Khắc xuất và khắc nhập

Theo lãnh đạo Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam (TKV) việc nhập khẩu là nhằm thử nghiệm việc nhập khẩu than để hoàn thiện phương án nhập khẩu than tới đây bảo đảm yêu cầu tiêu thụ trong nước. Theo TKV, việc thiếu than là nguy cơ nhỡn tiền. trước mắt, năm 2015, sẽ thiếu 5,8 triệu tấn than, năm 2016 là 25 triệu tấn, năm 2017 là 37 triệu tấn, năm 2018 là 52 triệu tấn, năm 2019 là 61 triệu tấn và năm 2020 là 66 triệu tấn.

Được biết, trong 6 tháng đầu năm 2011, TKV đã khai thác được trên 26 triệu tấn than nguyên khai, tiêu thụ 23,2 triệu tấn, trong đó xuất khẩu đạt 8,5 triệu tấn. Kế hoạch cả năm 2011, TKV khai thác 44 triệu tấn than thương phẩm, xuất khẩu 16 triệu tấn, so với năm 2010, lượng than xuất khẩu giảm khoảng 4 triệu tấn. Thông tin về việc nhập khẩu than được luận bàn gay gắt, tại sao phải nhập khẩu trong khi vẫn xuất khẩu hàng triệu tấn than, TKV lý giải rằng tại Quảng Ninh, có những loại than rất xấu, trong nước không sử dụng, nhưng vẫn có giá trị xuất khẩu. Vì vậy, Chính phủ đã cho phép TKV xuất khẩu hai loại than (than tốt và than xấu), đồng thời thí điểm thực hiện việc nhập khẩu than để phục vụ các nhà máy nhiệt điện trong nước.

Tất nhiên, đã là nhập khẩu thì phải chấp nhận mua theo giá thị trường và bán với giá có lãi và thị trường chấp nhận. Trong khi giá bán than trong nước hiện nay, đang tồn tại song hành 3 loại giá bán, bao gồm: Giá than bán cho điện, mới bằng khoảng 60% giá thành; giá than bán cho xi măng, giấy, phân bón đã được điều chỉnh tăng một bước nhưng vẫn còn thấp hơn so với giá xuất khẩu và giá than bán cho các hộ tiêu thụ còn lại theo giá thị trường.

Về nguồn than thay thế, được biết trữ lượng than ở khu vực Quảng Ninh ở độ sâu từ 300 đến 1000m có thể lên tới 10 tỷ tấn. Bể than tại khu vực Đồng bằng sông Hồng trải rộng trên diện tích 3.500km2 thuộc địa phận 3 tỉnh Thái Bình, Hưng Yên và Nam Định có tổng trữ lượng khoảng 210 tỷ tấn.

Tuy nhiên, từ thực trạng xuất khẩu khoáng sản hiện nay, việc kiến nghị hạn chế việc xuất khẩu khoáng sản, trong đó có than, là có cơ sở bởi nhiều nước trên thế giới đã đóng cửa các mỏ than để cho con cháu của họ sau nay dùng, còn hiện nay họ dùng than nhập khẩu. Và mặt khác, nghịch lý xuất khẩu than và nhập khẩu điện đang chờ lời giải.

Bảo Dân