Bộ Công Thương lên tiếng vấn đề tiền ảo và hàng Trung Quốc giả xuất xứ Việt Nam bán sang Mỹ

Quang cảnh buổi họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 7/2018

Tại buổi họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 7/2018 diễn ra chiều tối 1/8, PV quan tâm hỏi VTV24 đang phát sóng một loạt phóng sự điều tra về hệ thống đào tiền ảo Sky Mining bị sập và ông chủ hệ thống này đang bỏ trốn, hơn 4.000 nhà đầu tư đang lo sợ mất số tiền hơn 700 tỷ đồng. Xin hỏi việc quản lý tiền điện tử tại Việt Nam được thực hiện như thế nào?

Phó Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng cho biết: Hiện nay, các quy định pháp lý hiện hành chưa có định nghĩa cụ thể về tài sản ảo và tiền ảo. Tuy nhiên, ngày 21/8/2017, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành quyết định phê duyệt khung đề án để hoàn thiện khuôn khổ pháp lý quản lý tiền ảo và tài sản ảo. Giao Bộ Tư pháp chủ trì nghiên cứu và hoàn thiện khung pháp lý.

Với tiền điện tử dưới dạng ví điện tử và thẻ trả trước ngân hàng, hiện đang thực hiện theo Luật Giao dịch điện tử và Nghị định 101 của Chính phủ về thanh toán không dùng tiền mặt.

Liên quan vấn đề này, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải cho biết thêm: Đây là vấn đề Chính phủ rất quan tâm. Ngân hàng Nhà nước Việt Nam là cơ quan quản lý Nhà nước về các loại tiền, ở đây là tiền ảo và tài sản ảo. Tuy nhiên các bộ, ban ngành khác cũng có chức năng liên quan trong việc quản lý tiền ảo.

Gần đây, có vụ việc phóng viên vừa nêu gây tổn thất con số chưa chính thức gần 700 tỉ đồng. Liên quan đến Bộ Công Thương, chúng tôi đã có biện pháp quản lý nhập khẩu mặt hàng máy tính xử lý dữ liệu tự động (máy đào tiền ảo). Theo quy định hiện hành, mặt hàng máy tính xử lý dữ liệu tự động giải mã bitcoin hiện chưa có mã HS riêng để quản lý, đang xếp chung vào nhóm máy “xử lý dữ liệu tự động”. Mặt hàng này thuộc lĩnh vực quản lý chuyên ngành của Bộ TT&TT. Tuy nhiên quản lý chung về xuất nhập khẩu, Bộ Công Thương cũng có trách nhiệm trong việc này.

Theo Nghị định 69 ngày 15/5/2018 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Quản lý ngoại thương, mặt hàng mã HS 8471.80.90 không thuộc danh mục hàng hoá bị cấm nhập khẩu, do đó các doanh nghiệp được phép nhập khẩu các mặt hàng này mà chỉ phải làm thủ tục hải quan để nhập khẩu.

Hiện tiền ảo hay bitcoin không phải tiền tệ và cũng không phải phương thức thanh toán hợp pháp theo quy định của pháp luật Việt Nam, việc phát hành và sử dụng tiền ảo làm phương tiện thanh toán là hành vi bị cấm.

Trước tình hình trên, theo chỉ đạo của Thủ tướng, Bộ Công Thương đã chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính và các cơ quan liên quan như Ngân hàng Nhà nước, Bộ Tư pháp xem xét và đề xuất tạm ngừng nhập khẩu máy xử lý dữ liệu tự động khai thác tiền ảo theo thẩm quyền. Tuy nhiên, theo Luật hiện nay không cấm nên phải có đề xuất quy định trường hợp nào thì cấm. Hiện, Bộ Công Thương đã có đề xuất và xin ý kiến các bộ ngành liên quan, chúng tôi sẽ tổng hợp ý kiến để trình Thủ tướng Chính phủ sớm nhất đưa ra quyết định nhập khẩu từ gốc “máy đào tiền ảo” này.

* Về việc ngăn chặn tình trạng hàng Trung Quốc tràn sang Việt Nam sau đó làm giả xuất xứ của Việt Nam xuất khẩu sang Mỹ để được hưởng thuế suất ưu đãi, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải cho rằng, điều này có thể thấy chúng ta đang cận kề chiến tranh thương mại. Với tình hình như hiện nay ta có thể tính đến những trường hợp xấu nhất có thể ảnh hưởng đến Việt Nam. Vấn đề phóng viên nêu ra mới một chiều là hàng Trung Quốc sang Việt Nam để hưởng ưu đãi xuất đi Mỹ nhưng cũng có thể xảy ra trường hợp ngược lại, hàng từ Mỹ sang Việt Nam để sang Trung Quốc, đặc biệt là các mặt hàng về thực phẩm cao cấp, thịt bò…

Bộ Công Thương đã có đề xuất và báo cáo Chính phủ, Chính phủ đã ban hành Nghị định 31/2018 có hiệu lực thi hành từ ngày 8/3/2018 quy định chi tiết Luật Quản lý ngoại thương về xuất xứ hàng hoá và Nghị định này cũng quy định về xuất xứ hàng hoá xuất khẩu, nhập khẩu và áp dụng với thương nhân, cơ quan tổ chức, cá nhân khác… Tức là không chỉ liên quan đến hàng hoá từ Hoa Kỳ hay Trung Quốc mà tất cả các quốc gia và vùng lãnh thổ có hàng hoá đến Việt Nam và đi các nước khác.

Với Nghị định này Bộ Công Thương đã đưa ra Thông tư hướng dẫn thực hiện. Cụ thể ngày 3/4/2018 Bộ trưởng Bộ Công Thương ban hành Thông tư 05 quy định về quy tắc xuất xứ hàng hoá và kê khai xuất xứ hàng hoá nhập khẩu, xuất khẩu.

"Hiện nay chúng tôi đã phê duyệt các chương trình của Bộ Công Thương như Quyết định 334 về phê duyệt kế hoạch đấu tranh phòng chống vi phạm trong sản xuất kinh doanh hàng hoá như chống giả mạo xuất xứ tại các địa phương, trọng điểm đến hết năm 2020. Đồng thời chúng tôi cũng chỉ đạo lực lượng Quản lý thị trường tại địa phương phối hợp với các cơ quan liên quan hạn chế tốt nhất tình trạng như phóng viên vừa đề cập và nhiều tình trạng khác", Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải khẳng định.