Sáng nay (23/9), phiên tòa xét xử đại án kinh tế xảy ra tại Ngân hàng Đại Dương (OceanBank) tiếp tục với phần tranh luận.
Mở đầu phiên tòa, luật sư Nguyễn Minh Tâm - bào chữa cho bị cáo Nguyễn Xuân Sơn, nguyên Tổng Giám đốc của OceanBank đã bày tỏ sự đồng cảm với đồng nghiệp, thấy thất vọng với phần đối đáp của VKS. “Ngày 14/9, sau khi nghe lời luận tội của VKS, chúng tôi nhận định VKS không chứng minh tội phạm mà chỉ suy đoán theo tư duy áp đặt, bất lợi cho Nguyễn Xuân Sơn, vi phạm nguyên tắc tư duy logic. Ví dụ, trong giai đoạn 2011-2014 Nguyễn Xuân Sơn không còn ở OceanBank nhưng để quy buộc, VKS cho rằng trước khi về làm việc tại PVN Sơn đã bàn bạc với Thắm để chi lãi ngoài. Mặc dù, chúng tôi đã trình bày cụ thể từng luận điểm nhưng VKS không hề đối đáp trở lại. Do vậy phần đối đáp của VKS ngày hôm qua làm chúng tôi không thỏa mãn”, luật sư Tâm nói.
Vị luật sư này tiếp tục nói: “Viện KSND nói rằng đã nghe chúng tôi bào chữa và ghi nhận những ý kiến của chúng tôi, VKS đã không xem xét sử dụng làm tài liệu chứng cứ được xem xét công khai bằng giai đoạn xét hỏi, nhưng VKS cho rằng không chấp nhận lời khai đó vì có trách nhiệm phải bảo vệ cáo trạng. Chúng tôi lấy làm lạ về điều này. Cáo trạng là 1 văn bản thể hiện quan điểm của VKS trên cơ sở nghiên cứu hồ sơ vụ án, chỉ là sự phản ánh quá trình nghiên cứu hồ sơ. Phiên tòa có trách nhiệm xem xét tính đúng đắng hay không đúng đắn của cáo trạng, vậy phiên tòa là một cuộc điều tra công khai thì phải thể hiện trên quan điểm luận tội. Tôi không hiểu tư duy nào mà VKS lại làm như vậy. Tội Tham ô và tội Lạm dụng chiếm đoạt tài sản của bị cáo Sơn, số tiền này phát sinh từ quan hệ không thể tách rời giữa những người liên quan là Sơn và Thắm”.
Bị cáo Nguyễn Xuân Sơn tại phiên tòa xét xử
Bên cạnh đó, luật sư Tâm cũng cho rằng, việc kết tội Sơn chiếm đoạt số tiền ngoài 20 tỷ là 1 sự vội vã. Nếu kết án Nguyễn Xuân Sơn chiếm đoạt toàn bộ số tiền đó thì việc khởi tố điều tra 3 vụ án kia sẽ không có ý nghĩa gì. Nếu kết quả điều tra 3 vụ án kia là đúng sự thật, trong khi Sơn bị án tử hình thì giải quyết hậu quả sai lầm này thế nào?
Không thỏa mãn với phần đối đáp của VKS, luật sư Tâm tiếp tục đặt câu hỏi: "Căn cứ pháp lý nào để VKS tách buộc hành vi của Sơn ra để quy buộc Sơn chiếm đoạt số tiền đó? Sơn đã khai rõ không chiếm đoạt tiền mà chỉ giúp Thắm chi chăm sóc khách hàng, Thắm đã tin vào tư cách của Sơn và xác nhận Sơn không chiếm đoạt tiền của mình. Thắm cũng đã kiểm tra và thấy rằng việc nhờ Sơn chăm sóc khách hàng đã mang lại hiệu quả. Lời khai này của Thắm là chứng cứ chứng minh cho Sơn. Một người bỏ tiền ra, cổ đông lớn nhất xác định Sơn không chiếm đoạt và đã có biện pháp kiểm tra Sơn, vì vậy chúng tôi dùng nó làm tài liệu chứng cứ để chứng minh tính xác thực trong lời khai của Nguyễn Xuân Sơn".
Luật sư Tâm cũng cho rằng trong bài bào chữa, luật sư đã liên hệ với thực trạng xã hội về quà cáp lễ, Tết và Chỉ thị số 33 năm 2016 của Thủ tướng để chứng minh lời khai của Sơn là đúng sự thật. Cơ sở pháp lý nào để số tiền 20 tỷ đồng được trừ vào 197 tỷ mà không phải là từ số 49 tỷ bị cáo buộc tham ô? Số tiền 69 tỷ quy buộc Sơn chiếm đoạt là chiếm đoạt của ai? Oceanbank hay BSC? Trong khi chủ thể lại không có ý kiến gì.
Luật sư Nguyễn Minh Tâm tại phiên tòa xét xử sáng nay
Liên quan đến tội danh Tham ô mà VKS cáo buộc Sơn, luật sư Tâm cho rằng: VKS vẫn không chứng minh được tội phạm mà chỉ áp dụng nguyên tắc suy đoán khi cho rằng Sơn là người đại diện của PVN nên phải chịu trách nhiệm về số tiền của PVN tại OceaBank. Chủ thể của tội Tham ô và tội Lạm dụng chức vụ, phải chứng minh Sơn là người có chức vụ và quyền hạn tại OceanBank, đó là quản lý tiền, mà tiền của OceanBank nằm trong tài khoản. Sơn có thể với tư cách là người đại diện 20% phần vốn có quyền đặt bút ký cho kế toán phải chi cho mình hay không? Nếu vậy tất cả các cổ đông đều có quyền đó.
Tiếp tục phần bảo chữa của mình, luật sư Tâm nói. “VKS đã không chứng minh mà quy chụp Sơn là người đại diện vốn của PVN tại OceanBank. Chúng tôi có bằng chứng trong suốt thời gian làm đại diện Sơn không nhận bất kỳ đồng nào từ OceanBank, tại sao VKS lại không xem xét. Chúng tôi không nói thêm vì đã nói rất kỹ trong những ngày trước”.
Về tội Lạm dụng, luật sư cho rằng: Số tiền 69 tỷ này Sơn không thể lợi dụng chức vụ Tổng GĐ của mình để chiếm đoạt tiền. Không có Tổng Giám đốc nào lại áp đặt Chủ tịch để chiếm đoạt tiền. Còn khoản tiền 197 tỷ đồng, trong giai đoạn này tiền thuộc về OceanBank mà Sơn không còn ở OceanBank nên không thể lạm dụng chức vụ quyền hạn nào đó để chiếm đoạt tiền này. Sơn không thể lợi dụng cái mà Sơn không có để chiếm đoạt. Không đủ căn cứ để kết tội Tham ô và Lạm dụng, đề nghị VKS chỉ ra Sơn đã chiếm đoạt bằng phương thức, thủ đoạn nào?
Luật sư Tâm nói thêm: “Trong lời tự bào chữa, Sơn nói bị cáo dám hi sinh cả tính mạng của mình để vì công việc chung. Hồ sơ tài liệu đã chứng minh lời Sơn nói là thật, đó là thời điểm tại PVN ký kết với đối tác Singapore, nhưng Sơn bị bệnh tắc động mạch rất nguy hiểm, bác sỹ nói không thể đi nhưng Sơn yêu cầu bác sỹ tiêm thuốc để đi vì nếu vắng mặt thì sẽ không thành công. Thương vụ đó PVN mua lại dự án của Chevron chỉ 130 triệu USD, trong khi năm 2004 Chevron đã đầu tư 230 triệu USD”.
Từ những phân tích trên, luật sư Nguyễn Minh Tâm đã đề nghị HĐXX căn cứ nguyên tắc Thẩm phán và Hội thẩm nhân dân độc lập để đưa ra bản án hợp tình hợp lý.