Vụ cấp sổ đỏ, chia lô đất trong di tích Chùa Ông: Báo Công lý phản ánh có cơ sở

Ngày 22/3/2019, Báo Công lý nhận được Công văn số 59/BC-UBND ngày 13/3/2019 của UBND huyện Tư Nghĩa (Quảng Ngãi) về việc báo cáo kết quả kiểm tra, xử lý thông tin báo chí phản ánh liên quan đến di tích Chùa Ông ở xã Nghĩa Hòa, Tư Nghĩa, Quảng Ngãi.

Theo đó báo cáo cho rằng, Báo Công lý có bài viết “Cấp sổ đỏ, chia lô đất trong di tích quốc gia Chùa Ông”, phản ánh UBND huyện Tư Nghĩa cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất một phần di tích thuộc khu vực bảo vệ I của di tích Chùa Ông cho cá nhân là chưa đúng với thực tế.

Báo cáo nêu: Qua kiểm tra thực địa hiện trạng sử dụng đất, khu vực bảo vệ I (thuộc di tích Chùa Ông) có tổng diện tích 2.870m2. Trong đó di tích Chùa Ông đang sử dụng 2.262m2; còn lại 608m2 chuyển thành đất ở cho 2 hộ dân đang sử dụng (3 lô đất ở).

Năm 2001, UBND huyện Tư Nghĩa cấp sổ đỏ cho ông Từ Thanh Minh thông qua kết quả xét duyệt của Hội đồng đăng ký đất xã Nghĩa Hòa vào ngày 15/11/2001, xác nhận nguồn gốc đất do ông Từ Thanh Dũng (cha ông Minh) sử dụng trước năm 1975 và cho lại ông Minh làm nhà ở năm 1980.

“Mặt khác, khi lập hồ sơ công nhận di tích Chùa Ông, cơ quan bảo tàng tổng hợp tỉnh đã ghi diện tích khu vực đất Chùa Ông bao gồm cả diện tích (có nhà ở) của ông Từ Thanh Minh đang quản lý sử dụng”, nội dung của báo cáo thể hiện.

Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi chỉ đạo huyện Tư Nghĩa kiểm tra phản ánh của báo Công lý.

Trước đó, ngày 25/10/2018, Báo Công lý đăng bài “Cấp sổ đỏ, chia lô đất trong di tích quốc gia Chùa Ông”, phản ánh việc UBND huyện Tư Nghĩa cấp Giấy chứng nhận đăng ký đất đai (còn gọi là sổ đỏ) cho hộ ông Từ Thanh Minh vào ngày 24/12/2001, tổng diện tích 608m2 đất ở. Căn cứ để cấp sổ đỏ là dựa vào lời khai cha mẹ ông Từ Thanh Minh tạo lập, sử dụng đất từ năm 1975 và cho ông Minh sử dụng vào năm 1980.

Sau khi báo thông tin, ngày 23/11/2018, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi chỉ đạo UBND huyện Tư Nghĩa kiểm tra, báo cáo vụ việc. Từ việc cấp sổ đỏ trên, ông Từ Quang Tuấn – Trưởng Ban quản lý di tích Chùa Ông liên tục gửi đơn “kêu cứu” từ năm 2005 đến nay. Trong đơn kêu cứu nêu rõ: “Khi gia đình ông Minh khó khăn, Ban hộ tự Chùa Ông cho ở nhờ. Đến lúc chúng tôi yêu cầu di dời để khôi phục nguyên trạng, kể cả hỗ trợ 20 triệu đồng nhưng không ngờ đã có sổ đỏ. Nếu UBND huyện Tư Nghĩa xác định việc cấp sổ đỏ cho 2 hộ dân là đúng. Vậy thì sai phạm thuộc Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch cùng UBND tỉnh, Sở VHTT-DL hay sao?”.

Điều này cho thấy, sự việc đã diễn ra từ lâu, bằng chứng là Ban Quản lý di tích nhiều lần “kêu cứu”, các cơ quan chức năng của tỉnh đã có nhiều văn bản chỉ đạo tuy nhiên kết quả UBND huyện Tư Nghĩa giải quyết chưa dứt điểm.

Đã có rất nhiều văn bản chỉ đạo của UBND tỉnh, nhưng vụ việc không được giải quyết dứt điểm

Di tích Chùa Ông được Bộ VHTT-DL công nhận di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia vào ngày 7/1/1993. Kiểm tra thực địa bằng Biên bản quy định khu vực bảo vệ vào ngày 22/8/1992, các đơn vị xác định ranh giới khu vực bảo vệ I nêu trên gồm UBND tỉnh, Sở VHTT-DL, UBND huyện Tư Nghĩa, Bảo tàng tổng hợp tỉnh, Phòng VHTT huyện Tư Nghĩa và UBND xã Nghĩa Hòa.

Năm 2001, UBND huyện Tư Nghĩa cấp GCNQSDĐ cho ông Từ Thanh Minh “chồng lấn” trên diện tích khu vực bảo vệ I (đây là khu vực bất khả xâm phạm, tuyệt đối nghiêm cấm xây dựng, vi phạm, tự ý tháo gỡ, gây hư hỏng giá trị di tích,…). Rõ ràng, việc cấp sổ đỏ này được thực hiện với “lòng tin tuyệt đối” dựa vào xét duyệt Hội đồng đăng ký đất xã Nghĩa Hòa (người thụ hưởng mua lại 2 lô đất là con ruột của ông Hà Hóa - Chủ tịch UBND xã Nghĩa Hòa làm Chủ tịch Hội đồng thời đó) mà đã bỏ qua quy định về Trình tự thực hiện tại Chương 3 (Thủ tục đăng ký đất đai) theo Thông tư số 1990/2001/TT-TCĐC ngày 30/11/2001 của Tổng Cục địa chính. Đồng thời, không lấy ý kiến xác nhận các hộ liền kề, trong đó bỏ qua xác nhận của Ban Quản lý Chùa Ông nằm sát vách thửa đất cấp cho ông Từ Thanh Minh.

Thông tư này quy định, trường hợp không có giấy tờ đất đai thì xem xét cấp đất thông qua Hội đồng đăng ký đất đai cấp xã. Như vậy, ông Từ Thanh Minh thuộc trường hợp không có giấy tờ. Nếu đúng thực tế cha ông Minh sử dụng từ năm 1975, tại sao không có giấy tờ theo Chỉ thị 299/TTg của Chính phủ năm 1980?

Đáng nói, việc cấp sổ đỏ xâm phạm di tích quốc gia, không ngăn chặn hành vi xây dựng trái phép của UBND huyện Tư Nghĩa và UBND xã Nghĩa Hòa được các cơ quan xác định rõ ràng bởi Thông báo số 195 ngày 14/8/2012 của Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lê Quang Thích. Thông báo này kết luận: “… thực hiện việc di dời 2 hộ dân đã xây dựng nhà ở trong khu vực bảo vệ di tích, gắn với dự án trùng tu, tôn tạo, bảo tồn và phát huy giá trị của di tích… UBND huyện Tư Nghĩa có trách nhiệm kiểm tra lại hồ sơ, thủ tục, xem xét xử lý vi phạm hành chính và khắc phục hậu quả đối với hành vi xây dựng nhà ở trái phép trong khu vực bảo vệ của di tích theo báo cáo của Thanh tra tỉnh…”.

Di tích Chùa Ông gần 300 năm tuổi 

Cùng với đó, Chủ tịch UBND huyện Tư Nghĩa, ông Huỳnh Chánh đã ban hành Văn bản số 658 ngày 19/5/2015, trong đó phê bình Thủ trưởng các cơ quan (Phòng VH&TT, TN&MT, Văn phòng HĐND và UBND huyện và UBND xã Nghĩa Hòa) không tham mưu UBND huyện chỉ đạo, tổ chức thực hiện xử lý dứt điểm việc xâm hại khu vực di tích quốc gia Chùa Ông theo chỉ đạo của Chủ tịch UBND tỉnh, để vụ việc xảy ra tồn đọng kéo dài nhiều năm, gây ảnh hưởng không tốt trong dư luận.

Trước đó, ngày 27/1/2016, Thanh tra tỉnh có văn bản gửi Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi nêu “UBND huyện Tư Nghĩa có khuyết điểm là không cảnh báo, ngăn chặn, xử lý kịp thời các hành vi vi phạm xây dựng trong phạm vi khoanh vùng bảo vệ I của di tích Chùa Ông…”.

Vấn đề đáng nói ở đây, không hiểu lý do vì sao trong một thời gian dài, mặc cho UBND tỉnh Quảng Ngãi, Sở VHTT-DL tỉnh Quảng Ngãi đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo (văn bản số 1853 ngày 23/5/2013, số 5172 ngày 6/11/2014, số 471 ngày 2/2/2015, số 182 ngày 27/2/2015, số 1825 ngày 22/4/2015, số 2246 ngày 19/5/2015, số 943 ngày 4/3/2016) nhưng UBND huyện Tư Nghĩa vẫn không thực hiện “đến nơi đến chốn”(?!).

Ngày 5/3/2019 vừa qua, báo Công lý tiếp tục phản ánh bài “Chiếm đất di tích quốc gia Chùa Ông: Huyện đẩy trách nhiệm cho Sở VHTT&DL”, đề cập đến ý kiến của ông Lê Trung Thành – Chủ tịch UBND huyện Tư Nghĩa chưa chịu trả lại mặt bằng cho ngành văn hóa, mà yêu cầu Sở VHTT-DL lập dự án tổng thể rồi mới tiến hành di dời 2 hộ dân.

Khẳng định rằng việc bảo vệ, trùng tu di tích lịch sử văn hóa quốc gia Chùa Ông gần 300 năm tuổi là việc phải làm của các cơ quan ban ngành tỉnh Quảng Ngãi. Vậy tại sao từ năm 2005 đến nay, qua 3 nhiệm kỳ với 5 “đời” Chủ tịch UBND tỉnh, vụ việc vẫn “giậm chân tại chỗ” và bao giờ việc cố tình “xẻ thịt” di tích quốc gia Chùa Ông mới được giải quyết dứt điểm?. Câu hỏi này chúng tôi xin nhường câu trả lời cho chính quyền sở tại.