Năm 2014 đã đến, nhìn lại hoạt động thông tin, tuyên truyền của ngành TAND một năm qua, có thể khẳng định rằng chúng ta giành được có nhiều thành quả tốt đẹp.
Tuy nhiên, bên cạnh những thành tích, cũng còn có những nội dung cần nâng cao hơn nữa để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của công cuộc cải cách tư pháp…
Một năm nhiều nỗ lực
Trước hết, có thể khẳng định về cơ bản, công tác thông tin, tuyên truyền của ngành Tòa án nhân dân trong năm 2013 đã triển khai có hiệu quả các Nghị quyết Hội nghị Trung ương 5 Khóa X, Nghị quyết của các Hội nghị Trung ương 04, 05, 06 của Đảng Cộng sản Việt Nam trên mặt trận tư tưởng, lý luận, báo chí; đã và đang là một bộ phận cấu thành không thể tách rời trong toàn bộ hoạt động của ngành; cùng với hoạt động xét xử của ngành Tòa án nhân dân, công tác thông tin, tuyên truyền đã đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ và phát triển tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm, đường lối của Đảng, của Ban cán sự, lãnh đạo TANDTC.
Đồng chí Thuận Hữu, Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam, Tổng Biên tập Báo Nhân dân trao tặng Kỷ niệm chương Vì sự nghiệp báo chí Cách mạng Việt Nam cho đồng chí Trương Hòa Bình, Bí thư Trung ương Đảng, Chánh án TANDTC và đồng chí Bùi Ngọc Hòa, Phó Chánh án Thường trực TANDTC, nhân dịp ngành TAND triển khai nhiệm vụ công tác năm 2013
Báo Công lý và Tạp chí Tòa án nhân dân đã làm tốt vai trò là cơ quan ngôn luận, tiếng nói của ngành Tòa án nhân dân, bên cạnh đó Cổng Thông tin điện tử cũng góp phần diễn đàn của cán bộ, thẩm phán, công chức trong ngành, đặt dưới sự lãnh đạo trực tiếp của Ban cán sự Đảng, sự quản lý của tập thể lãnh đạo TANDTC; thực hiện tương đối hiệu quả nhiệm vụ tuyên truyền, giáo dục, động viên và tổ chức cán bộ, công chức trong toàn ngành thực hiện các nhiệm vụ cách mạng; cổ vũ những nhân tố mới, gương điển hình tiên tiến, tích cực trong học tập, lao động sản xuất; từng bước đào tạo, bồi dưỡng, xây dựng đội ngũ hoạt động báo chí, xuất bản vững vàng về chính trị, tư tưởng, nghiệp vụ và có năng lực đáp ứng tốt yêu cầu của thời kỳ mới… từ đó tạo sự thống nhất hành động của toàn ngành trong sự nghiệp cải cách tư pháp, thực hiện đúng theo lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh “gần dân, học dân, hiểu dân và giúp dân”, góp phần xây dựng đất nước phồn vinh, giàu mạnh, công bằng, dân chủ, văn minh.
Cụ thể hơn, Báo Công lý, Tạp chí Tòa án nhân dân và Cổng Thông tin điện tử đã có các trang, chuyên mục như Thời cuộc, Tòa án, Kinh tế - Phát triển, Tuyên truyền pháp luật; Trao đổi kinh nghiệm xét xử; Xây dựng pháp luật, Ký sự pháp đình, Pháp luật cuộc sống… đưa nhiều tin, bài viết nghiên cứu, tổng hợp những vấn đề pháp lý liên quan đến hoạt động xét xử và xây dựng Ngành; đề xuất những vấn đề khoa học pháp lý, tham mưu cho lãnh đạo ngành Tòa án trong chỉ đạo xây dựng pháp luật, điều hành các hoạt động chung của Ngành; đề xuất những ý kiến với các cơ quan của Chính phủ và các cơ quan hữu quan trong quản lý điều hành đất nước thông qua hoạt động xét xử và tổng kết những vấn đề nổi cộm trong áp dụng các quy định của pháp luật. Các chuyên mục nêu trên đã phản ánh sát thực những mặt hoạt động của Ngành Tòa án nhân dân trong việc triển khai thực hiện Nghị quyết số 49-NQ/TW của Bộ Chính trị về chiến lược cải cách tư pháp đến năm 2020; những bước xây dựng và triển khai thực hiện các Đề án của Ngành Tòa án nhân dân liên quan đến việc đổi mới mô hình tổ chức và hoạt động của Tòa án nhân dân theo tinh thần Nghị quyết số 49-NQ/TW của Bộ Chính trị; việc thực hiện và kết quả thực hiện Nghị quyết số 37/2012/QH13 ngày 23/11/2012 của Quốc hội về “Công tác phòng chống vi phạm pháp luật và tội phạm, công tác của Viện Kiểm sát nhân dân, của Tòa án nhân dân và công tác thi hành án”; phản ánh những ý kiến của Tòa án nhân dân các cấp trong việc đổi mới cách tính tỷ lệ án bị hủy, sửa trong chỉ tiêu bình xét thi đua hàng năm của Tòa án nhân dân các cấp; phản ánh những cách làm hay, giải pháp tốt trong thực hiện Chỉ thị số 03-CT/TW của Bộ Chính trị về tiếp tục đẩy mạnh việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh của Tòa án nhân dân các địa phương…
Năm 2013, các đơn vị này cũng đã tuyên truyền, phản ánh các ý kiến góp ý xây dựng vào Dự thảo sửa đổi Hiến pháp 1992 và đã đăng tải nhiều ý kiến xác đáng, đóng góp vào các quy định của Hiến pháp liên quan đến Tòa án nhân dân và vai trò vị trí lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam đối với xã hội và đất nước… Trong đợt toàn Đảng tổ chức kiểm điểm tự phê bình và phê bình theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay”, có những bài viết định hướng, tuyên truyền cho các cấp ủy Đảng trong Ngành Tòa án nghiên cứu thực hiện nghiêm túc. Về chất lượng các bài viết, các chuyên mục đã được nâng cao rõ rệt. Lãnh đạo Báo Công lý, Tạp chí Tòa án nhân dân đã có những định hướng, tổ chức nội dung, biên tập kỹ và thận trọng, nhằm có được bài viết hoàn thiện có giá trị pháp lý, đúng với tôn chỉ mục đích của báo chí và định hướng tuyên truyền của Đảng, của ngành Tòa án nhân dân. Cổng thông tin điện tử cũng đưa tin kịp thời về hoạt động lãnh đạo, chỉ đạo cũng như hoạt động của ngành Tòa án nhân dân trong cả nước, được bạn đọc quan tâm.
Tuy nhiên, bên cạnh những thành tích, kết quả đạt được nói trên, trong thời gian vừa qua, công tác thông tin, tuyên truyền của ngành Tòa án nhân dân vẫn còn một số tồn tại. Cụ thể là hoạt động của Báo, Tạp chí và Cổng TTĐT còn thiếu tính thống nhất, chưa phối hợp chặt chẽ và nhất là chưa tận dụng ưu thế của từng loại hình. Còn thiếu những bài viết kịp thời chỉ ra những thông tin sai lệch bản chất vụ việc, hoặc thông tin không đầy đủ được đăng tải trên một số tờ báo khiến người đọc hiểu chưa đúng về vụ án, về hoạt động xét xử của Tòa án, làm cho dư luận hiểu sai về quan điểm và tính nghiêm minh, thượng tôn pháp luật của Tòa án, ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín, danh dự của Tòa án nhân dân. Các ấn phẩm của ngành chưa có sự gắn kết, phối hợp tuyên truyền theo một kế hoạch cụ thể với những nội dung xác định, đáp ứng yêu cầu của lãnh đạo ngành Tòa án nhân dân. Nói cách khác, nhiều nội dung quan trọng mà ngành Tòa án nhân dân đang dốc sức triển khai thực hiện, nhằm xây dựng ngành Tòa án nhân dân trong sạch, vững mạnh, bảo vệ công lý, phục vụ nhân dân, phụng sự Tổ quốc theo mục tiêu của Nghị quyết số 49-NQ/TW của Bộ Chính trị về chiến lược cải cách tư pháp đến năm 2020… chưa được tuyên truyền bảo đảm chiều rộng và chiều sâu nhằm lan tỏa mạnh mẽ, rộng rãi trong đời sống xã hội. Những bất cập, hạn chế này cần nhanh chóng có giải pháp khắc phục.
Định hướng, quy hoạch để phát triển
Năm 2014 và trong những năm sắp tới, cùng với việc triển khai thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ XI, thực hiện tái cơ cấu nền kinh tế, đổi mới mô hình tăng trưởng chuyển từ bề rộng sang chiều sâu, đảm bảo phát triển bền vững đi liền với ổn định an sinh xã hội… cán bộ, đảng viên, nhân dân trong cả nước nói chung, hệ thống Tòa án các cấp nói riêng triển khai quán triệt và thực hiện nghiêm túc Hiến pháp năm 1992 (sửa đổi, bổ sung) đã được Quốc hội thông qua tại kỳ họp thứ 6 Quốc hội khóa XIII (tháng 11/2013). Hiến pháp đã khẳng định rõ hơn bản chất Nhà nước ta là Nhà nước dân chủ, Nhà nước pháp quyền Việt Nam XHCN của dân, do dân, vì dân, tất cả quyền lực Nhà nước thuộc về nhân dân; Hiến pháp tiếp tục khẳng định vị trí, vai trò lãnh đạo của Đảng đối với Nhà nước và xã hội, trách nhiệm của Đảng trước nhân dân; đề cao và bảo đảm thực hiện quyền con người, quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân. Đối với Tòa án nhân dân, Hiến pháp bổ sung quy định Tòa án nhân dân là cơ quan thực hiện quyền tư pháp; sửa đổi quy định về hệ thống tổ chức Tòa án cho phù hợp cải cách tư pháp theo Nghị quyết 49-NQ/TW của Bộ Chính trị, theo hướng không xác định cấp Tòa án cụ thể mà căn cứ theo luật định.
Đối với ngành Tòa án nhân dân, cán bộ, Thẩm phán, công chức toàn Ngành cần phải nỗ lực cố gắng, đoàn kết nhất trí hơn nữa, để quyết tâm phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ, góp phần quan trọng vào việc thực hiện các nhiệm vụ kinh tế - xã hội, góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự và an toàn xã hội đất nước.
Đồng chí Bùi Ngọc Hòa, Phó Chánh án Thường trực TANDTC tặng hoa chúc mừng lãnh đạo các cơ quan báo chí của ngành TAND trong buổi giao lưu với các cơ quan báo chí tỉnh Bắc Ninh nhân dịp kỷ niệm 80 năm ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/2013)
Bước sang năm mới Giáp Ngọ 2014, nhiệm vụ của ngành Tòa án nhân dân sẽ nặng nề hơn rất nhiều bởi thẩm quyền được mở rộng ở một số lĩnh vực. Chúng ta phải khẩn trương nghiên cứu, xây dựng hàng loạt các Dự thảo sửa đổi, bổ sung các Luật, các văn bản quy phạm pháp luật để thích ứng với nội dung Hiến định, trước hết là Luật Tổ chức Tòa án nhân dân, các luật tố tụng và các văn bản dưới luật… Bên cạnh đó, phải tiếp tục triển khai thực hiện các Nghị quyết của Đảng, của Quốc hội, hoàn thành có chất lượng các chỉ tiêu xét xử các loại vụ án trong bối cảnh tội phạm diễn biến phức tạp, các tiêu cực và tệ nạn xã hội không giảm, tranh chấp trong nhân dân còn tăng cao…
Để thống nhất nhận thức và hành động trong toàn hệ thống Tòa án nhân dân, Tòa án quân sự các cấp trước những nhiệm vụ trong năm mới, nặng nề nhưng hết sức vinh quang, cần xây dựng một kế hoạch thông tin tuyên truyền với những nội dung và phương thức mới, đạt hiệu quả lan tỏa mạnh mẽ hơn nữa, tạo sự đột phá trong công tác báo chí truyền thông. Nội dung của công tác định hướng, quy hoạch công tác Thông tin - Tuyên truyền của ngành Tòa án nhân dân đến năm 2020 được thể hiện ở một số điểm cơ bản sau đây:
Một là, cần thiết phải thành lập Ban Chỉ đạo công tác Thông tin – Tuyên truyền Ngành Tòa án nhân dân, thực hiện nhiệm vụ chỉ đạo chung trong toàn Ngành về nội dung, kế hoạch, phương thức tuyên truyền trong từng thời kỳ, từng giai đoạn công tác, thậm chí từng sự kiện quan trọng trong Ngành.
Hai là, đổi mới, nâng cao chất lượng tuyên truyền của các cơ quan báo chí, truyền thông hiện có của ngành Tòa án nhân dân; xem xét, đầu tư tăng kỳ xuất bản, xây dựng chuyên trang, chuyên mục phù hợp với yêu cầu đổi mới tổ chức và hoạt động của Tòa án nhân dân theo Hiến định; các đề án của TANDTC nhằm đổi mới công tác Tòa án để thực hiện có hiệu quả Nghị quyết số 49-NQ/TW của Bộ Chính trị về chiến lược cải cách tư pháp đến năm 2020.
Ba là, khẩn trương triển khai thành lập bộ phận Phát thanh - Truyền hình Tòa án nhân dân; xây dựng các chương trình phát thanh, truyền hình phản ánh truyền thống vẻ vang của ngành Tòa án nhân dân; các mặt hoạt động của Tòa án nhân dân các cấp trong việc triển khai thực hiện các Nghị quyết của Đảng, của Quốc hội; phản ánh đời sống, tình cảm của cán bộ, Thẩm phán trong quá trình bảo vệ công lý, bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng của cá nhân, Nhà nước, tổ chức theo chức năng, nhiệm vụ được giao.
Bốn là, tập trung nghiên cứu, tuyên truyền các đề tài khoa học, các dự thảo đề án, các ý kiến đóng góp của các chuyên gia, của đông đảo cán bộ, công chức trong ngành Tòa án về các vấn đề ngành Tòa án đang triển khai thực hiện nhằm xây dựng ngành Tòa án nhân dân trong sạch,vững mạnh (xây dựng và phát triển án lệ, tính khoa học và tính chính trị phù hợp quy luật phát triển của việc xây dựng Tòa án nhân dân 4 cấp, các cơ chế giải quyết đơn thư khiếu nại của công dân tại Tòa án, vấn đề đổi mới thủ tục hành chính - tư pháp tại Tòa án..v.v..)
Năm là, phản ánh, biểu dương mạnh mẽ các gương người tốt việc tốt, các điển hình tiên tiến, các cá nhân, tập thể có thành tích xuất sắc trên các mặt công tác của ngành Tòa án nhân dân trên các phương tiện thông tin đại chúng trong và ngoài Ngành, nhằm đẩy mạnh phong trào thi đua yêu nước trong Ngành và nhân rộng các điển hình tiên tiến theo phương châm “Lấy xây để chống”, “Lấy cái tốt đẩy lùi cái xấu”; tuyên truyền về việc tôn vinh các danh hiệu Thẩm phán mẫu mực, Thẩm phán tiêu biểu trong xét xử của ngành Tòa án nhân dân, quảng bá sâu rộng trong toàn xã hội, nâng cao vị thế thực hiện quyền tư pháp của Tòa án nhân dân.
Sáu là, phối hợp chặt chẽ với các cơ quan quản lý báo chí, các cơ quan báo chí, thông tấn ngoài ngành Tòa án; trao đổi, nâng cao kiến thức, hiểu biết về công tác tuyên truyền và những hoạt động của ngành Tòa án nhân dân, nối dài sự tuyên truyền rộng rãi trong xã hội về định hướng hoạt động, kế hoạch triển khai công tác của Tòa án nhân dân trong công cuộc cải cách tư pháp theo tinh thần Nghị quyết số 49-NQ/TW của Bộ Chính trị về chiến lược cải cách tư pháp đến năm 2020.
Quan điểm chỉ đạo của Ban cán sự Đảng, lãnh đạo TANDTC về Đề án phát triển thông tin, tuyên truyền Ngành Tòa án nhân dân đến năm 2020, đã nêu rõ: Công tác thông tin tuyên truyền là nhiệm vụ đặc biệt quan trọng của mỗi đảng viên, mỗi cấp ủy Đảng và lãnh đạo Tòa án nhân dân các cấp; Kế hoạch, nội dung công tác thông tin - tuyên truyền nhất thiết phải được đưa vào nội dung kế hoạch công tác hàng năm của Tòa án nhân dân các địa phương theo định hướng chung của ngành Tòa án nhân dân. Do vậy, đòi hỏi phải có quyết tâm chính trị cao, có sự chỉ đạo chặt chẽ của Ban Cán sự Đảng, lãnh đạo TANDTC và Ban Cán sự Đảng, lãnh đạo Tòa án nhân dân, TAQS các cấp trong chỉ đạo thực hiện từng khâu công tác.
Chúng ta tin tưởng rằng, với quyết tâm cao, sự đoàn kết nhất trí, sự nỗ lực vượt bậc của cấp ủy, lãnh đạo Tòa án nhân dân các cấp cùng toàn thể cán bộ, công chức trong toàn ngành; với trách nhiệm trước Đảng, trước nhân dân trong sự nghiệp bảo vệ công lý, bảo vệ chế độ XHCN, ngành Tòa án nhân dân sẽ hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ công tác, trong đó đưa công tác thông tin - tuyên truyền của Tòa án nhân dân lên một tầm cao mới, tạo bước đột phá, tạo hiệu ứng lan tỏa mạnh mẽ, sâu rộng trong toàn xã hội.
Định hướng và quy hoạch công tác thông tin - tuyên truyền của ngành Tòa án nhân dân khoa học, chính xác, có tính đến việc phát triển lâu dài là nhằm góp phần nâng cao vị thế của Tòa án nhân dân trong hệ thống chính trị và trong đời sống xã hội; tạo dựng hình ảnh tích cực, tốt đẹp về người Thẩm phán của nhân dân, về ngành Tòa án nhân dân với vị thế là cơ quan thực hiện quyền tư pháp, bảo vệ công bằng, công lý, phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân dân, góp phần cùng báo chí, truyền thông cả nước tuyên truyền việc thực hiện hai nhiệm vụ chiến lược bảo vệ và xây dựng Tổ quốc Việt Nam, giữ vững định hướng XHCN, xây dựng đất nước ta giàu mạnh, công bằng, dân chủ, văn minh.
Nhân dịp năm mới 2014 và đón xuân Giáp Ngọ, tôi xin gửi đến cán bộ, phóng viên, nhân viên Tạp chí Tòa án nhân dân, Báo Công lý, Cổng thông tin điện tử, đến quý vị độc giả lời chúc mừng năm mới tốt đẹp nhất, chúc các đồng chí và quý vị độc giả mạnh khỏe, hạnh phúc và thành đạt!
Bùi Ngọc Hòa (Phó Chánh án Thường trực TANDTC - Chủ tịch Hội đồng Thi đua - Khen thưởng ngành TAND)