Chánh án TANDTC: Mong muốn tiến đến sự hoàn thiện nhất để phục vụ nhân dân

Theo chương trình kỳ họp, Chánh án TANDTC sẽ trả lời chất vấn các nội dung về công tác xét xử, xây dựng đội ngũ cán bộ và cải cách tư pháp của Tòa án vào sáng 18/11 tới.

PV: Thưa ông, ngày chất vấn của Quốc hội chuẩn bị diễn ra, ông có mong muốn gì ở buổi chất vấn và trả lời chất vấn lần này không?

Chánh án Nguyễn Hòa Bình: Để trả lời chất vấn của ĐBQH, chúng tôi phải chuẩn bị tất cả những nội dung đáng chú ý của ngành mà các ĐBQH có thể quan tâm. Nội dung “nóng” cần ưu tiên sẽ phụ thuộc vào chất vấn của các ĐBQH. Chưa biết các đại biểu sẽ hỏi vấn đề gì nhưng tất cả những nội dung liên quan đến trách nhiệm của ngành đều phải chuẩn bị chu đáo. Tôi cũng rất mong các đại biểu hiểu và chia sẻ với những khó khăn của ngành Tòa án, còn tất cả yêu cầu của đại biểu và cử tri chúng tôi sẽ cố gắng đáp ứng. Tôi nghĩ rằng, việc tăng cường xử lý nghiêm minh những sai phạm trong ngành Tòa án cũng là vấn đề mà nhiều đại biểu quan tâm.

Tôi không biết các Bộ trưởng, trưởng ngành khác áp lực thế nào nhưng đối với tôi sẽ cố gắng làm sao thoả mãn yêu cầu của đại biểu, cử tri. Ngoài việc đáp ứng yêu cầu trong các câu hỏi của đại biểu tôi cũng mong muốn truyền tải đến cán bộ, công chức trong toàn hệ thống những đòi hỏi của Quốc hội, của nhân dân với việc nâng cao trách nhiệm trong quá trình thực thi công vụ và chất lượng xét xử của Tòa án.

PV: Cải cách tư pháp vừa qua tiến hành đáp ứng được bao nhiêu phần trăm so với yêu cầu thực tế đặt ra, thưa Chánh án?

Chánh án Nguyễn Hòa Bình: Thực ra không có một quốc gia nào đánh giá là mình có nền tư pháp hoàn hảo, cuộc sống luôn luôn vận động và các đòi hỏi của người dân thì ngày càng cao. Thực tế diễn ra luôn phong phú hơn các quy định của pháp luật, nên nhu cầu cải cách tư pháp là nhu cầu tất yếu và thường xuyên. Là Chánh án TANDTC tôi luôn mong muốn tiến đến sự hoàn thiện nhất để phục vụ nhân dân. Còn nói đạt được bao nhiêu phần trăm thì không thể đánh giá bằng con số cụ thể được, chỉ có điều chúng tôi cố gắng làm sao để phục vụ tốt nhất cho dân mà thôi.

Từ nay đến 2020 là kết thúc Chiến lược cải cách tư pháp theo Nghị quyết 49 của Bộ Chính trị. Tôi cho rằng sau năm 2020 vẫn cần phải tiếp tục có đổi mới, vì nền tư pháp thế giới phát triển mạnh mẽ về cả cơ sở hạ tầng pháp lý nên việc xây dựng đội ngũ cán bộ, ứng dụng khoa học công nghệ trong hoạt động của ngành là rất cần thiết.

Trước hết, về việc xây dựng hạ tầng pháp lý, với Chiến lược cải cách tư pháp theo Nghị quyết 49 của Bộ Chính trị, chúng ta đã có bước tiến dài trong cải cách pháp luật. Sau khi Hiến pháp 2013 có hiệu lực là hàng loạt các đạo luật về cải cách tư pháp được triển khai. Cái mới có nhiều, nhưng riêng về tư pháp có thể khái quát trên mấy khía cạnh.

Thứ nhất là, đề cao quyền con người - đây là yếu tố nhân văn, quan trọng. Những chế định về bảo đảm quyền con người đã được cụ thể trong Hiến pháp và các đạo luật.

Thứ hai là, lần đầu tiên chúng ta phát triển hoá những nguyên tắc tư pháp tiến bộ của thế giới, ví dụ như nguyên tắc suy đoán vô tội, nguyên tắc tranh tụng trong xét xử... Đây được xem là những nguyên tắc cải cách tư pháp tiến bộ hiện nay.

Thứ ba là, chúng ta đã xây dựng được đội ngũ các chức danh tư pháp lớn mạnh hơn trước rất nhiều, kể cả Điều tra viên, Kiểm sát viên, Thẩm phán và các đội ngũ cán bộ khác như Giám định viên, các chức danh của thi hành án… lớn về mặt số lượng, nâng cao về mặt chất lượng, đào tạo bài bản hơn, rất nhiều người có học vị cao hơn. Riêng đội ngũ Thẩm phán và Điều tra viên 100% có trình độ đại học và cao hơn.

Thứ tư là, trong điều kiện kinh tế còn khó khăn nhưng Đảng và Nhà nước đã tăng cường đầu tư nguồn lực cho hoạt động cải cách tư pháp, chúng ta cũng đã hình thành được tổ chức, cơ chế tuân thủ nguyên tắc Hiến định là các cơ quan quyền lực có sự phân công, phối hợp và kiểm soát lẫn nhau. Đó là thành quả quan trọng bước đầu của công cuộc cải cách tư pháp hiện nay.

Trân trọng cảm ơn ông!