Tại hội thảo khoa học trao đổi kinh nghiệm về tái cấu trúc các tập đoàn tài chính do Bộ Tài chính tổ chức vừa qua tại Hà Nội, nhiều ý kiến đề cập đến việc cắt giảm chi phí doanh nghiệp Nhà nước (DNNN).
Được biết, một loạt “ông lớn” DNNN cam kết sẽ cắt giảm chi phí (Tập đoàn Bảo Việt đã trở thành tập đoàn kinh tế Nhà nước đầu tiên ký cam kết thực hiện tiết giảm 5 - 10% chi phí theo Nghị quyết 01/NQ-CP của Chính phủ và chỉ đạo của Bộ Tài chính). Theo tính toán của Bảo Việt, đơn vị này sẽ cắt giảm được tối thiểu 145 tỷ đồng chi phí nhưng vẫn bảo đảm doanh thu như kế hoạch đề ra. Chi phí tiết giảm tại EVN dự kiến khoảng 200 tỷ đồng. Dự kiến, hết quý I, tất cả tập đoàn, tổng công ty Nhà nước sẽ thực hiện tiết giảm 5 - 10% chi phí quản lý và Bộ Tài chính sẽ tập hợp báo cáo Chính phủ.
Đây chính là một trong những nội dung của đề án tái cấu trúc DNNN đang được thực hiện. Trong đó, vấn đề cốt lõi cần làm ngay là nâng cao năng lực quản trị của khối DN này. Đặc biệt trong bối cảnh lạm phát của Việt Nam vẫn ở mức cao, lãi suất ngân hàng chưa giảm thì việc tăng cường quản trị tài chính, trước hết là chi phí giá thành, có ý nghĩa quan trọng không chỉ trước mắt mà còn có tác dụng lâu dài.
Tình trạng DNNN làm ăn thua lỗ nhưng thu nhập của cán bộ, nhân viên vẫn cao ngất ngưởng đã gây không ít bức xúc trong dư luận. Theo kết quả thanh tra lương tại EVN năm 2010, lương trung bình ở công ty mẹ là 14,105 triệu đồng/tháng, khối truyền tải là 11,103 triệu đồng/tháng, khu vực phát điện là 10,387 triệu đồng/tháng và đơn vị phân phối điện là 6,765 triệu đồng/tháng. Riêng các thành viên trong HĐQT của EVN hưởng lương bình quân 37 triệu đồng, trong đó, nguyên Chủ tịch HĐQT Đào Văn Hưng có mức lương 51 triệu đồng/tháng, tương đương 600 triệu đồng/năm.
Theo đề xuất của Bộ LĐ-TB&XH, đối với các viên chức quản lý của công ty mẹ và các công ty con, cần thực hiện tách bạch tiền lương của thành viên Hội đồng thành viên và kiểm soát viên với chế độ tiền lương của bộ máy điều hành trong tổng quỹ tiền lương viên chức quản lý của công ty mẹ và các công ty con trong tập đoàn kinh tế. Thành viên Hội đồng thành viên và kiểm soát viên là người đại diện của chủ sở hữu khác do chủ sở hữu đó xếp lương và trả lương theo hiệu quả, bảo toàn phát triển vốn Nhà nước và lợi nhuận mang lại. Nói cách khác, DNNN cần “bớt” được nuông chiều, phải có những sức ép đẩy DNNN vào guồng cạnh tranh, tiết giảm chi phí, nâng cao quản trị, tăng năng suất lao động để hoạt động hiệu quả hơn.
Trung Nguyễn