Quảng Bình: Sông Long Đại "chảy máu", tiền về tay ai?

Báo Công lý ngày 11/3/2016, đã đưa tin về việc ông Lê Thanh Chương (SN 1964, trú tại thôn Xuân Dục 2, xã Xuân Ninh, huyện Quảng Ninh) phản ánh, giữa đêm khuya bị một nhóm côn đồ vào nhà chửi bới, đập phá am thờ tín ngưỡng và phá nhà cửa, đồng thời, nhóm côn đồ còn doạ giết chết một người trong gia đình ông.

Ông Chương cho rằng, nguyên nhân sâu xa dẫn đến vụ việc đáng tiếc trên là do gia đình ông không chịu đóng “phí lậu” cho các doanh nghiệp, khi khai thác cát trên sông Long Đại.

Thuyền khai thác cát lậu (ngoài mỏ các Doanh nghiệp) trên sông Long Đại

Các doanh nghiệp gồm: Công ty Xây dựng Lương Ninh, Công ty TNHH TMVT Hiền Ninh và Công ty TNHH XD Ngô Anh Tuấn, được UBND tỉnh Quảng Bình cấp phép khai thác cát trên sông Long Đại (tại các khúc sông ở Bãi Lùi và Bãi Cơm thuộc địa bàn xã Trường Xuân).

Trong đó, công ty Hiền Ninh được cấp phép và hoạt động từ tháng 3/2015 trên diện tích 3 hecta với trữ lượng cấp 65.329 ngàn khối (m3), thời hạn 17 năm, được phép khai thác trữ lượng cát tối đa 4 ngàn khối/năm.

Cùng thời điểm nêu trên, Công ty Xây dựng Lương Ninh cũng được cấp phép với diện tích 8 hecta, trữ lượng 148.750 khối, khai thác trong thời hạn 30 năm. Trung bình mỗi năm doanh nghiệp này chỉ được phép khai thác 5 ngàn khối cát.

Công ty Ngô Anh Tuấn được cho phép khai thác với trữ lượng và thời gian không đáng kể.

Trong khi đó, người dân địa phương làm nghề khai thác cát sạn lại không khai thác trong mỏ của các doanh nghiệp (được cấp phép) nêu trên, vì cho rằng chất lượng cát tại mỏ không đẹp.

Tuy nhiên, dù hút cát “lậu” (ngoài khu vực các doanh nghiệp được cấp phép), nhưng mỗi lần thuyền vận chuyển cát về bãi tập kết thì người dân phải đóng phí cho doanh nghiệp với hình thức mua một phiếu “xuất kho và vận chuyển nội bộ”.

Họ cho biết: “Chúng tôi khai thác cát lậu mà bị phát hiện sẽ bị phạt nặng, nên khi nghe các doanh nghiệp nói chỉ cần có “phiếu” này là có thể qua mặt được các cơ quan chức năng, thậm chí nếu gặp Cảnh sát giao thông đường thuỷ, Công an xã, Công an huyện... thì cứ liên lạc với doanh nghiệp”.

Thuyền khai thác cát lậu đi ngang qua điểm cắm mốc các mỏ

Trao đổi với PV, ông Trương Đức Lý, Phó Chi Cục trưởng Chi Cục thuế huyện Quảng Ninh cho biết, phiếu “xuất kho và vận chuyển nội bộ” nêu trên hoàn toàn sai pháp luật, không có đăng ký với cơ quan thuế.

Việc người dân hút cát lậu và doanh nghiệp thu phí lậu sẽ vẫn diễn ra êm đẹp nếu không có sự việc từ đầu năm nay, các chủ mỏ liên doanh sáp nhập với nhau, tăng mức thu mỗi thuyền đi qua trạm từ 100 ngàn đồng lên 200 ngàn đồng.

“Vì thấy giá cao quá nên chúng tôi không đóng, do đó mới xảy ra tình trạng tranh chấp. Có hộ dân nửa đêm bị côn đồ vào nhà đập phá dằn mặt”, nhiều người dân cho biết.

Theo thống kê của UBND xã Xuân Ninh, toàn xã hiện có 18 đò khai thác cát trung bình 5000 khối/tháng. Điều này cho thấy, lượng cát trên sông Long Đại đang bị khai thác trái phép ồ ạt.

Sông Long Đại đang “rỉ máu”. Dân thi nhau khai thác cát lậu, doanh nghiệp thu phí lậu, trong khi Nhà nước không quản lý và thu được tiền thuế. Thiết nghĩ, đã đến lúc các cơ quan chức năng cần nhanh chóng vào cuộc để làm rõ, xử lý triệt để vấn đề trên.