuất từ Cơ quan Thanh tra, giám sát ngân hàng đồng thời chỉ đạo cơ quan này thực hiện các công việc cần thiết để Phương án tái cơ cấu TrustBank được thực hiện thành công theo đúng yêu cầu của Thủ tướng Chính phủ và NHNN, hoàn toàn không có hành vi thiếu trách nhiệm trong công tác được giao.

“Có đúng ông Đặng Thanh Bình là người quyết định để Phạm Công Danh tham gia tái cơ cấu TrustBank hay không? Nếu có thì được thể hiện trong tài liệu nào?”, Các Luật sư bào chữa cho bị cáo Bình đặt câu hỏi trong phần bào chữa.

Các Luật sư cho biết thêm, Tờ trình số 1002 nêu rõ, ông Bình không chấp nhận nhóm Thiên Thanh vào tham gia tái cơ cấu TrustBank.

Ngày 3/7/2012, tập thể Ban lãnh đạo NHNN quyết định để Phạm Công Danh tham gia tái cơ cấu TrustBank, ông Bình không đủ thẩm quyền để ký quyết định này.

Về năng lực tài chính nhóm Thiên Thanh, các Luật sư cho rằng thuộc quyết định của TrustBank, cơ quan Thanh tra giám sát NHNN. Năng lực nhóm Thiên Thanh được đánh giá ngay từ đầu trước ngày 2/7/2013.

Ngoài ra, trong việc tái cơ cấu 6 ngân hàng khác, ông Bình đã thực hiện lãnh đạo thành công, được tặng bằng khen về nhiệm vụ này, vậy TrustBank không thành công là do đâu?

Các Luật sư đặt vấn đề nếu Cơ quan Thanh tra, giám sát NHNN kịp thời tiếp nhận và xử lý báo cáo từ Tổ giám sát TrustBank chưa chắc hậu quả đã xảy ra.

Về bút phê “việc kiểm tra vốn góp sẽ được thực hiện sau này” trên Tờ trình số 1340/TT-TTGSNH.m ngày 4/9/2012 là ý kiến chỉ đạo của ông Đặng Thanh Bình về việc kiểm tra vốn góp của nhóm nhà đầu tư mới khi nhóm nhà đầu tư mua cổ phần hiện hữu của các cổ đông cũ và cổ phần tăng thêm để tăng vốn điều lệ của TrustBank nhằm mục đích đảm bảo nguồn tiền sử dụng góp vốn không có nguồn gốc từ uỷ thác, vốn vay của tổ chức, cá nhân khác theo quy định tại Thông tư 40/2011/TT-NHNN, được Cơ quan Thanh tra, giám sát ngân hàng đề xuất áp dụng đối với các Nhà đầu tư tham gia tái cơ cấu TrustBank như nội dung Tờ trình 1340/TT-TTGSNH.

Nội dung bút phê “Việc kiểm tra vốn góp sẽ được thực hiện sau này” là xác định thời điểm kiểm tra vốn góp được thực hiện khi nhóm nhà đầu tư mua cổ phần hiện hữu của cổ đông cũ và cổ phần tăng thêm khi tăng vốn điều lệ của TrustBank từ 3.000 tỷ lên 7.500 tỷ đồng theo lộ trình của Phương án tái cơ cấu. Bút phê chỉ đạo như trên là đúng pháp luật và thực tế triển khai phương án tái cơ cấu TrustBank. Nội dung bút phê trên là chỉ đạo đúng pháp luật và yêu cầu quản lý của NHNN, hoàn toàn không có nội dung, ý nghĩa chỉ đạo không đánh giá năng lực tài chính của nhóm nhà đầu tư mới khi quyết định để nhóm nhà đầu tư mới tham gia xây dựng Phương án tái cơ cấu TrustBank như lập luận, quan điểm của VKSNDTC nêu trong cáo trạng số 48/CT-VKSTC-V3.

Các luật sư bào chữa cho bị cáo Bình cho rằng, hậu quả nghiêm trọng trong vụ án này, là việc Phạm Công Danh lợi dụng việc thực hiện Phương án tái cơ cấu và quá trình hoạt động của Ngân hàng Xây dựng để phạm tội, không có quan hệ nhân quả đối với việc phê duyệt chủ trương, chỉ đạo thực hiện phương án tái cơ cấu của Lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước nói chung và cá nhân ông Đặng Thanh Bình nói riêng. Để Phạm Công Danh và các đồng phạm lợi dụng việc tham gia tái cơ cấu TrustBank để phạm tội có quan hệ nhân quả với việc thực hiện công tác chuyên môn của một số công chức NHNN làm việc trực tiếp trong Tổ giám sát, Cơ quan Thanh tra, giám sát Ngân hàng.

Do vậy, việc quy kết ông Đặng Thanh Bình phạm tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” vì nội dung bút phê như nêu trên là không có căn cứ pháp luật và thực tế.

Từ đó, các luật sư bào chữa cho bị cáo Bình đề nghị HĐXX xem xét không xử lý hình sự đối với ông Đặng Thanh Bình như đề xuất của đại diện VKS.

Bị cáo Bình tự bào chữa, năm 2011 đến 2012 nước ta đang khó khăn về kinh tế, lạm phát tăng rất cao. Lãi suất cho vay cao chưa từng có ở Việt Nam (15-17%) nên tái cơ cấu ngân hàng là việc phải bắt buộc, ông nhận nhiệm vụ với động cơ trong sáng.

Bào chữa cho bị cáo Hà Tấn Phước, Lê Văn Thanh, Phạm Thế Tuân, Ngô Văn Thanh, các luật sư cho rằng, công việc các bị cáo đảm nhiệm rất khổng lồ nên việc sai sót là có thể. Đề nghị HĐXX tuyên các bị cáo mức án treo hoặc án tù giam thời hạn bằng thời gian tạm giam.