Tròn 70 năm trước, Chủ tịch Hồ chí Minh đã quyết định lấy ngày 27/7 hàng năm là “Ngày Thương binh, liệt sĩ” để cả nước thể hiện lòng biết ơn với những người có công trong chiến đấu, phục vụ chiến đấu, bảo vệ nền độc lập, tự do của Tổ quốc.
Người khẳng định rằng: "Chính họ đã làm rạng rỡ dân tộc, vẻ vang giống nòi. Họ chết cho Tổ quốc sống mãi... tinh thần của họ luôn sống với non sông Việt Nam".
Kỷ niệm 70 năm Ngày Thương binh liệt sĩ năm nay cũng là thêm một dịp để nhìn nhận, đánh giá những việc đã làm và chưa làm được đối với các liệt sĩ của chúng ta. Thật đau lòng khi vẫn còn khoảng 200.000 hài cốt liệt sĩ nằm rải rác ở các tỉnh phía Nam và ở nước bạn Lào, Campuchia chưa được quy tập về các nghĩa trang. Ngoài ra, hơn 300.000 hài cốt liệt sĩ đã quy tập và an táng tại các nghĩa trang liệt sĩ nhưng vẫn thiếu thông tin, chưa biết rõ danh tính. Như vậy, tổng số liệt sĩ chưa xác định được thông tin là hơn 500.000.
Vấn đề cấp bách đang đặt ra là công tác tìm kiếm, xác minh hài cốt liệt sĩ không thể kéo dài vì càng để lâu thì càng khó thực hiện. Vụ phát hiện hài cốt liệt sĩ ở sân bay Tân Sơn Nhất càng thể hiện rõ điều này khi xương cốt liệt sĩ đã tan hòa vào đất mẹ và chỉ còn một số di vật của các anh.
Thắp nến tri ân tạo Nghĩa trang liệt sĩ
Suốt 70 năm qua, phong trào "Đền ơn đáp nghĩa" được các cấp ủy, chính quyền và các ngành, các địa phương và toàn xã hội quan tâm thực hiện ngày càng tốt hơn, thể hiện tình cảm, trách nhiệm và lòng biết ơn sâu sắc đối với những người đã cống hiến, hy sinh xương máu vì độc lập tự do của Tổ quốc và sự trường tồn của dân tộc.
Với Pháp lệnh Ưu đãi người có công với cách mạng, công việc đền ơn đáp nghĩa được bảo đảm thực hiện theo quy định bằng văn bản luật hóa nên từ năm 2010 đến nay đã có nhiều kết quả đáng ghi nhận. Cơ quan chính sách quân đội đã lập hồ sơ, đề nghị xác nhận hơn 800 liệt sĩ; cấp giấy chứng nhận thương binh cho hơn 6.000 trường hợp, hơn 5.000 bệnh binh; tham gia xác lập hồ sơ, đề nghị phong tặng, truy tặng hơn 75.000 Mẹ Việt Nam Anh hùng…
Năm 2013, Đề án 1237 “Tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ đến 2020 và những năm tiếp theo” đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt và triển khai thực hiện. Nhờ đó đến nay, các đội đã tìm kiếm, quy tập được gần 12.000 hài cốt liệt sĩ ở trong nước và ở Lào và ở Campuchia..
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đã đạt được, quá trình thực hiện công tác chính sách và phong trào “Đền ơn đáp nghĩa” có một số việc triển khai còn chậm, có việc còn kéo dài; đời sống của đối tượng chính sách, người có công tuy đã được cải thiện nhưng nhìn chung còn khó khăn.
Được biết, trong đợt cao điểm vận động "Toàn dân đền ơn đáp nghĩa" nhân kỷ niệm 70 năm Ngày Thương binh - liệt sỹ, đã có 197 tỷ đồng đóng góp vào quỹ Đền ơn đáp nghĩa. Trong việc hỗ trợ xây dựng và sửa chữa nhà cho người có công, đã xây mới và sửa chữa 18.958 căn, với tổng trị giá 736 tỷ đồng. Tổng số quà tặng cho gia đình chính sách và người có công là 207.982 suất, trị giá hơn 121 tỷ đồng…
Theo Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, trong những năm qua, hệ thống cơ chế chính sách ưu đãi đối với người có công do Nhà nước ban hành đã có tác động to lớn, sâu rộng về chính trị, xã hội, được toàn dân, toàn quân hưởng ứng, trở thành tình cảm thiêng liêng trong đời sống xã hội.