Những vấn đề lớn trong chiến lược chống dịch là xuyên suốt, không thay đổi

Sáng 11/5, tại cuộc họp giao ban báo chí hàng tuần của Ban Tuyên giáo Trung ương, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đã trao đổi với lãnh đạo, đại diện các báo, đài một số vấn đề liên quan đến công tác phòng, chống dịch bệnh COVID-19 như: Chiến lược chống dịch, thực hiện giãn cách xã hội, vaccine…

Chiến lược chống dịch là xuyên suốt, không thay đổi

Phó Thủ tướng cho biết, Việt Nam là một trong những nước sớm nhất có ca mắc COVID-19. Ngay từ khi dịch xuất hiện ở nước ta, Đảng, Nhà nước, Chính phủ đã đề ra chiến lược phòng, chống dịch. Chiến lược đó được nhất quán từ các văn bản chỉ đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Quốc hội, Chính phủ đến các Bộ, ngành.

Nhờ thực hiện nhất quán chiến lược, sự chỉ đạo của lãnh đạo Đảng, Nhà nước, sự tham gia của các lực lượng nòng cốt, sự hỗ trợ của các tổ chức quốc tế, đến nay, Việt Nam được đánh giá là một trong những nước chống dịch tốt nhất.

Tính về tổng số ca mắc, hiện Việt Nam đứng khoảng thứ 176. Tính về số ca mắc/triệu dân, Việt Nam đứng thứ 214/220 quốc gia và vùng lãnh thổ. Điều này thể hiện những vấn đề mang tính nguyên tắc, chiến lược của Việt Nam đến thời điểm này là hoàn toàn đúng đắn.

"Vấn đề này được quan tâm chú trọng từ đầu năm 2020, bởi thực tế nếu một nền y tế như Việt Nam mà nhiều người mắc COVID-19 sẽ hậu quả khôn lường. Do đó, cả hệ thống chính trị, đặc biệt là toàn dân đã tích cực tham gia chống dịch. Về các bước đi, phương châm trong y tế, chúng ta nêu rất rõ là 5 bước: ngăn chặn, phát hiện, cách ly, khoanh vùng, dập dịch và điều trị tích cực, những nội dung này đến giờ phút này không thay đổi," Phó Thủ tướng nói.

Thực hiện chiến lược đã đề ra, đến nay, các biện pháp phòng, chống dịch không thay đổi. Trong từng thời kỳ cụ thể, có những lúc có sự thay đổi, điều chỉnh cho phù hợp với điều kiện, năng lực thực tế, nhưng các nguyên tắc mang tính chiến lược không thay đổi. Việt Nam đã và đang thực hiện mục tiêu kép, vừa làm tốt công tác phòng, chống dịch, đồng thời tăng trưởng kinh tế.

“Đến giờ phút này, thực tiễn đã chứng minh Việt Nam không chỉ chống dịch tốt, mà kinh tế vẫn tăng trưởng, chi phí, tổn thất do phòng, chống dịch vẫn là thấp so với các nước. Vị thế của đất nước tăng lên cũng có một phần do thành công trong phòng, chống dịch”, Phó Thủ tướng nói.

Khoanh vùng nhanh nhất và gọn nhất có thể

Phó Thủ tướng cho biết, trước tình hình dịch bệnh hiện nay, ông nhận được nhiều câu hỏi về việc đã cần phải có những biện pháp chống dịch mạnh hơn như giãn cách xã hội hay chưa. Tuy nhiên, theo Phó Thủ tướng, để thực hiện “mục tiêu kép”, chúng ta phải cân nhắc giữa áp dụng cách ly, giãn cách xã hội, khoanh vùng dập dịch và phát triển kinh tế, xã hội. Đây chính là bản lĩnh của lãnh đạo các cấp, dựa trên cơ sở khoa học để đưa ra các quyết định phù hợp vừa chống dịch hiệu quả, vừa giảm thiểu ảnh hưởng tiêu cực đến đời sống nhân dân, hoạt động sản xuất, kinh doanh.

“Quan điểm xuyên suốt của Ban Chỉ đạo từ trước đến nay là khoanh vùng nhanh nhất và gọn nhất có thể. Trường hợp khoanh vùng nhanh nhất nhưng chưa đủ chứng cứ để khoanh gọn thì tạm thời khoanh rộng hơn, nhưng chúng ta phải khẩn cấp xác định những yếu tố dịch tễ để nếu có thể thì thu hẹp phạm vi khoanh vùng”, Phó Thủ tướng cho biết.

Khẳng định “những vấn đề lớn trong chiến lược chống dịch là xuyên suốt, không thay đổi”, Phó Thủ tướng nêu rõ, tùy từng giai đoạn, thời điểm chúng ta phải có điều chỉnh, tập trung vào những khâu nào, việc gì, phù hợp với tình hình, năng lực thực tế. Qua mỗi đợt dịch bùng phát, chúng ta cần nhìn nhận lại một cách nghiêm khắc những bài học, kinh nghiệm, đặc biệt những gì làm chưa tốt để chấn chỉnh.

Phó Thủ tướng khẳng định những quan điểm từ trước đến nay của Chính phủ, Ban Chỉ đạo đều dựa trên những vấn đề có tính nguyên tắc, định hướng chiến lược của Trung ương, giao trách nhiệm cho các địa phương trên tinh thần “4 tại chỗ” và phát huy đầy đủ trách nhiệm, thẩm quyền của UBND, Chủ tịch UBND các tỉnh/thành phố, Trưởng Ban Chỉ đạo các tỉnh/thành phố. Các địa phương căn cứ vào các hướng dẫn chuyên môn để có các biện pháp chống dịch cần thiết.

Đặc biệt cần lưu ý một số khâu:

Thứ nhất là chủ động chuẩn bị lực lượng, vật tư, thiết bị theo kịch bản chung của toàn quốc. Trước đây, Chính phủ giao Bộ Y tế chuẩn bị cho kịch bản 10.000 ca nhiễm, nhưng do biến thể mới của virus SARS-CoV-2 và tình hình quốc tế phức tạp hơn, Chính phủ đã giao Bộ Y tế xây dựng kịch bản cho tình huống có 30.000 ca nhiễm. Căn cứ kịch bản chung, Bộ Y tế sẽ hướng dẫn xuống các tỉnh để chuẩn bị.

Thứ hai, dựa trên các biện pháp chuyên môn các tỉnh có biện pháp phù hợp, chống dịch an toàn, thực hiện “mục tiêu kép”.

“Gần đây, Ban Chỉ đạo yêu cầu khi một tỉnh thực hiện cách ly, giãn cách xã hội ở địa bàn lân cận thì trao đổi với các tỉnh bạn để thống nhất. Trường hợp cách ly, giãn cách toàn tỉnh thì phải báo cáo Thủ tướng Chính phủ để đảm bảo mục tiêu kép”, Phó Thủ tướng cho biết.

Dự kiến cuối năm 2021 sẽ có thêm một lượng vaccine nhất định

Về vaccine, Phó Thủ tướng cho biết, ngay từ khi có dịch, Ban Chỉ đạo đã họp, nhận định nhiều khả năng virus SARS-CoV-2 sẽ tồn tại lâu nên đã giao cho Bộ KH&CN, Bộ Y tế, Bộ Quốc phòng tập trung toàn lực nghiên cứu, phát triển, sản xuất vaccine phòng COVID-19. Ban Chỉ đạo cũng dự báo “cuộc chiến” về vaccine sẽ cực kỳ căng thẳng. Nước nào có được vaccine sớm nhất thì sẽ tranh thủ được thời cơ bứt lên trước.

Phó Thủ tướng khẳng định: Chủ trương ngay từ đầu của Việt Nam là phải có vaccine thì chống dịch mới căn cơ, lâu dài. Tìm mọi cách, từ nhập khẩu, sản xuất trong nước (tự nghiên cứu phát triển và chuyển giao công nghệ) để có vaccine sớm nhất, tiêm được nhiều nhất cho người dân. Việc này đã được báo cáo Bộ Chính trị. Chính phủ đã có nghị quyết giao thẩm quyền, trách nhiệm cho Bộ Y tế. Tuy nhiên, do nguồn vaccine trên thế giới đang trong tình trạng khan hiếm nên Việt Nam mới nhận được một lượng vaccine rất nhỏ. Bộ Y tế đang rất tích cực, bằng mọi cách để có vaccine sớm nhất và dự kiến cuối năm 2021 chúng ta sẽ có thêm một lượng vaccine nhất định, và nếu tiêm hết cũng chưa đủ để miễn dịch cộng đồng.

Vì vậy, ít nhất từ nay đến cuối năm 2021, Việt Nam vẫn phải thực hiện các biện pháp phòng chống dịch giống như khi chưa có vaccine.

Phó Thủ tướng cũng lưu ý, các tỉnh có đường biên giới cần kiểm soát chặt chẽ việc xuất, nhập cảnh; xử lý nghiêm khắc các trường hợp nhập cảnh trái phép vi phạm pháp luật; kêu gọi người dân cùng tham gia vào việc phát hiện các trường hợp nhập cảnh trái phép.

Tinh thần chung của Chính phủ là kêu gọi mỗi người dân nhận thức, ý thức rõ trách nhiệm đối với bản thân, gia đình, cộng đồng và đất nước; thực hiện nghiêm các biện pháp phòng, chống dịch truyền thống hiện nay, Phó Thủ tướng nhấn mạnh.