Cá chết hàng loạt ở biển miền Trung: Vẫn chưa rõ nơi phát tán độc tố

Cá chết hàng loạt chưa rõ nguyên nhân

Ông Vũ Văn Tám - Thứ trưởng Bộ NN&PTNT chủ trì cuộc họp, ngoài ra còn có sự tham gia của Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Võ Tuấn Nhân cùng lãnh đạo các tỉnh từ Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị và Thừa Thiên Huế.

Tại cuộc họp, đại diện Đoàn công tác đã báo cáo về tình hình cá chết ở các địa phương, công tác thu mẫu phẩm cá, nước ở các địa phương, công tác chỉ đạo truy tìm nguyên nhân, khắc phục hậu quả...

Bộ NN&PTNT làm việc với các địa phương có cá chết hàng loạt. Ảnh: Zing. 

Trước khi buổi họp báo diễn ra, Đoàn kiểm tra của Bộ NN&PTNT đã lần lượt đi lấy mẫu phân tích tại các tỉnh Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên – Huế. Đoàn cũng ghi nhận tình hình thực tế cá chết tại các địa phương này. 

Theo ông Tám, cuộc họp được tổ chức sau chỉ đạo của Thủ tướng về khắc phục hậu quả, ghi nhận thiệt hại của ngư dân do cá chết hàng loạt  từ Hà Tĩnh vào đến tỉnh Thừa Thiên Huế.

Ông Như Văn Cẩn, Vụ trưởng Vụ nuôi trồng thủy sản, (Tổng cục Thủy sản) cho hay, tình trạng cá chết được ngư dân phát hiện tại vùng biển một số xã thuộc Kỳ Anh (Hà Tĩnh) vào ngày 6/4. Bốn ngày sau, hiện tượng tiếp diễn tại vùng biển xã Quảng Đông (huyện Quảng Trạch, Quảng Bình).

Trung tâm Quan trắc môi trường và bệnh thủy sản miền Bắc (Viện nghiên cứu nuôi trồng thủy sản 1) kết luận, cá chết ở Hà Tĩnh do “môi trường nước bị ô nhiễm, có yếu tố gây độc trong môi trường”.

Những ngày sau đó, liên tiếp các vùng biển Nhân Trạch (huyện Bố Trạch), Quang Phú và Bảo Ninh (TP Đồng Hới), xã Hải Ninh ghi nhận tình trạng cá chết đồng loạt dạt vào bờ biển. Trước tình trạng trên, ngày 19/4 Cục thủy sản đã cử các đoàn làm việc các tỉnh.

Cơ quan chức năng đã thu giữ 42 mẫu cá. Các mẫu đã gửi đi kiểm tra. Đồng thời, Tổng cục hướng dẫn, khuyến cáo người dân không dùng cá chết làm đồ ăn cho người, cho vật nuôi.

Theo ông Cẩn, tình trạng cá chết bất thường ảnh hưởng đến đời sống người dân, đặc biệt các ngư dân và những hộ dân kinh doanh thủy hải sản.

Cá chết do độc tố trong nước biển

Theo lãnh đạo tỉnh Hà Tĩnh, có thể khẳng định cá chết là do độc tố, nhưng để xác định độc tố là gì thì Hà Tĩnh không có đủ điều kiện để giám định, cần phải các bộ ngành liên quan vào cuộc. Hiện tại người dân gặp rất nhiều khó khăn sau khi cá nuôi, cá tự nhiên chết đồng loạt.

Các địa phương Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế cũng báo cáo tình hình về cá chết và cho rằng nguyên nhân là do độc tố có trong nước biển.

Một người dân bên đống cá biển chết dạt vào bờ miền Trung - Ảnh Tuổi Trẻ

Đại diện tỉnh Quảng Bình cho biết, mặc dù chưa thống kê thiệt hại nhưng việc cá chết đã làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến kinh tế - xã hội của tỉnh. Hiện tại hầu như các chợ việc kinh doanh về thủy hải sản bị ngưng trệ. Một số tàu biển đánh bắt xa bờ sau khi về phải vào Đà Nẵng bán.

Đại diện Thừa Thiên - Huế khẳng định mẫu nước hiện các cơ quan đã lấy, chỉ trong tuần sau là có kết quả, lúc đó sẽ có hướng cho bà con ngư dân. Cũng theo vị đại diện này, 2 ngày nay không còn ghi nhận tình trạng cá chết, điều đó có nghĩa là độc tố trong nước không còn.

Đại diện tỉnh Quảng Trị cho rằng, cần tập trung tháo gỡ khó khăn lúc này. Về sản xuất kinh doanh dịch vụ ven biển, nếu kết quả phân tích không ảnh hưởng thì cần tập trung tuyên truyền, để các nhà hàng, ngư dân tiếp tục buôn bán, hoạt động.

Ông Nguyễn Viết Nghĩa, Phó Viện trưởng Viện nghiên cứu hải sản cho biết, qua nhận định ban đầu, nguyên nhân độc chất mạnh gần như là chắc chắn, song chưa biết nơi nào phát tán.

"Tôi đề nghị các địa phương tạm dừng khai thác ven bờ. Còn các tàu cá khai thác xa bờ cần phân nhóm ra", ông Nghĩa nói.

Ông Vũ Văn Tám - Thứ trưởng Bộ NN&PTNT cho biết, Bộ này và các cơ quan đã có kết luận bước đầu, có thể loại bỏ nguyên nhân do dịch bệnh và nguyên nhân do môi trường nước.

Ông Vũ Văn Tám - Thứ trưởng Bộ NN&PTNT 

Các chỉ số về môi trường nước trong nuôi trồng thủy sản là không có gì bất thường, trừ một số mẫu ở các hộ nuôi ở Thừa Thiên Huế có một số điểm bất thường đang chờ xét nghiệm.

Về nghi vấn khả năng có độc tố trong nguồn nước, Bộ Nông nghiệp đã lấy mẫu và sẽ cùng với các bộ ngành khác tìm nguyên nhân, xác định chính xác độc tố là gì. “Bộ cam kết sẽ làm hết sức”, ông Tám nói. Bên cạnh đó, đại diện Bộ NN&PTNT cũng mong muốn Bộ TN&MT sớm cung cấp các chỉ số quan trắc.

Trả lời câu hỏi, có chậm trễ trong việc tìm ra nguyên nhân, ông Tám cho biết: " Về phía Bộ NN&PTNT, tôi nghĩ là không chậm".

Đường ống xả thải được cho phép

Ông Võ Tuấn Nhân, Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường cho biết Bộ đang phối hợp với nhiều bộ ngành kiểm tra, xác định nguyên nhân cá chết. Còn việc trước mắt là tập trung xử lý cá chết và xử lý môi trường

"Sau đó, mới xác định nguyên nhân nguồn độc chất ở đâu ra. Đơn vị nào xả thải gây ô nhiễm sẽ bị xử lý nghiêm", ông Nhân nói.

Ông Nhân cho hay, hiện chưa đủ để kết luận nguyên nhân nên chưa cho phép công bố. Việc này không thể vội vàng.

Hệ thống kênh mương xử lý nước thải của Formosa - Ảnh: Văn Định

Về đường ống xả thải khổng lồ được phát hiện dưới biển mà dư luận cho rằng đó là của Khu công nghiệp Formosa, ông Nhân cho hay, đây là đường ống công khai và được cho phép, nước thải đã được xử lý theo chuẩn mới được xả thải ra biển.