Cho ý kiến dự thảo Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng chủ trì và phát biểu khai mạc Phiên họp thứ 32 của UBTVQH. 

Đối với dự thảo Luật ban hành văn bản pháp luật, Báo cáo tiếp thu chỉnh lý và giải trình ý kiến của Ủy ban thường vụ Quốc hội, ý kiến thẩm tra của Ủy ban Pháp luật về dự thảo Luật, do Bộ trưởng Bộ Tư pháp Hà Hùng Cường trình bày nêu rõ: đối với tên gọi của dự án Luật, tại phiên họp thứ 31, Ủy ban thường vụ Quốc hội yêu cầu đổi tên gọi của dự án Luật này từ “Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật” thành “Luật văn bản pháp luật.”

Tiếp thu ý kiến này, Chính phủ đã đổi tên dự án Luật thành “Luật văn bản pháp luật.” Vấn đề này, thường trực Ủy ban Pháp luật là cơ quan thẩm tra có quan điểm, Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam đã quy định về thẩm quyền của các cơ quan nhà nước trong việc ban hành văn bản pháp luật, đặc biệt, tại Điều 119 của Hiến pháp nêu rõ yêu cầu mọi văn bản pháp luật phải phù hợp với Hiến pháp.

Vì vậy, việc đổi tên Luật thành Luật văn bản pháp luật là cần thiết để bảo đảm phù hợp với quy định của Hiến pháp. Tuy nhiên, Thường trực Ủy ban pháp luật thấy rằng, mặc dù tên Luật được thay đổi nhưng phạm vi điều chỉnh của Luật cơ bản vẫn giữ nguyên, vẫn chỉ điều chỉnh việc ban hành văn bản pháp luật chung. Đề nghị Ban soạn thảo cần rà soát bổ sung, sửa đổi các quy định cụ thể trong Dự thảo cho phù hợp với tên gọi và phạm vi Luật đã được điều chỉnh.

Nhiều ý kiến tại phiên thảo luận đề nghị tên gọi của dự thảo luật là Luật ban hành văn bản pháp luật.

Theo ý kiến của Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng cần ghi rõ từ “ban hành” trong tên gọi của dự thảo luật để phân biệt đây là luật ban hành văn bản pháp luật chứ không phải luật về nội dung.

Thảo luận về văn bản của chính quyền cấp huyện, cấp xã, dự thảo Luật (Điều 3) đưa ra 2 Phương án: Phương án 1: Không quy định thẩm quyền ban hành văn bản pháp luật của chính quyền cấp huyện, cấp xã. Phương án 2: Quy định thẩm quyền ban hành văn bản pháp luật của chính quyền cấp huyện, cấp xã.

Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội của Quốc hội Trương Thị Mai thể hiện sự không đồng tình với quy định trong dự thảo Luật cũng như Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Pháp luật. Đại biểu Trương Thị Mai đề nghị, trên cơ sở tổng kết thực tiễn và báo cáo tác động, dự thảo cần quy định cụ thể các hình thức văn bản pháp luật phù hợp mà cấp huyện, cấp xã sẽ được ban hành là gì. Theo đại biểu việc ghi rõ sẽ tăng tính minh bạch và dễ dàng trong thực hiện pháp luật.

Cũng tán thành cần tăng cường tính rõ ràng, minh bạch trong các quy định của dự thảo luật, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng nhấn mạnh dự thảo luật cần có quy định cụ thể về thẩm quyền ban hành, nội dung và hình thức của văn bản pháp luật. Chủ tịch Quốc hội đề nghị Ban soạn thảo cần soát lại để quy định minh bạch, thi hành minh bạch, đúng thẩm quyền, đúng trách nhiệm.

Đối với nội dung việc ban hành Nghị định quy định những vấn đề mới, cần thiết để đáp ứng yêu cầu quản lý Nhà nước, quản lý kinh tế, quản lý xã hội nhưng chưa đủ điều kiện xây dựng thành luật, pháp lệnh (khoản 3 Điều 16), một số kiến trong Ủy ban thường vụ Quốc hội tán thành với dự thảo Luật tiếp tục quy định giao Chính phủ ban hành Nghị định để điều chỉnh những vấn đề mới, cần thiết nhằm đáp ứng yêu cầu quản lý nhà nước, quản lý kinh tế, quản lý xã hội nhưng chưa đủ điều kiện xây dựng thành luật, pháp lệnh.

Quy định này kế thừa quy định của Luật hiện hành. Trên cơ sở tán thành với quan điểm này, Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội Trương Thị Mai cho rằng “cái gì thuộc thẩm quyền của Chính phủ, để Chính phủ ban hành” nếu không sẽ rất khó trong điều hành của Chính phủ.

Tuy nhiên đại biểu cũng đề nghị dự thảo luật cần quy định tiêu chí cụ thể đối với nội dung này. Là cơ quan thẩm tra, Thường trực Ủy ban pháp luật đề nghị không nên tiếp tục duy trì quy định này; trường hợp cần thiết, có thể trình Quốc hội, Ủy ban thường vụ Quốc hội ban hành luật, Pháp lệnh.

Tại phiên thảo luận, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng cho ý kiến về các vấn đề: trách nhiệm của cơ quan trình dự án luật, pháp lệnh trong quá trình chỉnh lý dự thảo luật, pháp lệnh; quy trình xây dựng chính sách trong quá trình xây dựng văn bản pháp luật...