5 Hiệp hội kiến nghị vụ công bố “nước mắm nhiễm asen”

Ngày 21/10, Hiệp hội chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam (Vasep) và Hiệp hội Nước mắm Nha Trang, Phan Thiết - Bình Thuận, Phú Quốc cùng với Hội Lương Thực Thực Phẩm TP Hồ Chí Minh đã cùng ký văn bản kiến nghị gửi Thủ tướng Chính phủ và đồng gửi các Bộ Y Tế; Nông nghiệp và Phát Triển Nông Thôn; Công Thương và Bộ Công an.

Nội dung văn bản kiến nghị của 5 hiệp hội nói trên liên quan đến việc ngày 17/10 vừa qua, Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam (VINASTAS) đã ra thông cáo báo chí công bố kết quả kiểm tra 150 mẫu nước mắm.

Trong thông cáo báo chí của VINASTAS có đoạn sau: “Có đến 101(67,33%) mẫu nước mắm không đạt chỉ tiêu Arsen (thạch tín)…Theo quy định tại Qui chuẩn KT về Kim loại nặng (QCVN 8-2:2011/BYT), hàm lượng asen cho phép có trong sản phẩm nước chấm tối đa là 1,0 mg/lít, nhưng kết quả thử nghiệm cho thấy hàm lượng asen tổng trong các mẫu không đạt, dao động từ 1-5 mg/lít. Điều đáng chú ý, các mẫu có độ đạm càng cao, tỷ lệ các mẫu có hàm lượng asen tổng vượt ngưỡng quy định càng tăng (95,65% số mẫu khảo sát có độ đàm từ 40 độ trở lên có hàm lượng vượt ngưỡng quy định)”.

Theo VASEP, nội dung công bố của VINASTAS không phù hợp với các tiêu chuẩn quốc tế về asen trong nước chấm

Theo văn bản kiến nghị của 5 hiệp hội, công bố của VINASTAS đã gây nhầm lẫn giữa asen hữu cơ, luôn có mặt trong cá biển, không độc và asen vô cơ, rất độc. Nội dung công bố không phù hợp với các tiêu chuẩn quốc tế về asen trong nước chấm và không phù hợp với QCVN/BYT, trong đó hàm lượng asen, được hiểu là vô cơ, trong nước chấm là 1 mg/l.

5 hiệp hội cho rằng với tuyên bố một cách chung chung asen là chất cực độc đã làm cho người tiêu dùng cực kỳ hoang mang, có nhiều dấu hiệu cho thấy người tiêu dùng đang chối bỏ nước mắm truyền thống, một vài siêu thị, cửa hàng bán lẻ đã thông báo tạm dừng mua hàng của các nhà sản xuất nước mắm truyền thống.

Bên cạnh đó, việc tuyên bố “các mẫu có độ đạm càng cao, tỷ lệ các mẫu có hàm lượng asen tổng vượt ngưỡng quy định càng tăng” tác động trực diện, với hậu quả khá nghiêm trọng đối với ngành sản xuất nước mắm truyền thống của Việt Nam, nếu không xử lý kịp thời chắc chắn sẽ tác động không nhỏ đến ngành khai thác cá biển.

Cũng theo thông tin từ các hiệp hội, dùVINASTAS không công khai danh sách các nhãn hàng nước mắm có dư lượng asen nhưng đã có hiện tượng danh sách này được nhân viên của một số nhà sản xuất nước mắm công nghiệp đi phát trực tiếp cho người tiêu dùng tại các chợ truyền thống và cửa hàng bán lẻ.  “Nội dung quảng cáo của doanh nghiệp sản xuất nước mắm công nghiệp xuất hiện trên một số báo ghi không đúng của qui định về Asen tại QCVN 8-2:2011/BYT", văn bản nêu rõ.

Bản danh sách các nhãn hàng nước mắm có dư lượng asen cũng đã được phát tán rộng rãi trên mạng xã hội.

Trước những thông tin nêu trên, lãnh đạo của các hiệp hội kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo kiểm tra, đánh giá mức độ gây thiệt hại do thông cáo báo chí của VINASTAS gây ra đối với ngành sản xuất nước mắm truyền thống và cảnh cáo để không tiếp tục xảy ra trường hợp tương tự.

Đồng thời, 5 Hiệp hội kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo các bộ liên quan kiểm tra và xử phạt nghiêm hành vi phát tán trái phép danh sách các nhãn hàng nước mắm có hàm lượng asen, gây hoang mang cho người tiêu dùng, xâm hại nghiêm trọng uy tín của nước mắm truyền thống; xử lý nghiêm những hành vi quảng cáo không đúng.

Cùng với đó, 5 Hiệp hội kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo các bộ liên quan công bố công khai trên thông tin đại chúng việc asen hữu cơ có mặt trong nước mắm không gây hại đến sức khỏe người tiêu dùng đồng thời làm rõ mức giới hạn ô nhiễm asen trong nước mắm tại QCVN/BYT là asen vô cơ.

Quy chuẩn kỹ thuật về nước mắm đang được Bộ Y tế soạn thảo từ 2012, đưa nhiều quy định về hóa chất phụ gia không phù hợp với nước mắm truyền thống, đến nay không được ban hành. Theo đó, các hiệp hội đề nghị Thủ tướng chuyển giao việc soạn thảo và ban hành Quy chuẩn kỹ thuật cho nước mắm sang Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, phù hợp với chuyên môn. Đồng thời, thúc đẩy việc ban hành nhanh chóng quy chuẩn kỹ thuật này.