Chữa ung thư bằng liệu pháp đạt giải Nobel áp dụng ở Việt Nam như thế nào?

Thông tin trên được PGS.TS Lê Văn Quảng - Phó Giám đốc Bệnh viện K đưa ra tại cuộc họp báo ngày 8/10. Theo đó, cách đây 4 năm, Bệnh viện K đã tham gia thử nghiệm đa lâm sàng quốc tế với 4 loại thuốc điều trị ung thư bằng phương pháp miễn dịch. Từ cuối năm 2017, Bệnh viện K chính thức điều trị cho 50 bệnh nhân bằng liệu pháp này.

Ở nước ta, Pembrolizumab là thuốc miễn dịch mới được cấp phép sử dụng trong thực hành lâm sàng điều trị ung thư từ cuối năm 2017. Hiện, liệu pháp này được áp dụng tại các bệnh viện như Bệnh viện K, Bệnh viện Chợ Rẫy, Bệnh viện Ung bướu TP.HCM, Bệnh viện Bình Dân TP.HCM...

Thuốc miễn dịch được chỉ định cho bệnh nhân ung thư giai đoạn cuối như phổi, hắc tố melanoma tiến triển, đầu mặt cổ, thận tiết niệu… Ở Bệnh viện K, thuốc được xem có hiệu quả ưu việt đối với bệnh nhân ung thư phổi và đang được mở rộng nghiên cứu với các loại bệnh khác như gan, thận, dạ dày, đại tràng, cổ tử cung, buồng trứng...

Các chuyên gia Bệnh viện K nói về phương pháp điều trị ung thư mới vừa đạt giải Nobel Y học 2018

PGS Quảng đã chia sẻ về một trường hợp bệnh nhân nam 60 tuổi bị ung thư phổi di căn. Đáng lẽ ra, người đàn ông này chỉ sống được 4 – 5 tháng, thế nhưng, khi sử dụng liệu pháp miễn dịch thì vẫn sống cho đến nay (hơn 2 năm). Được biết, bên cạnh điều trị bằng liệu pháp miễn dịch thì bệnh nhân này vẫn phải điều trị kết hợp bằng các phương pháp truyền thống như hóa chất, xạ trị.

Một trường hợp khác là bệnh nhân bị ung thư hắc tố, vào viện, không đi lại, tổn thương di căn xương làn tràn, sau điều trị bằng 1 trong số các thuốc miễn dịch thì u tan rất nhanh, u ở da biến mất, tổn thương xương đỡ đi nhiều, bệnh nhân đi lại được. Sau đó bệnh nhân tiếp tục điều trị bằng thuốc này, song được 8 tháng tổn thương di căn lại xuất hiện trở lại, có thể tổn thương cũ hoặc xuất hiện thêm tổn thương mới.

Theo BS Đào Văn Tú - Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng, Phó trưởng Khoa Điều trị theo yêu cầu, Bệnh viện K, hiện chưa có kết quả đánh giá chung, nhưng trên từng bệnh nhân cho thấy, tình trạng được cải thiện, khối u không còn bị di căn.

Chi phí điều trị cho một chu kỳ từ 60 - 120 triệu đồng tùy thuộc vào tình trạng bệnh, liều dùng, độ tuổi, cân nặng của bệnh nhân. Bệnh nhân sẽ phải truyền 3 tuần/lần, mỗi lần 1 lọ và truyền liên tục  trong vòng 3-4 năm. Hiện bảo hiểm y tế chưa thanh toán cho những loại thuốc này.

PGS Quảng cho biết, mặc dù liệu pháp này được coi là vũ khí mới trong điều trị ung thư nhưng không phải bệnh nhân ung thư nào cũng có chỉ định điều trị phương thức này. Cùng một loại ung thư, không phải bệnh cảnh nào cũng có chỉ định mà tuỳ thuộc chủ yếu vào giai đoạn và đặc điểm khối u. 

"Thông thường, liệu pháp này được dùng cho giai đoạn di căn và mức độ biểu hiện của thể PD-L1 trên khối u càng cao thì khả năng đạt đáp ứng với liệu pháp miễn dịch càng cao. Hơn nữa trong điều trị ung thư, phần lớn các trường hợp để điều trị hiệu quả cần phối hợp đa mô thức và toàn diện, không một phương pháp đơn lẻ nào có thể mang lại thành công”, PGS Quảng nhấn mạnh. 

Các thuốc ức chế chốt kiểm đang được nghiên cứu rộng rãi trên thế giới từ việc cố gắng mở rộng chỉ định điều trị đối với nhiều loại ung thư khác nhau, nhiều giai đoạn bệnh khác nhau từ giai đoạn khu trú tại chỗ đến giai đoạn di căn, từ sử dụng đơn độc đến kết hợp nhiều thuốc miễn dịch với nhau, hoặc kết hợp giữa điều trị miễn dịch với các phương pháp truyền thống như kết hợp với hóa trị, xạ trị. Tuy nhiên cần thêm thời gian để các nghiên cứu lâm sàng kết thúc và kết quả của các nghiên cứu được công bố.

Trước đó, ngày 1/10, hai nhà khoa học James P.Allison (Mỹ) và Tasuku Honjo (Nhật Bản) đã giành Giải Nobel Y học và Sinh lý học 2018 với “phát hiện phương pháp điều trị ung thư bằng cơ chế ức chế điều hòa miễn dịch âm tính”. Tại Việt Nam, liệu pháp miễn dịch đã được Bộ Y tế cấp thuốc lưu hành, điều trị tại một số bệnh viện lớn trong cả nước.