Thời gian qua, các lực lượng chức năng, đặc biệt là Bộ đội Biên phòng của tỉnh Lai Châu đã triệt phá, bóc gỡ nhiều đường dây mua bán, vận chuyển ma túy lớn, góp phần giữ vững ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn.
Tội phạm ma túy ngày càng phức tạp
Trong mấy năm gần đây, tình hình hoạt động tội phạm và các tệ nạn ma túy trên địa bàn tỉnh Lai Châu tiếp tục có những diễn biến hết sức phức tạp, chủ yếu là hoạt động mua bán lẻ, tổ chức sử dụng ma túy và sử dụng trái phép các chất ma túy với nhiều phương thức, thủ đoạn hoạt động đa dạng, tinh vi và cảnh giác cao nhằm chống lại sự phát hiện và kiểm soát của các cơ quan chức năng, gây rất nhiều khó khăn cho công tác phát hiện và đấu tranh phòng chống tội phạm của các lực lượng chức năng, đặc biệt là của lực lượng biên phòng.
Hiện nay, Bộ đội Biên phòng (BĐBP) tỉnh Lai Châu làm nhiệm vụ trên địa bàn có 273km đường biên tiếp giáp với Trung Quốc; quản lý 23 xã biên giới với hơn 1,3 vạn dân thuộc 10 dân tộc anh em. Đây là địa bàn có địa hình phức tạp, giao thông đi lại khó khăn, cơ sở hạ tầng và đời sống của người dân còn nhiều thiếu thốn. Bên cạnh đó, tình hình di cư tự do, truyền đạo trái pháp luật và một số hoạt động tội phạm như buôn bán phụ nữ, trẻ em qua biên giới; mua bán, vận chuyển trái phép chất ma tuý; tàng trữ vũ khí... diễn biến rất phức tạp. Đặc biệt, lợi dụng địa hình phức tạp, nhiều đối tượng tội phạm ma túy đã chọn Lai Châu để mua bán, vận chuyển ma túy.
Trước tình đó, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng (BĐBP) đã tập trung chỉ đạo các đơn vị, đồn, trạm biên phòng trong tỉnh tổ chức triển khai thực hiện nghiêm túc, có hiệu quả công tác phòng chống ma túy. Lực lượng chuyên trách phòng chống tội phạm ma túy (PCTPMT) của BĐBP đã phối hợp chặt chẽ với chính quyền các địa phương, các đồn biên phòng triển khai các chương trình, mục tiêu về phòng, chống ma túy. Thông qua đó đã tạo ra được sự chuyển biến tích cực trong mọi tầng lớp nhân dân, huy động được sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị tham gia phong trào phòng chống ma túy với nhiều hình thức và biện pháp thiết thực.
Các đồn, trạm biên phòng trong tỉnh còn thường xuyên đẩy mạnh công tác tuyên truyền phòng, chống ma túy cho nhân dân các xã biên giới. Thông qua các già làng, trưởng bản và người có uy tín trong vùng dân tộc thiểu số, giúp cho mọi người hiểu rõ được hậu quả, tác hại của ma túy, hiểu biết Luật Phòng chống ma túy. Công tác tuyên truyền cũng đa dạng với nhiều nội dung, hình thức phong phú, được lồng ghép trong các hội nghị sơ kết, tổng kết, các buổi tọa đàm, các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể dục, thể thao hay tại các phiên chợ... Nhờ đó, ý thức trách nhiệm của cấp ủy, chính quyền các địa phương và nhân dân về công tác phòng, chống ma túy được nâng lên rõ rệt, tạo được hiệu ứng dư luận xã hội rộng khắp trong việc kiên quyết đấu tranh bài trừ tệ nạn ma túy.
Lực lượng PCTPMT BĐBP Lai Châu còn tổ chức điều tra cơ bản, đi sâu nắm tình hình, thống kê, đánh giá thực trạng tệ nạn ma túy tại các xã biên giới. Xác định tuyến, địa bàn trọng điểm về ma túy để tập trung lực lượng đấu tranh, triệt phá các đường dây, ổ nhóm tội phạm ma túy. Ngoài việc tăng cường công tác nắm tình hình tại các tuyến, địa bàn trọng điểm về ma túy, thời gian qua, lực lượng PCTPMT của BĐBP còn thường xuyên xây dựng các kế hoạch nghiệp vụ trong công tác đấu tranh phòng chống ma túy; củng cố về chất lượng và số lượng đối với lực lượng chuyên trách phòng, chống ma túy tại các đồn biên phòng. Duy trì và thực hiện tốt quy chế phối hợp giữa các lực lượng đứng chân trên biên giới đồng thời phối hợp chặt chẽ với cơ quan an ninh phía Trung Quốc trong đấu tranh phòng, chống tội phạm ma túy tại các địa bàn, tuyến trọng điểm.
Tuần tra biên giới
Bên cạnh đó, các đồn biên phòng còn phối hợp với chính quyền các địa phương thường xuyên tổ chức tuyên truyền cho nhân dân không tái trồng cây thuốc phiện, phát hiện, ngăn chặn kịp thời và xử lý nghiêm minh các trường hợp cố ý tái trồng cây thuốc phiện. Đồng thời các đồn, trạm đã tham mưu cho chính quyền địa phương tổ chức lồng ghép các chương trình xóa bỏ và thay thế cây thuốc phiện với các chương trình dự án phát triển kinh tế, phát triển cơ sở hạ tầng, văn hóa - xã hội, y tế, giáo dục để từng bước nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho nhân dân các xã biên giới qua đó góp phần vào việc giữ gìn an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội. Từng bước ngăn chặn và đẩy lùi tệ nạn ma túy cũng như tội phạm ma túy trên địa bàn các xã biên giới.
“Vào từng ngõ, gõ từng nhà, rà từng người nghiện”
Mặc dù quản lý một địa bàn biên giới dài, giao thông đi lại khó khăn, trình độ dân trí thấp, có nhiều loại đối tượng phạm tội đặc biệt nghiêm trọng, phạm tội xuyên quốc gia hoạt động với những phương thức, thủ đoạn hết sức tinh vi xảo quyệt, trang bị vũ khí nóng để chống trả khi bị bắt giữ... nhưng BĐBP tỉnh Lai Châu đã đoàn kết, sáng tạo, khắc phục khó khăn để hoàn thành tốt nhiệm vụ. Qua đó đã củng cố lòng tin của đồng bào, thiết thực động viên nhân dân tham gia thực hiện các nhiệm vụ chính trị xã hội trên địa bàn, góp phần giữ vững an ninh biên giới…
Để việc tuyên truyền vận động triển khai có hiệu quả, Phòng phòng chống ma túy đã cử lực lượng phối hợp với Công an tỉnh và các lực lượng đến từng bản, từng hộ gia đình để tuyên truyền vận động các chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước; đồng thời tổ chức ký cam kết với nội dung không trồng, tái trồng cây thuốc phiện, cây có chứa chất ma túy, không mua bán, vận chuyển, tàng trữ, sử dụng các chất ma túy, không tiếp tay bao che cho các đối tượng vi phạm pháp luật...
BĐBP làm công tác vận động quần chúng
Ngoài ra, lực lượng BĐBP đã phối hợp với chính quyền và các đoàn thể vận động nhân dân tham gia xây dựng mô hình “xã không có ma tuý” hay phát động phong trào “vào từng ngõ, gõ từng nhà, rà từng người nghiện” để phòng ngừa hiện tượng mắc nghiện mới hoặc chống tái nghiện cho những người đã tham gia cai nghiện. Công tác triệt phá cây có chứa chất ma túy cũng được triển khai thường xuyên. Cao điểm có những năm như năm 2011, BĐBP đã phối hợp với chính quyền địa phương vận động nhân dân phá nhổ 2.550m2 cây thuốc phiện.
Song song với công tác tuyên truyền phòng ngừa, BĐBP tỉnh Lai Châu đã chủ động tập trung đấu tranh trấn áp tội phạm ma túy. Trong 5 năm qua đã tổ chức nhiều đợt cao điểm tấn công trấn áp tội phạm và tệ nạn ma túy, qua đó đã phát hiện và phối hợp điều tra, bắt giữ, xử lý hàng trăm đối tượng về hành vi mua bán, vận chuyển, tàng trữ, sử dụng trái phép chất ma túy, thu giữ được một số lượng lớn ma túy.
Mới đây nhất, vào chiều 17/5/2015, lực lượng phòng chống tội phạm ma túy và Đồn biên phòng cửa khẩu Ma Lù Thàng thuộc Bộ Chỉ huy BĐBP tỉnh Lai Châu đã phối hợp phá thành công Chuyên án 545T, bắt quả tang bốn đối tượng đang thực hiện hành vi mua bán trái phép chất ma túy, đồng thời đảm bảo an toàn lực lượng đánh án. Lực lượng PCTPMT đã thu giữ tang vật gồm 1 bánh heroin có trọng lượng 340g, ba xe máy và 5 điện thoại di động.
Các đối tượng nói trên đều có hộ khẩu thường trú tại xã biên giới Huổi Luông (huyện Phong Thổ), gồm: Chẻo Cao Chiêu, SN 1985; Chẻo Lải Châu, SN 1990; Lý Dân Hùng, SN 1987 và Giàng Phủ Minh, SN 1981. Qua đấu tranh khai thác, các đối tượng này khai nhận cùng mua số ma túy trên của một phụ nữ tên là Tẩn A Khé, SN 1979, dân tộc Dao, ở thị trấn Sìn Hồ, huyện biên giới Sìn Hồ (Lai Châu). Khi các đối tượng này mang số ma túy trên đến khu vực bản Hùng Pèng thì bị lực lượng BĐBP Lai Châu bắt giữ.
Qua công tác PCTPMT ở Lai Châu cho thấy, tội phạm ma túy thường lợi dụng địa hình hiểm trở tại địa bàn biên giới để vận chuyển ma túy. Chúng chia nhỏ ma túy để dễ cất giấu và phi tang khi bị lực lượng chức năng phát hiện. Nhằm đối phó với các cơ quan chức năng, tội phạm ma tuý còn sử dụng cả vũ khí “nóng” như súng kíp, lựu đạn… nếu bị phát hiện, chúng sẵn sàng chống trả. Ngoài ra chúng còn lợi dụng, mua chuộc, dụ dỗ những người dân khó khăn về kinh tế, trình độ nhận thức thấp vận chuyển lậu ma tuý qua đường mòn. Để đấu tranh hiệu quả với tội phạm ma túy đòi hỏi các trinh sát biên phòng ngoài việc nắm chắc nghiệp vụ còn cần phải biết dựa vào sức mạnh của quần chúng nhân dân.
Có thể thấy rằng công tác đấu tranh với tội phạm ma tuý là một cuộc đấu tranh nhiều khó khăn và nguy hiểm, đặc biệt là tại khu vực biên giới Lai Châu lại càng nguy hiểm và gian khổ hơn. Tuy nhiên, với bản lĩnh chính trị kiên định, vững vàng, lực lượng phòng chống ma túy của BĐBP đã vượt qua khó khăn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, được nhân dân địa phương tin yêu. Sau nhiều năm kiên trì bám địa bàn, đến nay diện tích trồng cây thuốc phiện trên địa bàn tỉnh Lai Châu đã bị phá bỏ hoàn toàn, một số nơi tái trồng trong các hang núi xa bản làng cũng kịp thời được phát hiện, ngăn chặn. Số người nghiện ma túy được lên danh sách và tiến hành cắt cơn, cai nghiện. Người dân địa phương đã tích cực hưởng ứng và tham gia đấu tranh, tố giác tội phạm, góp phần giữ vững an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội ở khu vực biên giới.