Giải mã những thông điệp ngầm trong những bức tranh phía sau các nguyên thủ Quốc gia

Dù bất kỳ vị lãnh đạo thế giới nào cũng nhận thức rõ về các tín hiệu hình ảnh xung quanh họ, nhưng với Tổng thống Mỹ thì điều này còn lên hẳn một tầm cao mới.

Vào ngày 25/2/2016, ông Obama đã nhắc lại ý định đóng cửa nhà tù trên vịnh Guantanamo và ý định đó như một tín hiệu gửi cho những kẻ Hồi giáo cực đoan rằng quyết tâm tiêu diệt khủng bố của nước Mỹ đã "tan tành mây khói".

Ông Obama đứng trước bức họa Tổng thống Theodore Roosevelt, người đã dẫn đầu đoàn quân kỵ binh huyền thoại, giành quyền kiểm soát vịnh Guantanamo hồi năm 1898

Do phải hứng chịu những lời chỉ trích cho rằng bản thân mình quá yếu đuối, ông Obama đã quyết định tổ chức một cuộc họp báo để tuyên bố lần cuối cùng về quyết định đóng cửa nhà tù Guantanamo của mình. Trong phòng họp báo, ông Obama đứng trước bức họa Tổng thống Theodore Roosevelt, người đã dẫn đầu đoàn quân kỵ binh huyền thoại giành chiến thắng các vị lãnh chúa người Tây Ban Nha ở Cuba, giành quyền kiểm soát vịnh Guantanamo hồi năm 1898.

Bằng việc xuất hiện cạnh một bức họa về nhà lãnh đạo anh hùng của nước Mỹ, ông Obama hy vọng sẽ lấy lại hình ảnh một nhà lãnh đạo đầy quyền lực và mạnh mẽ. Và đương nhiên, đội ngũ dưới quyền của ông Obama không phải những người duy nhất hiểu được thứ quyền lực bí ẩn trong việc sử dụng hình ảnh này.

Hay trong chuyến thăm gần đây nhất của Tổng thống Barack Obama đến Cuba, chuyến thăm đầu tiên của một vị Tổng thống Mỹ đến nước này trong suốt 88 năm qua trong nỗ lực hàn gắn quan hệ hai bên.

Tuy nhiên, điều mà mọi người chú ý nhất trong sự kiện này lại là một bức tranh có tên “My New Friend – Người bạn mới của tôi", của một họa sỹ Cuba. Nó được treo ngay sau lưng Tổng thống Obama khi ông vào bàn đàm phán để nói về việc gỡ bỏ các lệnh cấm vận với Cuba. Bức tranh giống như một thể loại nghệ thuật đường phố, hai lá quốc kỳ cùng được tạo hình bằng các bàn tay màu sắc như thể ám chỉ rằng hai quốc gia không thể tách rời.

Bức tranh “My New Friend – Người bạn mới của tôi", được treo ngay sau lưng Tổng thống Obama khi ông vào bàn đàm phán

Thậm chí, Tổng thống Obama đã trở thành vị lãnh đạo có kỹ năng đặc biệt trong việc sử dụng hình ảnh trong các sự kiện của mình. Vào tháng 2/2003, khi Mỹ đang kêu gọi LHQ cho phép tiến hành cuộc chiến tại Iraq nhằm lật đổ Saddam Hussein, giới chức nước này đã phải treo một tấm rèm màu xanh che đi tấm thảm thêu gần lối vào nơi cánh quay phim ghi hình các quan chức Ngoại giao Mỹ.

Lý do là bởi, tấm thảm thêu dài 3,4 mét này là một phiên bản của bức họa Guernica của danh họa Pablo Picasso – một tuyệt phẩm mang thông điệp chống chủ nghĩa phát xít, với những hình ảnh kinh hoàng về trận oanh tạc trên không năm 1937 tại thị trấn cổ Basque.

Bức tranh gốc vẽ trên vải canvas từng được trưng bày tại New York trong suốt thời gian diễn ra các cuộc biểu tình chống Chiến tranh Việt Nam cuối những năm 1960, đầu những năm 1970.

Bức tranh của Pablo Picasso về cuộc ném bom năm 1937 vào thị trấn Guernica vẫn là biểu tượng chống chiến tranh 

Tinh thần của bức vẽ từ lâu đã được nhiều người coi là đối lập với sự hung hăng trong chính sách ngoại giao của Mỹ. Vì vậy, Mỹ thừa hiểu rằng, sự xuất hiện của bức thảm thêu đó chẳng khác nào nói rằng Mỹ đang vận động hành lang cho một cuộc chiến tranh tàn bạo.

Và dường như những thông điệp đầy tinh tế và không kém phần quyền lực này, cũng được Thủ tướng Đức Merkel hay Tổng thống Pháp Francois Hollande sử dụng triệt để mỗi khi họ xuất hiện. Chúng luôn mang nhiều ý nghĩa hơn là người ta từng nghĩ. Nhưng nếu chú ý đến chúng, cũng khá dễ để hiểu được những gì mà các nhà lãnh đạo trên muốn nói.

Bức ảnh chụp Tổng thống Pháp Francois Hollande ở viện Bảo tàng Louvre tại Paris hồi đầu năm nay là một ví dụ. Đằng sau lãnh đạo Pháp có treo 2 bức tranh toàn thân của danh họa Hà Lan Rembrandt.

Bức ảnh chụp Tổng thống Pháp Francois Hollande ở viện Bảo tàng Louvre tại Paris

Hai bức tranh từng thuộc sở hữu của tư nhân trong suốt 130 năm và phải đến gần đây bảo tàng Louvre phối hợp cùng với bảo tàng Rijks tại Amsterdam mới lấy lại được. Điều này vô hình chung đã biến ông Hollande trở thành một người hùng của nền văn hóa nước nhà.

Và cũng không quá khó hiểu khi hồi tháng 1/2016, Thủ tướng Đức Angela Merkel xuất hiện trước bức họa “Girls in the Field - cô gái trên cánh đồng", một bức tranh nhỏ vẽ 2 cô gái mang những chiếc váy hoa sáng màu. Tác phầm này được tạo nên hồi năm 1943, bởi một cô bé 8 tuổi tên Nelly Toll tại một khu cộng đồng người do Thái ở Ba Lan. Nó từng được trưng bày tại cuộc triển lãm lớn nhất về thảm họa diệt chủng Holocaust.

Bức ảnh chụp bà Merkel bắt tay Nelly Toll trước bức tranh chống chủ nghĩa bài Do Thái

Vào thời điểm mà châu Âu đang tăng cường nỗ lực chống chủ nghĩa bài Do Thái, hình ảnh bà Merkel đứng trước một tác phẩm mô tả về thế giới hòa bình của một cô bé nhỏ tuổi có ý nghĩa hơn bất kỳ lời nói nào mà bà có thể đưa ra. Cảnh tượng bà Merkel cười nói và bắt tay với tác giả của bức tranh ( bà Nelly Toll giờ đã 80 tuổi), dường như khiến cho người xem thấy được niềm vui mà bức tranh nọ đã diễn tả.