EU ưu tiên thúc đẩy quan hệ thương mại với ASEAN

Đây là sự kiện nổi bật đánh dấu 45 năm thiết lập quan hệ ngoại giao ASEAN - EU. Các chính khách và chuyên gia dấu mốc này sẽ mở ra một kỷ nguyên quan hệ kinh tế tốt đẹp hơn cũng như giúp các nhà sản xuất châu Âu tại châu Á đa dạng hóa các nguồn nguyên liệu thô.

Phát biểu với báo giới trước thềm hội nghị, một quan chức EU cho rằng, đây là cơ hội để EU và ASEAN đưa ra cam kết về quan hệ đối tác chiến lược giữa hai bên cũng như cùng cam kết tuân thủ trật tự quốc tế dựa trên luật lệ trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị hiện nay.

Theo quan chức này, còn rất nhiều tiềm năng chưa được khai thác trong ASEAN, khu vực đang trên đà trở thành nền kinh tế lớn thứ năm thế giới trong 4 - 5 năm tới. Giới chức hai khối bày tỏ mong muốn hoàn thiện thêm các hiệp định thương mại song phương, nhằm đa dạng hóa chuỗi cung và cầu của mình. 

Trong phát biểu của mình, quan chức trên cho rằng, thúc đẩy quan hệ thương mại với ASEAN là ưu tiên của các nhà lãnh đạo EU.

ASEAN là đối tác thương mại lớn thứ ba của EU sau Mỹ và Trung Quốc, với kim ngạch thương mại trị giá hơn 215,9 tỷ euro trong năm 2021. Hai khối bắt đầu đàm phán về một hiệp định thương mại tự do vào năm 2007, nhưng thay vào đó lại chọn các hiệp định thương mại song phương.

Theo Ủy ban châu Âu (EC), các hiệp định thương mại và đầu tư song phương này có thể đóng vai trò là nền tảng cho một Hiệp định thương mại tự do EU - ASEAN trong tương lai.

EU bắt đầu đàm phán thương mại với từng quốc gia ASEAN như Singapore và Malaysia vào năm 2010, Việt Nam năm 2012, Thái Lan năm 2013, Philippines năm 2015 và Indonesia năm 2016. Hiện các thỏa thuận với Singapore và Việt Nam đã hoàn tất. Hy vọng, tại hội nghị thượng đỉnh này, EU sẽ nối lại đàm phán thương mại với Thái Lan và chính phủ mới của Philippines và Malaysia. Các cuộc đàm phán thương mại đang diễn ra với Indonesia cũng dự kiến sẽ được thảo luận song phương.

Trong khi dó, Chủ tịch EC Ursula Von Der Leyen cũng dự kiến sẽ đưa ra gói đầu tư của EU để phát triển năng lượng tái tạo, giao thông vận tải, lĩnh vực kỹ thuật số và cơ sở hạ tầng với các nước ASEAN.

Tuyên bố chung EU - ASEAN tập trung vào việc thúc đẩy quan hệ đa phương, dự kiến cũng sẽ được đưa ra sau hội nghị thượng đỉnh này.

Trong chương trình dự Hội nghị cấp cao Kỷ niệm 45 năm quan hệ ASEAN-EU, chiều 13/12 đã diễn ra Hội nghị Thượng đỉnh Kinh doanh ASEAN-EU bên lề Hội nghị Cấp cao Kỷ niệm ASEAN-EU với chủ đề: "Tăng cường thương mại ASEAN-EU: Phát triển bền vững cho tất cả mọi người".

Tại hội nghị, các đại biểu cho rằng, trong bối cảnh các nền kinh tế ASEAN đang phục hồi với tốc độ tăng trưởng thuộc nhóm cao nhất trên thế giới, năm 2021 và 2022 đang chứng kiến những bước phục hồi và tăng trưởng mạnh mẽ trong trao đổi thương mại hai chiều giữa EU với ASEAN. EU hiện là đối tác thương mại lớn thứ ba của ASEAN với kim ngạch thương mại hai chiều đạt gần 269 tỷ USD năm 2021, tăng 18,6% so với năm 2020 và tăng 16,7% so với năm 2017. Đồng thời, EU cũng đứng thứ 2 về tổng vốn đầu tư trực tiếp vào ASEAN trong năm 2021, đạt khoảng 26,5 tỷ USD, tăng 42,9% so với năm 2020. Các kết quả này đặc biệt đáng ghi nhận trong bối cảnh kinh tế, giao thương và chuỗi cung ứng trong các khu vực phải đối mặt với nhiều thách thức chưa từng có.

Hội nghị đánh giá cao tiềm năng to lớn của thị trường ASEAN và cơ hội thúc đẩy hợp tác thương mại – đầu tư giữa hai khối trong thời gian tới. Khu vực ASEAN với dân số hơn 680 triệu người là một trong những khu vực phát triển năng động nhất trên thế giới hiện nay. Trong khi đó, EU là một khu vực tiên phong đề ra những chiến lược về phát triển bền vững và triển khai mạnh mẽ những chính sách giải quyết các thách thức liên quan đến khí hậu và môi trường một cách toàn diện và công bằng. Do đó, thúc đẩy hợp tác trong các lĩnh vực thế mạnh của EU như thương mại – đầu tư, biến đổi khí hậu, khoa học công nghệ, chuyển đổi xanh, chuyển đổi số là phù hợp với nhu cầu của các nước trong khu vực ASEAN.

Các đại biểu nhấn mạnh ưu tiên đẩy mạnh phục hồi kinh tế dựa trên phát triển bền vững, giao thương thông thoáng và bảo đảm các chuỗi cung ứng thông suốt, mở cửa thị trường, tạo điều kiện thuận lợi cho trung chuyển hàng hóa và dịch vụ, tăng cường hội nhập, khắc phục chuỗi cung ứng bị đứt gãy, góp phần thúc đẩy chủ nghĩa đa phương, thương mại tự do, công bằng và bao trùm, mở rộng hợp tác chuyển đổi số, bảo đảm an ninh năng lượng, lương thực, ứng phó biến đổi khí hậu, hướng tới tăng trưởng xanh và phát triển bền vững, mang lại lợi ích thiết thực cho người dân.