Những người nông dân không được tiếp cận đất đai, đồng ruộng, lúa không được bón những loại phân bón thích hợp là một trong những nguyên nhân chính có thể gây nên thất thu vào mùa xuân tới tại những vùng IS chiếm đóng.
Nông dân Iraq và các quan chức của Liên Hợp Quốc đang thực sự lo lắng do vụ mùa giảm mạnh vào mùa xuân này. Tuy nhiên, một nhân tố nữa cũng lo lắng không kém đó là Nhà nước Hồi giáo, tổ chức đang chiếm giữ phần nhiều lãnh thổ Iraq.
Theo báo cáo của Nhà nước Hồi giáo vào mùa hè năm ngoái, phe li khai al Qaeda đã giết hàng ngàn người và khiến hàng trăm ngàn người phải từ bỏ nhà cửa. Nhà nước Hồi giáo đã sử dụng hình ảnh những cánh đồng lúa vàng trải dài vô tận và máy bay chiến đấu phân phối thực phẩm để cho người nông dân thấy IS tốt hơn al Qaeda.
Tuy nhiên, sản lượng lúa mì những vụ gần đây cho thấy, Iraq đang thất thu. Việc này có thể không ảnh hưởng tới quyền kiểm soát lãnh thổ của IS nhưng nó lại làm giảm uy tín của nhóm này với người dân một cách đáng kể.
Liên Hợp Quốc và các quan chức chính phủ Iraq không có quyền thâm nhập sâu vào những vùng lãnh thổ Iraq, do đó họ không thể cung cấp một dự báo chính xác cho vụ lúa mì năm 2015.
Tuy nhiên, hình ảnh vệ tinh gần đây từ NASA và USDA cho thấy, cây trồng tại khu vực do Nhà nước Hồi giáo kiểm soát và các tỉnh Nineveh Salahadeen không tươi tốt bằng ở lãnh thổ người Kurd.
Tiệm bán bánh mỳ tại Baghdad
Do ảnh hưởng của các trận chiến liên miên, nhiều người nông dân cũng bỏ mặc đồng ruộng như huyện Makhmur phía Đông nam Mosul. Tại huyện Gwer, quan chức Phòng Nông nghiệp địa phương, Moustafa Mohammed cho biết, chưa đến một nửa diện tích trồng lúa mì thông thường và lúa mạch được gieo hạt trong mùa này. Phần lớn lãnh thổ - khoảng 50.000 ha - vẫn không an toàn, ông nói.
Hơn nữa về phía Bắc, nông dân Yazidi đã phải bỏ đồng ruộng, và những cánh rừng trồng oliu kể từ khi IS chiếm đóng. Từ một vùng đất nông nghiệp màu mỡ, thung lũng Nineveh bây giờ trở thành bãi chiến trường.
Theo Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp của Liên hợp quốc (FAO), tại Syria, nơi Nhà nước Hồi giáo đã kiểm soát thành phố Raqqa kể từ tháng 5/2013, sản lượng lúa mì năm ngoái đã giảm gần 70% so với mức trước khi xảy ra chiến tranh dân sự.
Nông dân thuộc khu vực lãnh thổ do Nhà nước Hồi giáo kiểm soát tại Syria cho hay, các cuộc xung đột, lượng mưa kém và tình trạng thiếu nhiên liệu là nguyên nhân khiến cho sản lượng lúa giảm. Nguy hiểm hơn, Nhà nước Hồi giáo đã không giúp đỡ nông dân trồng và thu mua nông sản của họ. Họ phải tự tìm người mua mới và thường là phải thông qua trung gian.
Một người nông dân than phiền, ông chỉ nhận được một vài giờ điện mỗi ngày, và phải mua phân bón trên thị trường chợ đen với giá cắt cổ. Nhiều người nông dân còn lo lắng, Nhà nước Hồi giáo sẽ không hỗ trợ họ với giá tốt khi vụ mùa được thu hoạch. Vì thế, những người nông dân bắt đầu quay lưng lại với Nhà nước Hồi giáo.
Trước đây, trong chiến dịch quân sự chống lại Baghdad, Nhà nước Hồi giáo sử dụng lúa mì như một biểu tượng sức mạnh mới của mình. Không những thế, IS đã cướp kho gạo của chính phủ, và hàng trăm tấn lúa mì từ phía các đối thủ đặc biệt là các thành viên của các nhóm Kitô giáo và Yazidi. Những bao lúa mỳ được đóng dấu của IS và trao tặng cho người dân ở thành phố Mosul.
Nhưng những cuộc không kích do Mỹ dẫn đầu và áp lực từ lực lượng Iraq, lực lượng dân quân đồng minh, lực lượng người Kurd đã khiến IS khó lòng bảo vệ được đất đai mà họ chiếm đóng, huống chi là chăm sóc người dân.
Sau khi mất một số lãnh thổ, Nhà nước Hồi giáo đã không còn bận tâm tới những nỗ lực quân sự của mình. Họ không thể cung cấp hạt giống, phân bón và nhiên liệu ở mức giá thấp cho người dân. Trong khi đó, trước đây, chính phủ Baghdad làm được điều này.
Những nỗ lực của Nhà nước Hồi giáo nhằm giúp nông dân giờ đây dường như đã phản tác dụng. Một số nông dân thuộc khu vực kiểm soát của IS cho biết, họ đã từ chối nhận những hạt giống do IS cung cấp.